Loading...

Κατηγορίες

Σάββατο 16 Απρ 2022
Ο Πόλεμος και οι Αναρχικοί (Απομαγνητοφωνημένη συζήτηση της Αναρχικής Αρχειοθήκης)
Κλίκ για μεγέθυνση

 

 

Το παρακάτω κείμενο αποτελεί απομαγνητοφώνηση συζήτησης που πραγματοποιήθηκε

στις 17 Οκτωβρίου του 2019 στα γραφεία της Αναρχικής Αρχειοθήκης με θέμα «Ο Πόλεμος και οι Αναρχικοί».

Στη συζήτηση, εξετάστηκε η σημασία που έχει, πρώτα πρώτα ως αναρχικοί, σε κάθε γεγονός να είμαστε μακριά (παρατηρητές) μέχρι να κατανοήσουμε πότε η συμβολή μας δεν θα ενισχύσει εξουσιαστικές διαθέσεις, προοπτικές και σχέδια. Η όποια συμβολή μας να είναι όσο το δυνατόν προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της ανθρωπινότητας, της ανθρώπινης φύσης, της απελευθερωτικής, της αποδευσμευτικής προοπτικής.

Στη συζήτηση συμμετείχε και ο σύντροφός μας Γιώργος Βλασσόπουλος.

Ας πούμε στην αρχή ορισμένα γενικά πράγματα για τον πόλεμο…

Υπάρχει μια διαδεδομένη άποψη που λέει ότι η μορφή του πολέμου η οποία εκδηλώνεται έχει να κάνει και με τη μορφή του πολιτισμού ο οποίος επικρατεί σε κάθε περίπτωση, σε κάθε εποχή, σε κάθε συνθήκη. Άλλοι, μάλιστα,  λένε ότι πόλεμος εκδηλώνεται επειδή υπάρχει σύγκρουση στον πολιτισμό, είναι γνωστή αυτή η άποψη και είναι σχετικά πρόσφατη. Επίσης, μια πρωταρχική άποψη είναι ότι ο πόλεμος εξηγείται λόγω της επιθετικής φύσης του ανθρώπου· ότι ο άνθρωπος από τη φύση του είναι επιθετικός, οπότε πρέπει να αναμένουμε ότι αυτή είναι η εξήγηση της εκδήλωσης των πολεμικών συγκρούσεων και λοιπά.

Αυτό που μπορώ να πω καταρχήν ότι στην ιστορία του πολέμου, όσο μπορούμε να ξέρουμε και από όσα έχουμε διαβάσει, δεν έχει παρουσιαστεί μία μορφή πολέμου. Να φέρω ένα παράδειγμα: οι αρματολοί στην περίοδο εκείνη θεωρούνταν ότι πολεμούσαν «χαρωπά», δηλαδή είχαν ένα χαρούμενο τρόπο δράσης. Σκοπός τους ήταν να επιτεθούν, να πάρουν κάποια αγαθά, κάποια πράγματα και να αποσυρθούν γρήγορα. Δηλαδή, δεν ήταν διατεθειμένοι να έχουν μεγάλες απώλειες, να χάσουν ανθρώπους ή και την ίδια τους τη ζωή… Επιτίθονταν, πολεμούσαν, αρπάζαν κάποια πράγματα και αποσύρονταν.

 

Αυτός, στην ιστορία του πολέμου, ήταν ένας χαρακτηριστικός τρόπος που δείχνει, όμως, και τη νοοτροπία τους και την κουλτούρα αυτών των συγκεκριμένων ανθρώπων. Να φέρω ένα άλλο παράδειγμα, γιατί έχει να κάνει με τη διαφορά του σκεπτικού διαφόρων κοινοτήτων ή κοινωνιών ή φυλών κλπ. Στην Πολυνησία, κάποιες φυλές Αζτέκων, όταν σκοτώνανε τον αντίπαλο αποσύρονταν και τιμούσαν το πνεύμα του σκοτωμένου πολεμιστή, τιμούσαν και την ίδια την μάχη και ακολουθούσαν μία ιεροτελεστία πάνω σε αυτό το γεγονός. Δηλαδή, δεν ήταν η πολεμική πράξη για αυτούς αυτό που λένε κάτι ξεκομμένο από την κουλτούρα τους και από το γενικότερο σκεπτικό τους και το πνεύμα που είχανε.

Ένα άλλο παράδειγμα, για να αναδειχτούν οι διαφορές σε διαφορετικές στιγμές. Στην Ιαπωνία, το 1543, κάποιοι Πορτογάλοι είχαν φέρει τα πιστόλια με την μπαρούτη, με την πυρίτιδα. Αυτά χρησιμοποιήθηκαν για λίγο καιρό, μετά από λίγο όμως, δοθήκαν ιδιαίτερα κίνητρα ώστε να κλείσουν ορισμένες βιοτεχνίες που παρασκευάζανε μπαρούτη κλπ. και να επιστρέψουν στην μάχη με τα σπαθιά. Οι Σαμουράι κράτησαν αυτόν τον τρόπο πολέμου τουλάχιστον για τρεις αιώνες και αντιστάθηκαν. Και όλοι μας γνωρίζουμε ποιο ήταν το πνεύμα τους, η κουλτούρα τους πάνω στη μάχη, με το χαρακτήρα που θέλαν να χτίσουνε, μια ολόκληρη νοοτροπία. Και μάλιστα ενώ σε άλλα σημεία δηλαδή είχαν τη δυνατότητα να το κάνουνε, δεν επέστρεψαν στο προηγούμενο τρόπο μάχης. Βέβαια, αργότερα, ήταν αδύνατον να αντιμετωπίσουν την κατάσταση όταν τους επιτίθονταν με μέσα τα οποία τα σπαθιά δεν μπορούσαν να απαντήσουν… ήταν πλέον εξόντωση και εξολόθρευση το αποτέλεσμα και αναγκάστηκαν και εκείνοι να επιστρέψουν στον άλλο τρόπο με τα πιστόλια.

