Ενώ τα κύματα των προσφύγων συνεχίζονται με αμείωτη ένταση και η κατάσταση στα νησιά πρώτης γραμμής έχει ξεφύγει από τον έλεγχο, η ελληνική κυβέρνηση γύρισε με άδεια χέρια από τη Σύνοδο Κορυφής. Για την κρίση του προσφυγικού οι ηγέτες των χωρών μελών της ΕΕ δεν κατέληξαν σε κάποια συγκεκριμένη απόφαση ή δράση, αλλά αρκέστηκαν απλώς να αναφέρουν στο κείμενο συμπερασμάτων πως συνεχίζουν τις προσπάθειές τους για την αντιμετώπιση της ανθρωπιστικής και προσφυγικής κρίσης.

Νωρίτερα ο πρωθυπουργός Κυριάκος Μητσοτάκης είχε ζητήσει η ΕΕ να επιδείξει «πολύ μεγαλύτερη αλληλεγγύη προς την Ελλάδα» με μια «νέα δέσμη μέτρων για τη μετανάστευση και το άσυλο», αλλά και ένα «σχέδιο Β στην περίπτωση που η υφιστάμενη κρίση εξελιχθεί σε κατάσταση έκτακτης ανάγκης». Μάλιστα στη δήλωση του μίλησε για «εκβιασμό από την Τουρκία» προσέγγιση που δεν υιοθετήθηκε στο κείμενο συμπερασμάτων, καθώς έχει παραληφθεί οποιαδήποτε αναφορά για την Τουρκία στο ζήτημα του προσφυγικού.

 

Το αποτέλεσμα ήταν ο πρωθυπουργός να παραδεχτεί στις δηλώσεις του μετά τη Σύνοδο πως «δεν υπάρχει όση στήριξη θα ήθελε στο προσφυγικό». Μάλιστα από τις αναφορές για «σχέδιο Β» αρκέστηκε τελικά να παρουσιάσει ως επιτυχία πως στο κείμενο συμπερασμάτων προστέθηκε ύστερα από προσωπική πίεση, όπως ισχυρίστηκε, η αναφορά για «υποστήριξη σε εκείνα τα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν τις σοβαρότερες προκλήσεις όσον αφορά τα μεταναστευτικά ρεύματα στην Ανατολική Μεσόγειο».

Συγκεκριμένα για το προσφυγικό στο τελικό κείμενο αναφέρεται πως «η Ευρωπαϊκή Ένωση εξακολουθεί να συμμετέχει στις προσπάθειες για την αποτελεσματική αντιμετώπιση της σοβαρής ανθρωπιστικής και προσφυγικής κρίσης υπό το πρίσμα των εξελισσόμενων αναγκών, μεταξύ άλλων υποστηρίζοντας εκείνα τα κράτη μέλη που αντιμετωπίζουν τις σοβαρότερες προκλήσεις όσον αφορά τα μεταναστευτικά ρεύματα στην Ανατολική Μεσόγειο. Το Ευρωπαϊκό Συμβούλιο θα εξακολουθήσει να ασχολείται με αυτό το θέμα».

Αίσθηση προκάλεσε και η αναφορά του κυβερνητικού εκπροσώπου Στέλιου Πέτσα, ο οποίος μίλησε για μια λεπτή ισορροπία μεταξύ των πιέσεων της ΕΕ για τις τουρκικές παραβιάσεις στην Κυπριακή ΑΟΖ και του προσφυγικού. Είναι η πρώτη φορά που γίνεται συμψηφισμός της αναγκαίας στήριξης προς την Κύπρο με τη διαχείριση του προσφυγικού, γεγονός που προκαλεί πολλά ερωτήματα σχετικά με τη στάση της κυβέρνησης στο Κυπριακό και εάν πρόθεσή της είναι ένα «αλισβερίσι» με ανταλλάγματα για τη διαχείριση του προσφυγικού. Πρόκειται εξάλλου για τη βασική επιδίωξη του εκβιασμού από τον Ρετζέπ Ταγίπ Ερντογάν και η πολιτική κατευνασμού που φαίνεται να υιοθετείται τον δικαιώνει απόλυτα για τη στρατηγική του. Υπενθυμίζεται πως το τελευταίο διάστημα έχουν συγκεντρωθεί αρκετά σύννεφα στις σχέσεις Αθήνας – Λευκωσίας, γεγονός πρωτόγνωρο εδώ και δεκαετίες. Ένας από τους λόγους της κυπριακής ενόχλησης ήταν το «δόγμα κατευνασμού» με τη μετριοπαθή στάση της κυβέρνησης Μητσοτάκη στο ζήτημα των κυρώσεων σε βάρος της Τουρκίας. (https://tvxs.gr/news/ellada/o-mitsotakis-aboylos-mprosta-sto-resalto-ern...)

 

Αντιδράσεις από την αντιπολίτευση

 

Η άνευ ουσίας αναφορά στο κείμενο συμπερασμάτων, και κυρίως η απόπειρα της κυβέρνησης να παρουσιάσει τα αποτελέσματα της συνόδου ως «επιτυχία» προκάλεσε την αντίδραση των κομμάτων της αντιπολίτευσης.

Στελέχη του ΣΥΡΙΖΑ σχολιάζουν πως η γενικόλογη αναφορά στα συμπεράσματα του Συμβουλίου για προσήλωση στη στήριξη των κρατών μελών που αντιμετωπίζουν τις μεγαλύτερες προκλήσεις στο προσφυγικό, προφανώς και δεν μπορεί να λογίζεται ως εθνική επιτυχία. Τουλάχιστον, σημειώνουν, είναι θετικό το γεγονός ότι ο Κυριάκος Μητσοτάκης σταδιακά αφήνει κατά μέρος τις κραυγές που είχε ως αντιπολίτευση και κατανοεί τους γεωπολιτικούς λόγους της προσφυγικής και μεταναστευτικής κρίσης.

Το ΚΙΝΑΛ σε ανακοίνωσή του αναφέρει πως για το κρίσιμο θέμα του προσφυγικού «δεν υπάρχει καμιά συγκεκριμένη δέσμευση, κανένα άμεσο μέτρο αντιμετώπισης του προβλήματος, καμιά πρόβλεψη για πρόσθετη στήριξη στη χώρα μας. Τίποτα». «Η Ευρώπη είναι ουσιαστικά απούσα. Διερωτώμεθα, ο πρωθυπουργός Κ. Μητσοτάκης τι ακριβώς έκανε στο Συμβούλιο; Πέρα από τα γνωστά ευχολόγια βέβαια», καταλήγει η ανακοίνωση.