Γιώργος X. Παπασωτηρίου
28.09.20


Βλέπω εκατοντάδες χιλιάδες ανθρώπους να παραληρούν και να γίνονται «ένα» με καταλύτη ένα γκολ, μία νίκη, ένα κύπελλο. Και αναρωτιέμαι: Τι προκαλεί άραγε αυτό το «μεθύσι»; Θυμάμαι τον Ζανέττι να ακούει εκστασιασμένος τη μυριόστομη ιαχή «γκοοοολ» από το στάδιο Πράτερ της Βιέννης και να  γράφει ύστερα το πόνημά του «Μάζα και Εξουσία». Ακούω τον εκφωνητή να λέει πως το Μουντιάλ της Ρωσίας κόστισε 11 δις ευρώ, πως «έβγαλε τα τριπλάσια» και άρα είναι πετυχημένο, και αναρωτιέμαι, πώς είναι δυνατόν η επιτυχία να κρίνεται από το κέρδος; Πώς είναι δυνατόν μία εμπορική επιχείρηση να χειραγωγεί τόσο δυνατά;  

Στο βιβλίο «πως μας έκλεψαν το ποδόσφαιρο» οι δημοσιογράφοι Fancois Ruffin και Antoine Dumini μας μιλούν για τις ρίζες της χειραγώγησης, για το λαϊκό ποδόσφαιρο, τότε που δεν ήταν μία μεγάλη επιχείρηση και οι ποδοσφαιριστές δεν ήταν οι σύγχρονοι «μονομάχοι» στην αρένα. Γράφουν, λοιπόν, για τον Socrates(Βραζιλία), τον Carlos Caszely(Χιλή), τον Robbie Fowler(Βρετανία) και άλλους ποδοσφαιριστές που τάχθηκαν με τον ένα ή τον άλλο τρόπο υπέρ των απόκληρων, υπέρ των αδικημένων. Ακόμα και σήμερα στη λατινική Αμερική είναι ζωντανή μία άλλη προσέγγιση του ποδοσφαίρου. Το ποδόσφαιρο, λοιπόν, δεν είναι μόνο μία μπίζνα πλανητικής εμβέλειας. Ήταν και είναι το παιγνίδι των φτωχών και, μάλιστα, ενταγμένο στην προοπτική της κοινωνικής αμφισβήτησης. Δείτε τις χιλιάδες των Γάλλων που συγκρούονται με την αστυνομία στο Παρίσι, πριν τον τελικό. Ναι, από τις φαβέλες βγήκε ο Νεϊμάρ, από την άγρια δυστυχία της μετανάστευσης ο Λουκάκου, από τον αιματηρό εμφύλιο της Γιουγκοσλαβίας ο Μόντριτς.

Τελικά, αυτή είναι η διαφορά: στις φαβέλλες οι μπάλες είναι από πανιά και η χαρά του παιγνιδιού δεν έχει ανταλλακτική αξία, ενώ στα υπερσύγχρονα γήπεδα του Μουντιάλ το παιγνίδι είναι εμπόρευμα και η χαρά «ντυμένη» με τα ακριβά προϊόντα των πολυεθνικών. Γιατί δεν είναι, πλέον, η χαρά της νίκης ο σκοπός, αλλά το χρήμα, η συσσώρευση κερδών. Και τα χρήματα πηγαίνουν στη FIFA, στη ΔΟΕ και στο πλανητικό κεφάλαιο, στις πολυεθνικές. Οι λαοί θα πληρώσουν ακριβά τη ζημιά(κατασκευή σταδίων, διαφθορά) με αύξηση φόρων, με αύξηση των εισιτηρίων στα μέσα μαζικής μεταφοράς, με περικοπές στην υγεία και την Παιδεία κ.ά. . Μετά τους Ολυμπιακούς κατέρρευσε η Ελλάδα. Ενώ στη Βραζιλία χρειάστηκαν οι Ολυμπιακοί κι ένα Μουντιάλ για καταρρεύσει το όνειρο για μία αδιάφθορη, αριστερή διακυβέρνηση.

Ποια σχέση, λοιπόν, έχει το ποδόσφαιρο που παίζεται στις αλάνες (τώρα κι αυτές έγιναν 5χ5 επί πληρωμή) με το ποδόσφαιρο που παίζεται στα γήπεδα της FIFA; Ποια σχέση έχει η καζούρα του νικητή προς τον ηττημένο και οι τεράστιες συμβολικές(εθνικές) ή οικονομικές επενδύσεις που γίνονται στο παγκόσμιο κύπελλο; Είναι γνωστό ότι στους αγώνες αυτούς παρουσιάζονται τα νέα σύμβολα, οι νέες φανέλες, τα νέα αθλητικά είδη των μεγάλων πολυεθνικών αλλά και τα νέα πρότυπα. Θα είχε ενδιαφέρον η μελέτη των στρατηγικών προώθησης προτύπων (Ρονάλντο, Νεϊμάρ, Μέσι, Εμπαπέ) και των τρόπων ζωής και στυλ, που θα μιμηθούν σε λίγο οι νέοι σε ολόκληρο τον κόσμο.

Γι’ αυτό εμείς είμαστε πάντα με τα «αουτσάιντερ», με τις ομάδες που είναι έξω από τις στρατηγικές των πολυεθνικών και ανταποκρίνονται στο joga bonito (ωραίο παιγνίδι), που γίνεται ακόμη πιο ωραίο όταν ανατρέπει ακριβοπληρωμένες «παράγκες». Υπ’ αυτή την οπτική το Μουντιάλ που μόλις τελείωσε είχε ενδιαφέρον, γιατί ήταν η «χαρά των αουτσάιντερ» μέχρι τον τελικό. Γιατί στο τέλος νικάει πάντα το φαβορί…

πηγη:http://artinews.gr