Να πούμε και κάτι άλλο, ένα άλλο παράδειγμα σαν εισαγωγή στην κουβέντα.

Ο Θουκυδίδης είναι γνωστός με το θεώρημά του, που είναι: «Ένας πόλεμος ξεσπάει όταν μία σημαντική κυριαρχική δύναμη επιθυμεί να ανακόψει την άνοδο μιας άλλης». Αυτό το θεώρημα του Θουκυδίδη το έχουν ακολουθήσει και πολλοί μετέπειτα μέχρι τις ημέρες μας (μπορούμε να μιλήσουμε για κάποιες θεωρίες πολέμου που υπάρχουν τώρα).

Δηλαδή τί λένε, ανέβαιναν οι Αθηναίοι, οι Σπαρτιάτες έπρεπε να πολεμήσουν να κάνουν κάποιες συμμαχίες για να τους ανακόψουνε την πορεία, ώστε να βρεθούν σε μία θέση απόλυτης κυριαρχίας. Αυτό πάνω κάτω είναι το θεώρημα του Θουκυδίδη. Δηλαδή, δεν έχει φτάσει ο άλλος στην ανισορροπία, αλλά βρίσκεται σε μία πορεία ανοδική προς τα εκεί – οπότε για να τον κόψουμε, πρέπει να πολεμήσουμε πιο νωρίς.

Τώρα ένα άλλο που οπωσδήποτε πρέπει να αναφέρουμε και σε αντίθεση και με αυτό που ειπώθηκε πριν, είναι π.χ. για τους αρματολούς και με διάφορες φυλές που πολεμούσαν, είναι ο λεγόμενος ολοκληρωτικός πόλεμος. Ο ολοκληρωτικός πόλεμος θέλει να επιβάλει την απόλυτη κυριαρχία, δεν κάνει διάκριση σε αμάχους, εμπλέκει πλέον τον «εχθρό λαό»…  δηλαδή ο αντίπαλος δεν είναι μόνο οι στρατιωτικές δυνάμεις αλλά είναι και οι άμαχοι, ο λαός. Και πώς τον εμπλέκει; Με βομβαρδισμούς, με πείνα, με μέτρα τα οποία μας είναι πασίγνωστα… Επίσης, στον πόλεμο αυτόν μπορούμε να θυμηθούμε και τον Πρώτο Παγκόσμιο, ο οποίος είχε στοιχεία ολοκληρωτικού πολέμου, καθώς αυτά που γίναν στα χαρακώματα στα διάφορα σημεία και αλλού είναι ανείπωτα, μιλάμε για σφαγές, για ανείπωτες σφαγές που έχουν μείνει στην ιστορία.

Άρα μπορούμε να έχουμε στο μυαλό μας κάποιες περιπτώσεις για να μπορέσουμε να καταλάβουμε τη διαφορά, όσον αφορά την ανάπτυξη κάποιων λογικών.

Και ένα τελευταίο… η εμφάνιση των πυρηνικών, άλλαξε άρδην ό,τι υπήρχε και δεν υπήρχε πιο πριν, ακόμα και μορφές ολοκληρωτικού πολέμου που είχαμε δει σε προηγούμενες φάσεις, δεν ήταν τίποτα μπροστά σε αυτήν την δυνατότητα… όπως π.χ. την βόμβα στο Ναγκασάκι, το είδαμε το μανιτάρι και ό,τι αυτό συνεπάγεται. Προφανώς καταλαβαίνουμε από το σημείο αυτό και μετά τίποτα δεν είναι ίδιο και δεν θα μπορούσε να είναι ίδιο. Όταν με απλά πατήματα κουμπιών, όχι με μάχες με σπαθιά, σε χαρακώματα κλπ. … να μπορεί έρθει το οριστικό τέλος για τον πλανήτη…

Και ένα τελευταίο, όσον αφορά και το νομικό κομμάτι. Κυρίως στον 20ο αιώνα αναπτύχθηκε, κυρίως επειδή υπήρχαν οι μεγάλοι πόλεμοι, το «Δίκαιο» του Πολέμου για να το σαρκάσουμε, (το Νομικό Περίβλημα), το οποίο φυσικά αμφισβητήθηκε και ήταν μια προσπάθεια να θεσπίσει τις… κάτι που δεν εφαρμόστηκε τελικά… δεν υπάρχει. Πάρα πολλοί είπαν, πιο Δίκαιο του πολέμου, έχουμε δει ότι στους πολέμους όλα επιτρέπονται. Το έχουν αποδείξει οι εξουσιαστές σε κάθε περίπτωση… και σφαγές και βιασμοί αμάχων και εμπλοκή γενικά αμάχων. Και αργότερα που υπήρξαν δικαστήρια με τους εγκληματίες πολέμου, είδαμε πόση υποκρισία κρύβεται πάνω σε αυτό. Και όσον αφορά τους αντάρτες, είναι γνωστά κάποια πράγματα… Ποιο δίκαιο; Ο αντάρτης είναι εκτός του δικαίου, δεν αναγνωρίζεται ως εμπόλεμο μέρος κλπ. κλπ. Αυτά είναι γνωστά πράγματα…

Γ.Β.: Γενικά ό,τι επαναστατικό, αντίθετο σε μια κρατική οντότητα, θεωρείται τρομοκρατία. Αυτήν τη στιγμή ο Ερντογάν λέει οι Κούρδοι είναι τρομοκράτες, που είναι μία αποσχιστική τάση με την Συρία και έτσι δημιουργείται μία εικόνα, όσον αφορά το θέμα του πολέμου, η οποία καθορίζεται από το πώς οι εξουσίες και τα συν αυτά κράτη καθορίζουν κάποιους κανόνες, κάποιες αντιλήψεις. Το θέμα είναι ότι προκειμένου να μιλήσει κανείς για τον πόλεμο, συνήθως μιλάνε όλοι με τα αρνητικά αποτελέσματα που φέρνει ένας πόλεμος… και είναι αρνητικά τα αποτελέσματα σε πρακτικό πεδίο… Στο πεδίο, όμως, του προβληματισμού, των σκέψεων κλπ. νομίζω ότι εκεί είναι αλλιώς τα πράγματα, επειδή εκεί βοηθιέται πάρα πολύ όποιος θέλει να το ψάξει καλύτερα, να κατανοήσει κάποιες καταστάσεις και κάποια συμβάντα.

