Loading...

Κατηγορίες

Σάββατο 22 Αύγ 2015
Η αναπαράσταση της  Απολογίας  του  Σωκράτη  στο αρχαίο θέατρο της Αίγειρας
Κλίκ για μεγέθυνση
Η αναπαράσταση της  Απολογίας  του  Σωκράτη  στο αρχαίο θέατρο της ΑίγειραςΗ αναπαράσταση της  Απολογίας  του  Σωκράτη  στο αρχαίο θέατρο της Αίγειρας

 

 

Του Β. Αντωνίου

19 Αυγούστου 2015

 

Είναι τόσο ελκυστική η προσωπογραφία που έφτιαξε ο Πλάτων για το σεβαστό του δάσκαλο, ώστε ίσως να έχει χρωματίσει αιώνια και ανεξίτηλα την εικόνα του ιστορικού Σωκράτη.

Στο άκουσμα και μόνο της λέξης «Σωκράτης», ήταν αρκετό για πάνω από 700 θεατές να προσέλθουν και παρακολουθήσουν στις 19 Αυγούστου, την αναπαράσταση της «Απολογίας Σωκράτους» του Πλάτωνα στα αρχαία ελληνικά (με υπέρτιτλους στα νέα ελληνικά και στα Αγγλικά), που πραγματοποιήθηκε στον αρχαιολογικό χώρο του Αρχαίου Θεάτρου της Αίγειρας, από το ΚΘΒΕ, με την υποστήριξη του Σωματείου «Διάζωμα» και της ΣΤ΄ ΕΠΚΑ, σε σκηνοθεσία του Δήμου Αβδελιώδη.

 

Η «Απολογία Σωκράτους», που έγινε στις 21 Μαΐου του 399 π.χ και καταγράφηκε πιθανόν 9 χρόνια μετά το θάνατό του , είναι το μοναδικό μη διαλογικό έργο του Πλάτωνα αλλά και το μόνο στο οποίο αναφέρει τον εαυτό του παρόντα και ενεργό κατά τη διαδικασία του Δικαστηρίου της Ηλιαίας.

 

Ο σκηνοθέτης επιμελείται τη μετάφραση, τη διδασκαλία του αρχαίου κειμένου, το σκηνικό χώρο [ένα πατάρι και μια κλεψύδρα (Σκηνογραφικός σχεδιασμός κλεψύδρας: Κώστας Κοτσανάς)], βαθιά επηρεασμένος από το κείμενο και από την συγκίνηση που βίωσε ο μαθητής του Σωκράτη, ο Πλάτων.

 

Δεν πρόκειται για θεατρικό έργο του Πλάτωνα, αλλά μια αναπαράσταση της δίκης του Σωκράτη, που συνομιλεί μάλιστα και με το βασικό κατήγορό του, το Μέλητο.

Είναι μια παράσταση που αναπαριστά τη δίκη του Σωκράτη, μέσα από την ατμόσφαιρα που δημιουργεί η εκφορά της αρχαίας πλατωνικής γλώσσας από τους δυο ηθοποιούς [Βασίλης Καραμπούλας (Σωκράτης), Θανάσης Δισλής (Μέλητος)].

Είναι διαφορετικό πράγμα μια αναπαράσταση... από μια θεατρική παράσταση.

 

Ο σκηνοθέτης Δήμος Αβδελιώδης, καταφέρνει και τεκμηριώνει, ότι σκοπός της εκφοράς του ίδιου του αρχαίου πλατωνικού κειμένου κατά την αναπαράσταση , δεν είναι κάποιος λόγος πρωτοτυπίας ή μιας στενά φιλολογικής ή ιστορικής αναζήτησης, αλλά η ανάγκη, από το άκουσμα της φωνής του αυθεντικού έργου, να αφουγκρασθούν και να νοιώσουν οι θεατές βιωματικά τα αισθήματα και το ήθος του Σωκράτη. Οι υπέρτιτλοι της μετάφρασης, υπεράνω της σκηνής, είναι ένας μόνο οδηγός για την κατανόηση, η οποία γίνεται βαθιά και αποκαλυπτική κυρίως μέσα από το άκουσμα, του αρχαίου λόγου και της κλεψύδρας.

