Ο στόχος του Κυριάκου Μητσοτάκη είναι σαφής και – σε ό,τι αφορά τους προσωπικούς στρατηγικούς του σχεδιασμούς – έχει πολιτική λογική: Θέλει να «κάψει» την απλή αναλογική από τις επόμενες κιόλας εκλογές και να αλλάξει, ή τουλάχιστον να επηρεάσει, την σύνθεση του εκλογικού σώματος σε συντηρητική κατεύθυνση προσθέτοντας την ψήφο των Ελλήνων του εξωτερικού. Μπορεί να μην πρόκειται για την επιτομή της συνταγματικής και δημοκρατικής τάξης, σε επίπεδο τακτικής όμως πρόκειται για μια καθαρή επιχείρηση διαμόρφωσης όρων πολιτικής ηγεμονίας διά του εγκλωβισμού του αντιπάλου. Ή άλλως, ο Αλέξης Τσίπρας παρά την ήττα του, παραμένει υπερβολικά ισχυρός για να αφεθεί το αποτέλεσμα των επόμενων εκλογών – όποτε κι εάν γίνουν αυτές – στις κάλπες ενός ανόθευτου εκλογικού συστήματος.

Ως εκ τούτων, το πρωθυπουργικό επιτελείο έχει ήδη εκπονήσει, και λανσάρει προς αλίευση αντιδράσεων, ένα πολύ συγκεκριμένο σχέδιο: την άμεση κατάργηση της απλής αναλογικής με λιγότερους από τους 200 βουλευτές που προβλέπει σήμερα το σύνταγμα. Ο τρόπος για να επιτευχθεί αυτό είναι μια διασταλτική προσέγγιση στην διαδικασία αναθεώρησης του συντάγματος  την οποία έχουν υποστηρίξει μέχρι στιγμής ο βουλευτής του ΚΙΝΑΛ Ανδρέας Λοβέρδος και ο καθηγητής Νίκος Αλιβιζάτος. Είναι η προσέγγιση με βάση την οποία Νέα Δημοκρατία και Κίνημα Αλλαγής μπορούν, με τους 180 βουλευτές που διαθέτουν αθροιστικά, να αλλάξουν την πρόβλεψη του άρθρου 54 (παρ.1) του συντάγματος που ορίζει ότι για την άμεση ισχύ νέου εκλογικού νόμου απαιτούνται 200 βουλευτές, και να θέσουν τον πήχη της αναγκαίας πλειοψηφίας στα τρία πέμπτα των κοινοβουλευτικών ψήφων. Και στην συνέχεια, και πάλι με τις 180 ψήφους που διαθέτουν, να επαναφέρουν την ενισχυμένη αναλογική από τις επόμενες κιόλας εκλογές.

 

Κατά την ερμηνεία Αλιβιζάτου, μια τέτοια διαδικασία μπορεί και να συνιστά σύννομη «ντρίπλα». Κατά άλλους, εξίσου έγκυρους συνταγματολόγους, αγγίζει τα όρια της συνταγματικής εκτροπής: «Η συγκεκριμένη παράγραφος του άρθρου 54», λέει γνωστός συνταγματολόγος, «κρίθηκε αναθεωρητέα στην κατεύθυνση της θεσμικής κατοχύρωσης της απλής αναλογικής. Ακόμη όμως κι εάν δεχτούμε πως η κατεύθυνση της πρώτης Βουλής δεν δεσμεύει την δεύτερη, αναθεωρητική Βουλή, δεν μπορεί να υπάρξει αναθεώρηση άρθρου για το οποίο δεν έχει γίνει καμία συζήτηση στην πρώτη κοινοβουλευτική διαδικασία. Πολύ απλά, ο ΣΥΡΙΖΑ στην προηγούμενη Βουλή πρότεινε κατοχύρωση της απλής αναλογικής. Αυτό μπορεί να γίνει δεκτό, μπορεί και όχι από την αναθεωρητική Βουλή. Ούτε η ΝΔ όμως, ούτε το ΚΙΝΑΛ πρότειναν αλλαγή του άρθρου 54 στην διάσταση εκείνη που ορίζει την ισχύ και την πλειοψηφία αλλαγής του εκλογικού νόμου.

 
 

 

Άρα, δεν μπορεί να υπάρξει αναθεώρηση άρθρου για το οποίο δεν έχει υπάρξει όχι μόνον έγκριση, αλλά ούτε καν συζήτηση, στην προηγούμενη Βουλή - αυτό συνιστά συνταγματική εκτροπή». Εάν όμως - σύννομη ή μη - η εν λόγω ντρίπλα έχει στρατηγικό νόημα για τον Κυριάκο Μητσοτάκη, το ερώτημα είναι ποια πολιτική στόχευση θα υπηρετούσε για το ΚΙΝΑΛ πέραν του να το μετατρέψει και επισήμως στον… μικρότερο εταίρο μιας άτυπης συγκυβέρνησης με την ΝΔ.

Προσώρας, πάντως, εκείνος που στηρίζει ένθερμα το σχέδιο της «δύο σε ένα» άμεσης αλλαγής του συντάγματος και του εκλογικού νόμου είναι ο Ανδρέας Λοβέρδος – είναι, άλλωστε, κι εκείνος που το έριξε πρώτος στο τραπέζι της δημόσιας συζήτησης. Η Φώφη Γεννηματά έχει δεσμευτεί προεκλογικά ότι θα στηρίξει την ΝΔ στην κατάργηση της απλής αναλογικής, δεν έχει όμως έως τώρα πει εάν θα συνδράμει και στην αμφιλεγόμενη αλλαγή του άρθρου που ορίζει την πλειοψηφία για την άμεση αλλαγή του εκλογικού νόμου.

Ακόμη κι εάν το πράξει, παραμένει άγνωστο εάν το ίδιο θα κάνει και ο Γιώργος Παπανδρέου. Ο πρώην πρωθυπουργός διαθέτει πλέον την κρίσιμη 180η ψήφο στην… αθροιστική κοινοβουλευτική ομάδα της ΝΔ και του ΚΙΝΑΛ, ενώ εξίσου καθοριστική είναι και η ψήφος του Χάρη Καστανίδη, προερχόμενου επίσης από το ΚΙΔΗΣΟ του Γιώργου Παπανδρέου. Εδώ, το δικό του ενδιαφέρον ίσως έχει το γεγονός ότι από τις εκλογές μέχρι σήμερα ο πρώην πρωθυπουργός έχει κάνει δύο προσωπικές παρεμβάσεις, αμφότερες μέσω ανακοινώσεων του ΚΙΔΗΣΟ, και όχι του ΚΙΝΑΛ. Η τελευταία μάλιστα εξ αυτών έγινε για να εκφράσει την αντίθεσή του – και, επί της ουσίας, την συμφωνία του με τον ΣΥΡΙΖΑ – στην απόφαση της κυβέρνησης να μην ιδρυθεί η τέταρτη Νομική σχολή στην Πάτρα. 

Όλα αυτά μπορεί να είναι απλώς κινήσεις χαμηλής - έως και τοπικής - πολιτικής σημειολογίας, μπορεί όμως να είναι και μηνύματα από το μέλλον (και για το μέλλον) του Κινήματος Αλλαγής…