Εκείνο που έχει σημασία είναι το εξής: όταν ο Ηράκλειτος έλεγε «πατήρ πάντων πόλεμος» δεν εννοούσε πάντα τις διάφορες μάχες, εννοούσε μια διαμάχη μεταξύ αντιτιθέμενων καταστάσεων και δεν εκθείαζε τον πόλεμο με την μορφή που τον ξέρουμε. Από εκεί και πέρα, το θέμα μας που έχει μια μεγάλη σημασία για την αναρχική σκέψη, είναι το πώς αντιμετωπίζεται από την μεριά των αναρχικών ιδεών και στάσεων μια εμπόλεμη κατάσταση, μια πολεμική επιχείρηση, ένας πόλεμος. Αυτό είναι ένα δισεπίλυτο πρόβλημα, δεν έχει λυθεί. Δεν έχει λυθεί, με την έννοια ότι δεν έχει υπάρξει μια σαφής άποψη, που να λέει ότι αυτό πρέπει να γίνει, μια σαφής άποψη που να έχει υιοθετηθεί από το σύνολο αυτών που αυτοχαρακτηρίζονται ως αναρχικοί. Επομένως, εκείνο που χρειάζεται να γίνει είναι κάποιες ιδιαίτερες τοποθετήσεις που υπάρχουν, σε σχέση με το ζήτημα του πολέμου.

Υπάρχει αυτό που λέμε ειρηνιστική άποψη, η οποία θεωρεί ότι επ’ ουδενί και σε καμία περίπτωση σε συμμετέχουμε στον πόλεμο, σε κανέναν πόλεμο. Βέβαια, αυτή είναι μια πολύ συμπυκνωμένη άποψη, συμπαγοποιημένη και με βάση αυτήν οτιδήποτε συμβαίνει είναι εκτός της θελήσεως αυτών των ατόμων να συμμετέχουν σε οποιοδήποτε πόλεμο. Από εκεί και πέρα αρχίζουν να υπάρχουν διαφορετικές τοποθετήσεις, σκέψεις και πρακτικές… η μία αναφέρεται ότι σαφώς δεν τίθεται θέμα συμμετοχής σε έναν πόλεμο επιθετικό… και η δεύτερη άποψη υποστηρίζει ότι σαφώς δεν συμμετέχουμε σε επιθετικό, αλλά σε αμυντικό πόλεμο είμαστε υποχρεωμένοι να το πράξουμε.

Συμμετέχων: Αμυντικός πόλεμος, σύμφωνα με τον Θουκυδίδη γίνεται πρώτος, πολλές φορές… για να μην στην πέσει ο άλλος. Το έχει πάρει και ο Μακιαβέλλι.

Συμμετέχων: Εντάσσεται στην λογική, πάω να προλάβω κάτι…

Γ.Β.: Πας να προλάβεις κάτι, αλλά το θέμα είναι το εξής: ακριβώς σε αυτό το σημείο είναι το στοιχείο του τρόπου με τον οποίο θα πρέπει να δει κάποιος την όλη κατάσταση. Εκεί πλέον προσδιορίζεται το επιθετικό και το μη επιθετικό. Σ’ αυτήν την περίπτωση, πιστεύω, ότι η αναρχική σκέψη και στάση θα πρέπει να βασίζονται σε μία κατάσταση απόσπασης από τα γεγονότα. Η απόσπαση από τα γεγονότα βοηθάει πάρα πολύ στο να κατανοηθούν όλες οι αντιθέσεις, οι κινήσεις, τα συμφέροντα και από εκεί και πέρα και το πώς οι αναρχικοί ή ο αναρχικός μπορούν να τοποθετηθούν την κατάλληλη στιγμή με τον κατάλληλο τρόπο, ούτως ώστε να συμβάλλουν σε μια απελευθερωτική προοπτική, σε μια απελευθερωτική δυνατότητα και όχι να συμπορευτούν με εξουσιαστικές πρακτικές και λογικές. Άρα, λοιπόν, το αν κρίνεται ένας πόλεμος επιθετικός ως αμυντικός ή αν είναι καθαρά επιθετικός, καθορίζεται από μία στάση, παρατήρηση, κατανόηση και ολική ανάλυση – όχι επιμέρους. Δηλαδή, δεν μπορείς να δεις αυτό που γίνεται, σε μια ευρύτερη κλίμακα συγκρούσεων, να το δεις μόνο σαν ένα κομμάτι μιας συγκεκριμένης κίνησης. Π.χ. στη συγκεκριμένη περίπτωση η εισβολή της Τουρκίας στη Συρία δεν μπορεί να ιδωθεί μεμονωμένα. Πρέπει να ειδωθεί με τα πριν, τα πιο πριν, το σύνολο των εμπλεκομένων, τα συμφέροντα, τις καταστάσεις, τί ρόλο παίζουν μέσα σε αυτό το σύνολο οι αναρχικοί με τις ιδέες τις απελευθερωτικές βέβαια, διότι, προφανώς μπορούμε να πούμε, το έχουμε επαναλάβει άπειρες φορές ότι άλλο αναρχία, άλλο αναρχισμός. Συνεπώς, πάνω σε αυτές τις καταστάσεις, το ζητούμενο είναι να κατανοείται πότε και κάτω από ποιες δυνατότητες η παρουσία, η συμβολή των αναρχικών θα έχει έναν θετικό προσδιορισμό και όχι απλώς να εμφανίζεται σαν ένας νεροκουβαλητής εξουσιαστικών διαδικασιών, διότι το να πολεμάς ένα μέρος της εξουσίας, ουσιαστικά, εκείνο που επιτυγχάνεται είναι να ενισχύεται ένα άλλο μέρος της εξουσίας. Διότι, προφανώς, δεν υπάρχει αυτό που λέμε η απόσπαση, η κατανόηση και η δυνατότητα επέμβασης την κατάλληλη στιγμή, εκεί που χρειάζεται.