 

Ο Δήμος Αβδελιώδης, εμφανίζεται για δεύτερη συνεχόμενη χρονιά στον αρχαιολογικό χώρο του αρχαίου θεάτρου της Αίγειρας, προσπαθώντας εν καιρώ κρίσης, με τους μονολόγους(είδος θεάτρου όπου ένας και μόνο ηθοποιός μπορεί να αναστήσει κόσμους και πρόσωπα), να κρατήσει έστω και με τα δόντια... με λιγότερους συντελεστές και χαμηλό κόστος…, ως άλλος Κυναίγειρος... τον πολιτισμικό χαρακτήρα της πατρίδας.

Οι πρόβες -όπως βεβαιώνει ο Δήμος Αβδελιώδης-ξεκίνησαν τον Μάιο του 2012, με τη συγκεκριμένη μέθοδο που χρησιμοποιεί για την ερμηνεία ενός κειμένου –παρακάμπτοντας την Εράσμια και την Προσωδιακή εκφορά καθώς και τη χρήση των πλάγιων ήχων της βυζαντινής μουσικής– με αποτέλεσμα ο αρχαίος λόγος να ακούγεται φυσικός και οικείος, έχοντας παρόμοιους ήχους και ρυθμούς με τις μεταγενέστερες έως τις σύγχρονες διατυπώσεις της ελληνικής γλώσσας.

 

Ο Δήμος Αβδελιώδης παραμένει έκθαμβος στην Πλατωνική προσωπογραφία για τον Σωκράτη. Η σκηνοθετική παρουσία του Μέλητου, ανάμεσα στο σημερινό κοινό που παρακολουθεί την αναπαράσταση της απολογίας και το εξομοιώνει με το δικαστήριο των 500 της Ηλιαίας, ίσως να δηλώνει την περιγραφή του Ξενοφώντα και την παρωδία του Αριστοφάνη που έρχονται σε πλήρη αντίθεση μα την Πλατωνική Προσωπογραφία. Δεδομένου ότι οι σύγχρονοι του Σωκράτη δεν γνώριζαν καλά-καλά ποιες ήταν οι πραγματικές ιδέες του, μια και ο ίδιος θεωρούσε ως κύριο έργο του, το ξεσκέπασμα της άγνοιας, των ανθρώπων εκείνων που παράσταιναν τους σοφούς και απέφευγε να δεσμεύεται με θετικές απαντήσεις στα διάφορα προβλήματα που παρουσιάζονταν.

 

Τα ώριμα χρόνια της ζωή του ο Σωκράτης τα πέρασε ελέγχοντας με ισοπεδωτική διαλεκτική ευστροφία , την άγνοια και την αλαζονεία των δημοκρατικών ηγετών της πόλης. Και οι τελευταίοι για να τον εκδικηθούν, τον καταδίκασαν τελικά σε θάνατο, με την κατηγορία ότι ήταν ασεβής και διέφθειρε τους νέους.

 

Η παράσταση ολοκληρώνεται με τα τελευταία λόγια του Σωκράτη:

« ἀλλὰ γὰρ ἤδη ὥρα ἀπιέναι, ἐμοὶ μὲν ἀποθανουμένῳ, ὑμῖν δὲ βιωσομένοις· ὁπότεροι δὲ ἡμῶν ἔρχονται ἐπὶ ἄμεινον πρᾶγμα, ἄδηλον παντὶ πλὴν ἢ τῷ θεῷ». Μεταφραση: Αλλά τώρα είναι πια η ώρα να φύγουμε, εγώ για να πεθάνω και εσεις για να ζήσετε. Ποιοι από μας πηγαίνουν σε καλύτερο πράγμα, είναι άγνωστο σε όλους εκτός από το θεό.

 

Ο τελετουργικός χαρακτήρας αυτής της αναπαράστασης και η απόδοση τιμής στο εξαιρετικό και δραματικό αυτό ιστορικό γεγονός, επιβάλει σκηνοθετικά, την μη πραγματοποίηση στο τέλος του έργου της επιστροφής των ηθοποιών για χαιρετισμό.

 

Την εκδήλωση στήριξαν: Δήμος Αιγιαλείας-ΔΗ.Κ.ΕΠ.Α., Φιλοπροοδευτικός και Εκπολιτιστικός Όμιλος Βλωβοκάς “Η Ομόνοια”, Τοπική Κοινότητα Αιγών, Περιβαλλοντικός και Πολιτιστικός Σύλλογος Αιγών Βλωβοκάς “Ο Βράχος”.

 

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου