Αυτή την στιγμή, «η κατάσταση είναι πάρα πολύ δύσκολη, είμαστε στην κορύφωση του τρίτου επιδημικού κύματος, στην δυσκολότερη φάση της πανδημίας από την έναρξή της. Είναι προβληματικό αυτή την ώρα να ανοίγει με τόσο επισφαλή τρόπο η συζήτηση για επανεκκίνηση οικονομίας, κοινωνίας, τομέων της ζωής μας. Η κυβέρνηση κάνει άλλη μια φορά το ίδιο λάθος, δημιουργεί κλίμα προσδοκιών για επικείμενο άνοιγμα, που υπάρχει κίνδυνος είτε να διαψευστεί είτε να πυροδοτήσει επιπλέον έξαρση κρουσμάτων και πίεση μη διαχειρίσιμη από το σύστημα Υγείας», είπε ο κ. Ξανθός μιλώντας στο Open.
«Να είμαστε ειλικρινείς, στη χώρα είναι σε εξέλιξη υγειονομική τραγωδία. Έχουμε 738 διασωληνωμένους και πάνω από 100 ακόμη διασωληνωμένους εκτός εντατικής. Οι θάνατοι είναι πάρα πολλοί. Υπάρχει μία κυλιόμενη μελέτη του ποσοστού αύξησης ανά εβδομάδα. Την τελευταία εβδομάδα είμαστε πρώτοι στην Ευρώπη σε ποσοστό αύξησης θανάτων, 5,6%, αλλά και αύξησης κρουσμάτων, 7%. Πίσω μας είναι Γαλλία, Ισπανία, Βέλγιο, κτλ».
Επανέλαβε παράλληλα ότι «τα self-test δεν είναι ασφαλής επιλογή για πάρα πολλούς λόγους. Δεν έχει υψηλό βαθμό αξιοπιστίας η μεθοδολογία. Δεν τα έχει εισηγηθεί κανένα επιστημονικό όργανο (Επιτροπή Εμπειρογνωμόνων, ΕΟΔΥ, ειδικοί Δημόσιας Υγείας). Προέκυψε ως κεντρική πρωτοβουλία της κυβέρνησης και του πρωθυπουργού. Κάνουν self-test στην Γερμανία, την Αυστρία, την Γαλλία, αλλά ως συμπληρωματικό μέτρο. Εδώ, φαίνεται ότι οι εκτεταμένοι διαγνωστικοί έλεγχοι με ευθύνη των υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας της χώρας (pcr και rapid σε ΕΟΔΥ, νοσοκομεία, κτλ.) πάνε να υποχωρήσουν και να στηριχθεί όλη η διαγνωστική στρατηγική στα self-test. Θα είναι τεράστιο λάθος, τα self-test έχουν κάτω από 40% ευαισθησία σε ασυμπτωματικούς ασθενείς. Ο κίνδυνος για ψευδώς αρνητικά, ευησυχασμό και περαιτέρω διασπορά είναι πολύ σημαντικός».
Η ορθή επιλογή είναι η εξής, εξήγησε ο κ. Ξανθός: «Πού διασπείρεται ο κορωνοϊός σήμερα; στις εστίες υπερμετάδοσης, κυρίως χώρους εργασίας, σούπερ μάρκετ, εργοστάσια, αποθήκες ... στα μέσα μαζικής μεταφοράς, στα σχολεία όταν θα ανοίξουν, στις κλειστές δομές ... δεν μπορούμε να πάμε εκεί με την επιλογή των self-test. Η έννοια της αυτοεξέτασης είναι σε αντίφαση με την έννοια της υποχρεωτικότητας, όπως ειπώθηκε για επισιτισμό, τουρισμό, σχολεία, κτλ. Πώς θα είναι υποχρεωτικά; Υποχρέωση μπορεί να προκύψει μόνο με παρουσία Κινητής Μονάδας του ΕΟΔΥ», όπως υπογράμμισε.
Για να μπορέσει να υπάρξει μία πολιτική χαλάρωσης περιοριστικών μέτρων, κατά τον ίδιο, «χρειάζεται προσπάθεια ελάχιστης δυνατής πολιτικής συνεννόησης σε αυτή την φάση. Μπροστά σε εθνική κρίση μείζονος συμμαχίας. Απαιτείται σύγκληση του Συμβουλίου Αρχηγών υπό την Πρόεδρο της Δημοκρατίας. Αν δεν το κάνουμε τώρα, δεν καταλαβαίνω πότε ακριβώς πρέπει να γίνει. Να συνεννοηθούμε και συναποφασίσουμε κοινή στρατηγική στήριξης του συστήματος Υγείας και να βρούμε νέα ισορροπία ανάμεσα στην οικονομία και την δημόσια Υγεία. Δεν μπορούμε να απαντήσουμε έτσι γενικά "να ανοίξει" κάποιος τομέας δραστηριότητας. Να ανοίξει τι, ακριβώς; Κάποια κομμάτια, να το συζητήσουμε. Τις προϋποθέσεις, επίσης. Να υπάρχει αναλογικότητα στα περιοριστικά μέτρα, να μην υπάρχουν παράλογοι περιορισμοί, όπως για την εύκολη πρόσβαση σε έναν περίπατο, στη φύση, για την αποσυμπίεσή τους από την κλεισούρα τόσων μηνών».
«Η κυβέρνηση αυτή βγήκε με πρόγραμμα για "άνοιγμα του ΕΣΥ στην αγορά". Η πανδημία την ανάγκασε να το βάλει στην άκρη», συνέχισε ο κ. Ξανθός. «Υπάρχουν οικογένειες που έχασαν ανθρώπους στο σύστημα Υγείας και προσφεύγουν στην Δικαιοσύνη, υπήρξε παρέμβαση εισαγγελέα στη Θεσσαλονίκη. Δεν θεωρώ προσωπικά ότι έχει νόημα να ποινικοποιήσουμε την πολιτική διαχείριση αυτής της υπόθεσης, χρειάζεται να γίνει αποτίμηση λαθών -και δεν το κάνει η κυβέρνηση αυτό. Να δούμε τι δεν πήγε καλά, να το διορθώσουμε, να ξεπεράσουμε αυτή την μεγάλη δυσκολία με τις λιγότερες δυνατές απώλειες, με κοινωνική συνοχή και αξιοπρέπεια. Να μην ποινικοποιήσουμε ούτε την πολιτική, ούτε την επιστήμη, ούτε την ιατρική. Υπάρχουν σοβαρές πολιτικές ευθύνες για την μέχρι τώρα διαχείιση, τις έχουμε αναδείξει. Υπάρχει άλλο μοντέλο διαχείρισης, το έχουμε περιγράψει. Κυρίως, υπάρχει άλλο σχέδιο για την επόμενη μέρα στο δημόσιο σύστημα Υγείας».
Εξάλλου, ο τομεάρχης Υγείας του ΣΥΡΙΖΑ - Προοδευτική Συμμαχία επανέλαβε ότι με μια «διακυβέρνηση που έχει ως προτεραιότητα την επένδυση στο δημόσιο σύστημα Υγείας και την "μεροληψία" υπέρ του ΕΣΥ θα είχε δώσει περισσότερους πόρους και παρεμβάσεις» θα υπήρχε:
- άλλο μίγμα υγειονομικών και κοινωνικών μέτρων, το σημερινό μοντέλο είναι αδιέξοδο, με παρατεινόμενο lockdown μηνών χωρίς πραγματικά να ελέγχεται η πανδημία.
- έμφαση στην αναβαθμισμένη επιδημιολογική επιτήρηση και στοχευμένη πρόληψη διασποράς στην κοινότητα, εκεί που χάθηκε η μάχη από το δεύτερο κύμα
- έμφαση στις εστίες υπερμετάδοσης με εκτεταμένο testing υπό την εποπτεία των υπηρεσιών Δημόσιας Υγείας, όχι με μετάθεση της ευθύνης στον πολίτη. Από την αρχή λέγαμε να αξιοποιηθούν όλα τα δημόσια εργαστήρια της χώρας -και των Πανεπιστημίων. Δεν έγινε αυτό συστηματικά και οργανωμένα. Επίσης, να αξιοποιηθούν στο έπακρο τα rapid test, που παρά την μειωμένη ευαισθησία είναι μία επιλογή όταν γίνονται από επαγγελματίες υγείας σε πιστοποιημένα εργαστήρια
- έμφαση στην προνοσοκομειακή διαχείριση, με εμπλοκή της πρωτοβάθμιας φροντίδας και «φιλτράρισμα» περιστατικών προς τα νοσοκομεία
- αποσυμπίεση σε αυτή τη φάση του ΕΣΥ με ανάληψη μέρους του βάρους των περιστατικών covid-19 από τον ιδιωτικό τομέα και τα στρατιωτικά νοσοκομεία, κάτι που δεν έχει γίνει
- τέλος, επιτάχυνση των εμβολιασμών, μία ακόμη πιο δύσκολη συζήτηση ... μας συμφέρει ως χώρα η κοινή ευρωπαϊκή πολιτική, αλλά με επιπλέον βήμα το να απελευθερωθούν οι πατέντες, να πολλαλασιαστεί η παραγωγική δυνατότητα εργοστασίων και στην Ευρώπη και στον υπόλοιπο κόσμο