Ένα παράδειγμα: Πολλοί μιλάνε για την παρισινή κομμούνα, η οποία ήταν η πιο εμπνευσμένη σκέψη που είχε ο Μπακούνιν και η οποία υλοποιήθηκε στην πραγματικότητα, όταν συντρίφτηκε ο γαλλικός στρατός από τους Πρώσους. Ο Μπακούνιν είπε να γίνει μια επανάσταση, να πάρουν τα όπλα οι πολίτες, όπως τους  ονομάζανε, και να μπορέσουνε να φτιάξουνε κομμούνες, οι οποίες να ανατρέψουν το υπάρχον καθεστώς, αλλά και να αντιταχθούν στην πρωσική εισβολή. Δηλαδή, έβαζε δύο σημαντικά στοιχεία και αυτό ήτανε ακριβώς μια εικόνα ολικότητας – δεν έβλεπε μόνο την εισβολή… γιατί με την εισβολή όταν άρχισε να καταρρέει το μέτωπο το γαλλικό από τους πρώσους τότε ξεσηκώθηκαν οι γάλλοι. Άρα, λοιπόν, είναι μια εύστοχη, άσχετα από τις δυνατότητες που υπήρχαν εκείνη την εποχή, και υπήρχαν δυνατότητες γιατί όσο κοντά στην κοινοτική αντίληψη ήταν οι άνθρωποι τόσο πιο πολλές δυνατότητες υπήρχαν να επιτευχθεί αυτό που πρότεινε ο Μπακούνιν. Ήταν, ίσως, η επιτυχέστερη αντίληψη που υλοποιήθηκε στην εποχή του.

Από εκεί και πέρα μπορούμε να δούμε, βέβαια, όλες τις αντιφάσεις που υπήρχαν μέσα στο Παρίσι και στη Γαλλία και την συμμαχία πλέον των Γάλλων με τους Πρώσους, για να συντρίψουν τους επαναστατημένους κομμουνάρους.

Συμμετέχων: Πρέπει να έχουμε στο μυαλό μας ότι στις περιπτώσεις που ξεσπά ένας πόλεμος στη Συρία, είτε το ’74 στην Κύπρο, ή κάθε άλλη περίπτωση, όπως και το παράδειγμα που αναφέρθηκε εδώ. Μας λένε ότι κάποιοι αναρχικοί είχαν κάποιες εμπειρίες από τα οδοφράγματα στην Πάρμα κλπ., ήταν άνθρωποι των οποίων η δράση είχε ξεκινήσει προγενέστερα. Και είναι χαρακτηριστικό αυτό που έδειξε το βίντεο… εμπνεύστηκε στην δράση του από τις ιδέες και από τα διαβάσματα, δηλαδή, δεν έρχεται φυσικά κάτι ουρανοκατέβατο εκείνη την στιγμή, το 1940, το ’43, το ’44. Και προφανώς ήταν άνθρωποι οι οποίοι είχαν την δυνατότητα, επειδή είχαν επεξεργαστεί κάποιες ιδέες και τρόπους δράσης, να αντιληφθούν ότι τώρα ξεκινάμε κάτι, αυτό το κάτι, κάποια στιγμή θα τελειώσει, θα έρθει κάτι άλλο, το ακούσαμε και στο βίντεο: ότι «δεν θα έρθει η ελευθερία τώρα, πρέπει να συνεχίσουμε να αγωνιζόμαστε».

Να φέρω ένα παράδειγμα από την εμπειρία που έχουμε όλοι. Ας πούμε ότι γινόταν τώρα ένας πόλεμος με την Τουρκία. Κάποιοι το συζητάνε ήδη, αν θα γίνει ή όχι και τι θα κάνουν οι αναρχικοί. Οι εμπειρίες που υπάρχουν διαφορετικές μεν αλλά και με ομοιότητες, εδώ και 15, 20, 40, 50 χρόνια π.χ. με τους κουμουνιστές, τους φασίστες εδώ στον ελλαδικό χώρο δεν είναι σημαντικές για το τι θα γίνει εκείνη την στιγμή;;; Πιστεύει, κάποιος ότι δεν θα πάρουν τα όπλα κάποιες ομάδες, αν δεν είναι ολοκληρωτικό αυτό το πράγμα και έχει αντάρτικη δράση, δεν θα πάρουν τα όπλα και οι φασίστες;;; Μη γελιόμαστε. Δεν θα τα πάρουν οι κομμουνιστές;;; Κάποιοι από αυτούς δεν θα τα στρέψουν και μέσω άλλων εχθροπραξιών εναντίον μας;;; – Φέρνω ένα παράδειγμα. Είναι αδύνατον να μην συμβεί κάτι τέτοιο. Ή ακόμα κι αν πιστεύει κανείς ότι θα συμμαχήσει με κάποιους άλλους που έχει διαφορετικές απόψεις, τι θα γίνει στο κρίσιμο σημείο; Άρα όλοι αυτοί οι προβληματισμοί, όχι μόνο είναι θεμιτοί αλλά υπάρχουν από προηγούμενες εμπειρίες.

Γι’ αυτό που είπε ο Γιώργος. Έχει πολύ μεγάλη σημασία για το τι πράγμα μιλάμε κάθε φορά. Υπάρχουν τόσο διαφορετικές περιπτώσεις. Ας πούμε ότι τώρα ξεκινούσε και βομβαρδιζόταν ανηλέως η Αθήνα, για να φέρω ένα παράδειγμα…

(Για ποιον λόγο ρωτάς. Για ποιο λόγο βομβαρδίστηκε η Δαμασκός, η Βαγδάτη. Ήκμαζε η Δαμασκός και ο  Άσσαντ δεν ήταν χειρότερος από αυτόν που έρχεται τώρα ούτε κι ο Καντάφι ήταν χειρότερος από αυτόν που ήρθε μετά. Θα πει κάποιος δεν θα γίνει επίθεση στον ελλαδικό χώρο γιατί είμαστε κράτος μέλος της ευρωπαϊκής ένωσης και του ΝΑΤΟ. Όλοι έτσι λέγανε… Δεν είναι λόγος αυτός ωστόσο να μην κάνουμε μια υπόθεση εργασίας.)

Ας πούμε, λοιπόν, ότι έχουμε έναν ανηλεή βομβαρδισμό σε μια πόλη 5-6 εκατομμυρίων. Τα έχουμε δει αυτά τα παραδείγματα. Το σοκ για τον πληθυσμό είναι πολύ  μεγάλο. Δεν κάνεις αντάρτικη δράση στις βόμβες που πέφτουν από πάνω. Αυτό που συμβαίνει είναι ότι ο πληθυσμός απομακρύνεται, κρύβεται, αν δεν μπορεί να απομακρυνθεί, μαζεύει τα συντρίμμια του, υπάρχουν χιλιάδες νεκροί, θα υπάρχει πείνα, δεν θα υπάρχουν τρόφιμα, τα έχουμε δει πρόσφατα… Και πού δεν τα έχουμε δει πρόσφατα: Στην Βαγδάτη, τη Λιβύη, στην Τρίπολη, στη Συρία, στη Δαμασκό, στο Χαλέπι – σε πάρα πολλές πόλεις. Σε πόλεις οι οποίες ήκμαζαν λίγο πριν. Αυτό δεν αντιμετώπισε ο πληθυσμός;;; Και μιλάμε για πολιτισμούς 10.000 χιλιάδων ετών… Άρα, λοιπόν, αυτό που μπορούμε να δούμε είναι ότι, για πια περίπτωση μιλάμε; Δεν μιλάμε γενικά τώρα να μπει το τουρκικό κράτος ή το ελληνικό κράτος να πάρει κάποια εδάφη….  χωρίς να καταστρέψει την πόλη… Άρα, έχει σημασία και το τι θα αντιμετωπίσει ο πληθυσμός. Σίγουρα οι ιδέες έχουνε μεγάλη σημασία, με ποιες ιδέες θα αντισταθεί ή δεν θα αντισταθεί ο πληθυσμός. Μπορεί να τα κάνει κατά δύο. Αλλά πρωταρχικό είναι τι θα αντιμετωπίσει. Αν έχουμε έναν ανηλεή βομβαρδισμό, δεν το συζητάμε τι θα γίνει. Θα έχουμε μια εκδίωξη προς τα έξω, έτσι δεν είναι;;; δεν μπορεί κάποιος να μείνει ενώ βομβαρδίζεται η Αθήνα έναν μήνα για παράδειγμα και έχουν γίνει όλα συντρίμμια. Ο κόσμος θα πάει προς τα έξω, προς τα βουνά, προς τα χωριά, προφανώς αυτό κάποια στιγμή θα σταματήσει γιατί θα υπάρχει μια στρατηγική από αυτόν που το κάνει. Τι θα θέλει να κάνει; Θέλει να καταλάβει αυτήν την περιοχή, να υποτάξει τον πληθυσμό, να έχει πολλούς νεκρούς να παραδειγματίσει; Θέλει, μετά, αφού βομβαρδίσει, να μπει μέσα και να καταλάβει; Συνήθως υπάρχει ένας συνδυασμός αυτών των πραγμάτων. Δηλαδή, οι αμερικάνοι βομβάρδιζαν παραδειγματικά, και μετά αποσύρονταν. Το είχανε κάνει, στον πρώτο πόλεμο του κόλπου μπήκανε μέσα για πολύ λίγο και βγήκανε. Μπήκαν αργότερα. Το τελευταίο παράδειγμα είναι όταν μπήκαν στο Ιράκ, κάναν την κατοχή και είχαν εκεί ένα αντάρτικο… όλο το κόμμα Μπαθ, όλοι οι στρατιωτικοί, που ήταν και εκπαιδευμένοι αρχίσαν την αντίσταση και είδαμε τα αποτελέσματα… Οι αμερικάνοι ούτε να το συζητάνε να ξαναμπούν σε τέτοιον πόλεμο…

Άρα, σε αυτές τις περιπτώσεις πρέπει να έχουμε στον νου μας ότι αν πάψει μια τέτοια κατάσταση, μετά, υπάρχει κάποια κατοχή. Εκεί μπαίνουν τα ζητήματα… έρχεται να εγκαθιδρυθεί μια νέα εξουσία, για να το πούμε έτσι απλά. Συνήθως, κομμάτια της παλιάς εξουσίας συνεργάζονται. Κάποια άλλα οργανώνονται, είτε στρατιωτικά, είτε με άλλο τρόπο, για να αντιταχθούν στον εισβολέα.

Συμμετέχουσα: Κάποιες φορές φεύγουν και σχηματίζουν κυβερνήσεις σε άλλες χώρες…

Συμμετέχων: Άρα, η παλιά πολιτική τάξη πραγμάτων, ή θα συμβιβαστεί ή κάποιοι θα το σκάσουν στο εξωτερικό, ή κάποιοι θα κοιτάξουν να συνεργαστούν με την νέα κατάσταση, ή να οργανώσουν κάποιου είδους αντίσταση για να ξαναπάρουν την χαμένη τους εξουσία. Είναι απλά τα πράγματα.

Άρα, λοιπόν, κάποιοι οι οποίοι, όπως οι αναρχικοί, θέλουν να αντιταχθούνε στην κατοχή, προφανώς δεν θα είναι οι μόνοι. Θα υπάρχουν και άλλοι που θα θέλουν να αντιταχθούν στην κατοχή. Αλλά δεν θα μάχονται για τον ίδιο σκοπό. Άρα εδώ μπαίνουν πολλά ζητήματα. Δεν λένε απλά να μπούμε ή να μην μπούμε, ή θα μπούμε προληπτικά ή όχι. Η μία άποψη λέει ότι εμείς δεν μπαίνουμε ποτέ. Η άλλη λέει μπαίνουμε εφ’ όσον δεχόμαστε μία εισβολή. Όπως μπήκανε οι ιταλοί αναρχικοί.

Γ.Β.: Μόλις έγινε συμφωνία, υποχώρηση μπήκαν οι γερμανοί και κατέβηκαν οι αναρχικοί…

Σ.: Και ήταν αξιόλογοι άνθρωποι, αναρχικοί σύντροφοι, δεν το συζητάμε, … κάνανε λάθη κλπ. Προσπαθήσαν εν μέρει να έχουν μια αυτονομία από τους κομμουνιστές, αλλού μπήκανε, αλλού δεν μπήκανε κλπ. εδώ μπορούν να γίνουν πολλές συζητήσεις. Αλλά αυτό που έγινε ήταν ότι αντιταχθήκανε στην εισβολή και στην κατοχή. Ταυτόχρονα, όμως, θα ενταχθούνε κι άλλοι, οι οποίοι δεν είναι σώνει και καλά μαζί σου… ή θα είναι για λίγο μαζί σου. Το έχουμε δει και εδώ στον εμφύλιο τι γινόταν… με κομμουνιστές, με δεξιούς … εδώ έχουμε μεγάλη εμπειρία. Τα ξεκαθαρίσματα που κάναν οι κομμουνιστές σε τροτσκιστές, αρχειομαρξιστές και κάποιους αναρχικούς είναι γνωστά και μη εξαιρετέα… Δηλαδή, ταυτόχρονα, ξεκαθάριζαν το τοπίο και μέσα στο ίδιο τους το κόμμα, και στις διάφορες «αιρέσεις», όπως  τις λέγανε… όλα αυτά είναι γνωστά – πασίγνωστα.

Συμμετέχουσα: Το ζήτημα είναι ότι προβληματιζόμαστε (κι έχουμε δίκιο να το κάνουμε) πάνω σε τέτοια θέματα. Αν τα δούμε πάρα πολύ απλά, ο άνθρωπος είναι το μοναδικό ον, στον πλανήτη, το μοναδικό πλάσμα, που οργανώνεται μαζί με άλλους ανθρώπους, συζητούν, αποφασίζουν όλοι μαζί, οπλίζονται και επιτίθενται στους ίδιους, στα ίδια με αυτούς όντα. Τους ίδιους με αυτόν πλάσματα. Δεν υπάρχει άλλο ζώο να το κάνει αυτό.

Συμμετέχων: Και οι χιμπατζήδες…

Συμμετέχουσα: Ε καλά, οι χιμπατζήδες έχουν πάρει κάποια κουσούρια από εμάς.

Συμμετέχων: Ή εμείς απ’ τους χιμπατζήδες!

Συμμετέχουσα: Πραγματικά, όσο το σκέφτομαι, είναι τόσο πολύ απλό και συγχρόνως φαίνεται απίστευτο. Φυσικά επιθετικότητα υπάρχει στα ζώα και αυτά επιτίθενται το ένα στο άλλο, αλλά στον άνθρωπο εκφράζεται με ιδιαίτερο τρόπο. Είναι οργανωμένη, είναι οι λογικές που έχει, οι λόγοι που επιτίθεται… πολλές φορές παρασυρόμενος από τους διάφορους εξουσιαστικούς -ισμούς που τονίζουν τις διαφορές, την λεγόμενη διαφορετικότητα, φτάνει στο σημείο να αισθάνεται εχθρικά για κάποιον που τον έχουν πείσει ότι είναι διαφορετικός από αυτόν επειδή έχει άλλο χρώμα, άλλη θρησκεία, άλλη ιδεολογία ή ακόμα και επειδή έτυχε να γεννηθεί σε άλλη περιοχή του Πλανήτη (το παράδειγμα της φασιστικής γερμανίας δεν είναι μακριά άλλωστε). Δεν ξέρω, αυτό είναι στη φύση του ανθρώπου; Έτσι διαμορφώθηκε;

Και κάτι ακόμα: Όπως ξέρουμε ο «Δίκαιος πόλεμος» που πρώτες αναφορές υπήρχαν σε Πλάτωνα, κατοχύρωσε το θέμα ο Αριστοτέλης κ.ά. και ερχόμαστε στο σήμερα, στις διεθνείς σχέσεις που την εισβολή και τους βομβαρδισμούς τα μετονομάζουν, πλέον, σε πολλές περιπτώσεις «ανθρωπιστική επέμβαση». Αλλά για αυτό να αναφερθούμε στη συνέχεια…

Συμμετέχων: Ναι, το ερώτημα αν αυτό είναι στη φύση του ανθρώπου… είναι σημαντικό, έχει απασχολήσει πολλούς. Είναι στη φύση του ανθρώπου ή δεν είναι;… Άλλος σου λέει ότι είναι… και οι φυλές -δεν είχαμε κράτη- πολεμούσαν μεταξύ τους. Παίρναν τα ρόπαλα έβρισκε την άλλη φυλή, τους χτύπαγαν τους παίρναν τις γυναίκες, τις σέρναν απ’ τα μαλλιά στην σπηλιά.

Γ.Β.: Μην πας τόσο μακριά… οι Ρωμαίοι πήραν όλες τις γυναίκες των Σαβίνων.

Συμμετέχων: Πολύ πιο πριν λέμε από τους Ρωμαίους. Εκεί είχαμε κράτος, ήταν Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία. Μιλάμε για πριν την συγκρότηση. Ότι αυτό είναι στη φύση. Και τι λέει αυτή η άποψη; Ότι εφόσον δεχόμαστε ότι είναι στη φύση (δεν λέω ότι εμείς την δεχόμαστε) αυτό που πρέπει από εκεί και πέρα, γιατί είναι και η δικαίωση των κρατών, και επειδή, δυστυχώς, θα σου πει, από εκεί που έχουμε οργανωμένα κοινωνίες, κράτη κλπ. έχουμε συσσώρευση ισχύος και πρέπει να το διακανονίσουμε αυτό. Οι άνθρωποι είναι, λένε, θηρία και πρέπει κάπως να το ρυθμίσουμε. Να ’μαστε πραγματιστές, να ’μαστε ρεαλιστές δεν γίνεται αλλιώς και γι’ αυτό σου λέει, συγκροτήσου όπως η ευρωπαϊκή ένωση, είδατε τι είχαμε μέχρι τον δεύτερο παγκόσμιο πόλεμο, φέραν στον ευρωπαϊκό χώρο «ειρήνη» μεταξύ των κρατών.

Γ.Β.: Αφού πάτησαν την Γιουγκοσλαβία πριν από μερικά χρόνια… για ποια ειρήνη μας λένε;

Συμμετέχων: Βέβαια! Τώρα από εκεί και πέρα πως επενδύεται αυτό στον λευκό άνθρωπο ή όχι … Λένε ότι στον Β΄ παγκόσμιο, η Γερμανία είχε και εσωτερικές αντιθέσεις σοβαρές, ότι είχε να κάνει και με την διαχείριση εσωτερικών αντιθέσεων μέσα σε ένα κράτος και σε μια κοινωνία, είχε προβλήματα σοβαρά, τα οποία δεν είχαν λυθεί μετά τον Α΄ παγκόσμιο, και υπήρχε οικονομική άνοδος ωστόσο υπήρχε και μια στασιμότητα, γκρίνιαζαν διάφορα στρώματα, μπήκαν μπροστά οι ναζί και η λύση ήταν ένα επεκτατικός πόλεμος αυτού του είδους, ώστε να εξασφαλιστούν πόροι, ενέργεια, από τα μέρη που θα πηγαίναν. Είναι και αυτή μια εξήγηση.

Γ.Β.: Σε περίπτωση, όμως, που δεχθούμε ότι ο άνθρωπος έχει μέσα του την αγριότητα, τη βία, ότι θα πρέπει να λάβουμε υπ’ όψιν μας και ένα σημαντικό στοιχείο ότι τελικά δεν είναι ο άνθρωπος της πρωτογενούς μορφής εμφανίσεώς του αλλά είναι ένας άνθρωπος, ο οποίος προφανώς έχει αναπτύξει την νοημοσύνη του και άρα μπορεί να ελέγχει τα ένστικτά του και να μπορεί να κρατάει και να διατηρεί μια ισορροπία. Βέβαια, η αφύπνιση αυτών των βίαιων ενστίκτων, βίαιων εκφράσεων και εκδηλώσεων του ανθρώπινου γένους καλλιεργείται συστηματικά μέσα από τις εξουσιαστικές δομές και μέσα από τις επιθετικές πρακτικές ενός κράτους απέναντι σε ένα άλλο, μιας εξουσίας απέναντι σε μια άλλη, ενός εμφυλίου, δηλαδή, ο όποιος εμφύλιος δεν είναι πάντα απελευθερωτικός, είναι και αυτός αγώνας για την εξουσία, που σημαίνει ότι αυτή η καλλιέργεια συνεχώς υπάρχει και αυτό είναι το ζητούμενο όσον αφορά το  θέμα ότι ακόμα κι αν δεχθούμε ότι ο άνθρωπος είναι από τη φύση του επιθετικό όν, μπορούμε να δούμε ότι πραγματικά αυτή η επιθετικότητα είναι σε πολλούς ανθρώπους υποβαθμισμένη, γι’ αυτό και πολλοί άνθρωποι δηλώνουν ότι εγώ δεν πρόκειται να ασκήσω βία ποτέ, είμαι ειρηνικός άνθρωπος, ειρηνιστής, όπως τους χαρακτηρίζουν, που σημαίνει ότι κάτι το έχουνε κατεβάσει πάρα πολύ χαμηλά, κάποιοι το έχουνε ανεβάσει πάρα πολύ ψηλά. Το σημείο ισορροπίας είναι αυτό που θα βρει ο καθένας  είτε σαν άτομο, είτε σαν όμιλος είτε σαν συλλογικότητα. Γιατί χρειάζεται η βία. Κακά τα ψέματα. Δυστυχώς είναι κι αυτό ένα στοιχείο, και δεν λέω βία μόνο απέναντι στο άλλον, λέω βία ακόμα και να κόψεις ένα δέντρο, είναι μια βίαιη πρακτική με συγκεκριμένα χαρακτηριστικά.

Συμμετέχον: Καλά, βία υπάρχει και στη φύση…

Γ.Β.: Φυσικά… προχθές 10 χιλιάδες κεραυνούς έριξε … τα έκανε «ρημαδιό» όλα… αυτή κι αν είναι βία… όχι αστεία.

Σαφώς η βία είναι μες τη φύση. Το θέμα είναι κατά πόσο κάποιος την θεοποιεί, την ανακηρύσσει στο άπαν ή την τοποθετεί εκεί που χρειάζεται, εκεί που είναι απαραίτητη για την διαβίωση.

Συμμετέχων: Ο άνθρωπος … ένας έφηβος έχει μια ορμή έχει μια επιθετικότητα. Μπορεί να εκφράσει… δεν είναι κακή βία… όταν θέλει να εκφράσει … θέλει να τρέξει … δεν ξέρει τι να κάνει την ενέργειά του. .. πιάνει τον φίλο του και παλεύουν… με βίαιο τρόπο θα παλέψουν – δεν θέλει ούτε να τον κτυπήσει, ούτε να τον σκοτώσει, ούτε να τον εξοντώσει.

Συμμετέχουσα: Αυτό έχει να κάνει με την ζωική ενέργεια. Όταν αυτή παρεμποδιστεί θα βγει με βία. Με βία αντεστραμμένη. Δεν είναι φυσικό φαινόμενο η βία. Η βία βγαίνει από την στιγμή που η ατόφια ζωική ενέργεια παρεμποδίζεται, απωθείται. Οπότε εκεί βγαίνει η βία.

Γ.Β.: Αυτό που χρειάζεται να πούμε είναι ότι αυτή η ζωική ενέργεια που αναφέρθηκε, δεν είναι κάτι το οποίο μπορούμε να το έχουμε έτσι και να το κρατάμε. Είναι κάτι το οποίο μετασχηματίζεται. Εκδηλώνεται, απλώνεται ή συρρικνώνεται… για αυτό και εγώ νομίζω ότι όταν μιλάμε για βία είναι ακριβώς ένας σαφής μετασχηματισμός αυτής της ζωικής ενέργειας, η οποία όμως, από ένα σημείο και μετά παίρνει διάσταση και πολλές γίνεται στοιχείο της ανθρώπινης φύσης. Γιατί; Γιατί πολύ απλά, από ένα σημείο και μετά, αυτή η ζωική ενέργεια, που όταν εκδηλωθεί κάτω από κανονικές συνθήκες έχει μια αρμονία με το σύνολο, το υπάρχον σύνολο, όταν όμως αυτή η αρμονία διαταράσσεται και παγιοποιείται τότε έχουμε ακριβώς αυτό που λέμε βία. Η βία τι είναι: διαταραχή επί το μονιμότερον της ήδη υπάρχουσας κατάστασης. Δεν είναι βία να πάρω την πλαστελίνη να την πλάσω και να την στρογγυλέψω, βία είναι να την κάνω κομμάτια και να της βάλω και φωτιά. Αυτό είναι βία. Είναι η ζωική ενέργεια, μετασχηματισμένη, δομημένη και ουσιαστικά σχηματοποιημένη πλέον και πρόσφορη στον καθένα να την παραλάβει. Άρα πρέπει να έχουμε υπ’ όψιν μας ότι αυτή η διάχυση της βίας είναι ακριβώς το αποτέλεσμα ενός μετασχηματισμού της ανθρώπινης και της ζωικής φύσης, γιατί ο άνθρωπος είναι ένα ζώο, βέβαια έλλογο, αλλά ζώο.

Αυτή η αγριότητα που εκφράζεται πολλές φορές, δηλαδή ο άλλος να πιάνει τον αντίπαλο αιχμάλωτο, να του βγάζει την καρδιά και να την μασάει, ότι αυτό είναι 100 χιλιάδες χρόνια προ Χριστού. Σε αυτήν την βάση, έχει σημασία ότι πραγματικά η διάχυση της βίας αξιοποιείται από την εξουσία, αλλά πριν αξιοποιηθεί από την εξουσία, δυστυχώς η ανθρώπινη φύση δεν μπορεί να ελέγξει τα πάντα, τα εκτρέπει και δυστυχώς πολλές φορές και τα μορφοποιεί. Δηλαδή, υπήρχανε πολεμικές φυλές οι οποίες επέδραμαν και σάρωναν… ο Αττίλας ήταν η μάστιγα του θεού, έτσι ονομάστηκε, και δεν είχε αφήσει τίποτα όρθιο… ο Ταμερλάνος το ίδιο, και ακολούθησαν τότε και τα άλλα μογγολικά φύλα.

Συμμετέχων: … και ο μέγας Αλέξανδρος με τους άλλους τα ίδια δεν έκαναν… ξεκίνησαν από εδώ και που φτάσανε…! Τί, περίπατο πήγανε;

Γ.Β.: Άλλο κουμάσι και αυτός – όχι βέβαια δεν πήγανε περίπατο.

Αυτό που έχει μια σημασία ως αναρχικοί να το δούμε είναι ότι πρώτα-πρώτα σε κάθε γεγονός να είμαστε μακριά (παρατηρητές) μέχρι να κατανοήσουμε πότε η συμβολή μας δεν θα ενισχύσει εξουσιαστικές διαθέσεις, προοπτικές και σχέδια. Να είναι, δηλαδή, όσο το δυνατόν προς την κατεύθυνση της ενίσχυσης της ανθρωπινότητας, της ανθρώπινης φύσης, της απελευθερωτικής, της αποδευσμευτικής προοπτικής.

Συνεχίζεται στο επόμενο φύλλο της Διαδρομής Ελευθερίας.

Δημοσιεύθηκε στην ΔΙΑΔΡΟΜΗ ΕΛΕΥΘΕΡΙΑΣ, φ. 224, Μάρτιος 2021

πηγη: https://anarchypress.wordpress.com

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου