Η ψήφος των αποδήμων, που επανήλθε στο επίκεντρο πολιτικής αντιπαράθεσης μετά την κυβερνητική ντρίπλα με το νομοσχέδιο για την κατάργηση των περιορισμών που είχαν τεθεί το Δεκέμβριου του 2019, ήταν ένα από τα πρώτα θέματα που είχε ανοίξει η Νέα Δημοκρατία μετά την εκλογική της νίκη τον Ιούλιο του 2019.

Αρχικά ως πακέτο με τον εκλογικό νόμο, καθώς ήταν δεδομένη η απόφαση για κατάργηση της απλής αναλογικής. Και στη συνέχεια τα δύο θέματα αποσυνδέθηκαν και ξεκίνησε μία προσπάθεια αναζήτησης ευρύτερων συναινέσεων, καθώς μετά την αναθεώρηση του Συντάγματος του 2001, όποια αλλαγή στην ψήφο των αποδήμων απαιτεί πλειοψηφία δύο τρίτων στη Βουλή, δηλαδή 200 βουλευτές.

Μετά από κάποια δημοσιεύματα που έκαναν λόγο για αύξηση του εκλογικού σώματος χάρη σε αυτή τη ρύθμιση, η κυβέρνηση είχε σπεύσει επίσης να διευκρινίσει ότι η ρύθμιση θα αφορούσε τη δυνατότητα όσοι έτσι και αλλιώς έχουν δικαίωμα ψήφου, να ψηφίσουν στον τόπο μόνιμης κατοικίας τους.

Η Νέα Δημοκρατία ήθελε να προωθήσει την ψήφο των αποδήμων για δύο λόγους: Πρώτον, για λόγους εντυπώσεων, καθώς οι συναισθηματικές αναφορές στους Έλληνες του εξωτερικού συγκινούν ιδίως ένα δεξιό ακροατήριο, αλλά και συνδέοντας το ζήτημα με τη γενιά του brain drain, ήθελε να “πιάσει” και άλλα κοινά. Δεύτερον, για πρακτικούς και καθαρά ψηφοθηρικούς λόγους, καθώς θεωρείται περίπου δεδομένο ότι οι Έλληνες του εξωτερικού κλίνουν προς τα δεξιά του πολιτικού φάσματος.

Ρυθμιστής στο παιχνίδι της συναίνεσης που ακολούθησε ήταν το ΚΚΕ. Και ενώ ο ΣΥΡΙΖΑ κατήγγειλε απόπειρα αλλοίωσης του εκλογικού σώματος, ο Περισσός υποστήριζε την ψήφο των αποδήμων, καθώς υπάρχει αξιόλογο ποσοστό απόδημων ψηφοφόρων του ΚΚΕ στην Ευρώπη, όχι όμως και την ψήφο των ομογενών.

Και εν τέλει στο νομοσχέδιο που είχε κατατεθεί στις 2 Δεκεμβρίου του 2019 είχαν τεθεί περιορισμοί και συγκεκριμένα: Δικαίωμα εγγραφής στους εκλογικούς καταλόγους έχουν οι εκλογείς οι οποίοι τα τελευταία 35 χρόνια έχουν ζήσει δύο χρόνια στην Ελλάδα και έχουν υποβάλει φορολογική δήλωση Ε1 ή Ε2 ή Ε3 ή Ε9 είτε το τρέχον είτε το προηγούμενο φορολογικό έτος.

Ο νόμος για την ψήφο των αποδήμων είχε ψηφιστεί με την ιστορική πλειοψηφία 288 βουλευτών, παρά την εμφανή απροθυμία του ΣΥΡΙΖΑ, καθώς τελικά μόνο το ΜεΡΑ25 καταψήφισε διαφωνώντας με τους περιορισμούς που είχαν τεθεί.

Το νέο νομοσχέδιο καταργεί αυτούς τους περιορισμούς, όμως οριακά δεν συγκεντρώνει την απαιτούμενη πλειοψηφία: Εάν το ψηφίσουν ΝΔ, ΚΙΝΑΛ, Ελληνική Λύση και ΜεΡΑ25, θα λάβει 199 ψήφους!

Βέβαια ο στόχος της ΝΔ ήταν ούτως ή άλλως να πιέσει το ΣΥΡΙΖΑ. Αν και ήδη από την κατάθεση του νομοσχεδίου για την ψήφο των αποδήμων το Δεκέμβριο του 2019, πηγές του υπουργείου Εσωτερικών άφηναν ανοιχτό το ενδεχόμενο μελλοντικά να αρθούν οι περιορισμοί.

Οι 200 ψήφοι μπορεί να μη βρεθούν τώρα, δεδομένου ότι ΣΥΡΙΖΑ και ΚΚΕ θα καταψηφίσουν, αλλά ανοίγει και πάλι η συζήτηση για την ψήφο των αποδήμων γενικότερα.

Ποιος κυβερνάει δια της ψήφου του αυτό τον τόπο;

Οι υποστηρικτές της ψήφου των αποδήμων, δηλαδή της δυνατότητας οι Έλληνες του εξωτερικού να ψηφίζουν από τον τόπο κατοικίας τους, επικαλούνται ότι εφόσον ούτως ή άλλως έχουν εκλογικά δικαιώματα και θα μπορούσαν εάν έπαιρναν το αεροπλάνο και ταξίδευαν στην Ελλάδα, να ψηφίσουν, θα πρέπει να διευκολυνθούν να ασκήσουν αυτό το δικαίωμα. Επικαλούνται επίσης ότι πολλοί Έλληνες που κατοικούν μόνιμα στο εξωτερικό, φορολογούνται και στην Ελλάδα, λόγω ακίνητης περιουσίας ή επαγγελματικών δραστηριοτήτων.

Όσοι διαφωνούν, θέτουν καταρχάς το ερώτημα γιατί κάποιος που κατοικεί μόνιμα στο εξωτερικό να κρίνει με την ψήφο του ζητήματα που αφορούν τη ζωή και την καθημερινότητα των πολιτών που κατοικούν μόνιμα στην Ελλάδα. Και που βρίσκεται το όριο μεταξύ ενός Έλληνα που έχει φύγει στο εξωτερικό για δουλειά ή σπουδές αλλά δεν έχει χάσει την επαφή με την πατρίδα και ενδεχομένως θα επιστρέψει και μεταξύ του ομογενή, που μπορεί να τιμά την καταγωγή του, αλλά δεν έχει κανένα οικονομικό δεσμό με τη χώρα, δεν βρίσκεται στο εξωτερικό για ένα διάστημα με προοπτική επιστροφής και δεν γνωρίζει καν την καθημερινότητα στην Ελλάδα και άρα τις συνέπειες της ψήφου του.

Είναι εύλογο πάντως ότι ο Έλληνας του brain drain δεν είναι το ίδιο με έναν ομογενή που ζει εκτός Ελλάδας εδώ και 30 χρόνια ή τα εγγόνια του που δεν έχουν πατήσει καν ποτέ στην Ελλάδα.

Από εκεί και πέρα, θα μπορούσε κανείς να υποστηρίξει ότι δικαίωμα ψήφου έτσι και αλλιώς θα έπρεπε να έχουν μόνο όσοι κατοικούν μόνιμα και εργάζονται στη χώρα, συμπεριλαμβανομένων μεταναστών. Τίθεται όμως σε αυτή την περίπτωση το ερώτημα, γιατί να μην μπορεί να αποφασίσει για την οικονομική πολιτική της χώρας κάποιος που πληρώνει φόρους σε αυτή. Και από την άλλη, θα απαντούσε κανείς, γιατί να αποφασίζει και για την παιδεία και υγεία, ενώ δεν θα υποστεί τις συνέπειες των αποφάσεων του. Το ζήτημα λοιπόν είναι σαφώς περίπλοκο.

Τι ισχυει σε αλλες χωρες

Άλλα κράτη έχουν δικλείδες ασφαλείας ώστε να μην επηρεάζουν ψηφοφόροι που δεν έχουν πραγματικά συμφέροντα στη χώρα το εκλογικό αποτέλεσμα.

Για παράδειγμα για να ψηφίσει Βρετανός κάτοικος εξωτερικού δεν πρέπει να ζει εκτός Μεγάλης Βρετανίας πάνω από οκτώ χρόνια.

Δεν επιτρέπεται σε Αμερικανό που ζει στο εξωτερικό να ψηφίσει, εάν δεν κάνει δήλωση εφορίας στις ΗΠΑ. Διαφορετικά έχει δικαίωμα επιστολικής ψήφου.

Η Γαλλία και η Ιταλία έχουν βουλευτές Επικρατείας, οι οποίοι εκλέγονται από τους ομογενείς, αλλά η ψήφος τους δεν κρίνει τη σταθερότητα της κυβέρνησης.

Μιλάμε πάντως για χώρες που δεν έχουν διασπορά αντίστοιχη με αυτή της Ελλάδας, στην οποία η ιθαγένεια βασίζεται κυρίως στο δίκαιο του αίματος και άρα δυνητικά τη δικαιούνται ομογενείς 3ης και 4ης γενιάς, που ενδεχομένως δεν φορολογούνται στην Ελλάδα ή και δεν την επισκέπτονται παρά σπάνια.

Μία διάκριση λοιπόν, την οποία κάνει επί της ουσίας ο νόμος του 2019, είναι μεταξύ αποδήμων και ομογενών. Οι πρώτοι έχουν οικονομική και πραγματική σχέση με την Ελλάδα. Οι δεύτεροι, όχι. Για αυτό και είχαν μπει οι περιορισμοί, τους οποίους καταργεί το νομοσχέδιο Βορίδη, καθώς η διαδικασία της ιθαγένειας δεν έχει αλλάξει.

Αλλοιωνει η ψηφος των αποδημων το εκλογικο σωμα;

Βασικό επιχείρημα του ΣΥΡΙΖΑ ήταν πως η ψήφος των αποδήμων, τουλάχιστον όπως την θέλει η ΝΔ, αλλοιώνει το εκλογικό σώμα. Βεβαίως, ο ΣΥΡΙΖΑ στην πραγματικότητα ανησυχεί διότι η ψήφος των αποδήμων, ειδικά εάν αφήσει παράθυρα για ευρύτερη συμμετοχή της ομογένειας στις ΗΠΑ, δεν ευνοεί την κεντρο- αριστερά. Δεν είναι τυχαίο άλλωστε ότι και πριν από 11 περίπου χρόνια ο τότε πρόεδρος του ΠΑΣΟΚ Γιώργος Παπανδρέου είχε “μπλοκάρει” την προσπάθεια του Κώστα Καραμανλή να περάσει αντίστοιχο νομοσχέδιο.

Αντίστροφα, η ΝΔ θέλει την ψήφο των αποδήμων εκτιμώντας ότι εκείνη θα ευνοηθεί περισσότερο. Και η στάση όλων των κομμάτων στο ζήτημα αποτελεί συνάρτηση του εκλογικού οφέλους που προσδοκούν. Το ΚΚΕ όπως αναφέρθηκε έχει ψηφοφόρους ιδίως στην Ευρώπη. Το ΜεΡΑ25 έχει “θύλακες” στην Αυστραλία. Το ΚΙΝΑΛ απευθύνεται στους πρώην ΠΑΣΟΚους, που έφυγαν όταν ακόμη ο εκλογικός χάρτης ήταν “πράσινος”. Και η Ελληνική Λύση ποντάρει στο γεγονός ότι σε Ρωσία και ΗΠΑ υπάρχουν ομογενείς με ακραία δεξιές και εθνικιστικές θέσεις.

Όμως το ερώτημα εάν αλλοιώνεται το εκλογικό αποτέλεσμα με την ψήφο των ομογενών δεν πρέπει να συνδέεται με την (εκτιμώμενη) δεξιά πολιτική τους τοποθέτηση ή την οποιαδήποτε κομματική τους προτίμηση. Εάν για παράδειγμα οι περισσότεροι Έλληνες μόνιμοι κάτοικοι εξωτερικού, ήθελαν η Ελλάδα να γίνει κομμουνιστικό κράτος, θα ήταν η ΝΔ υπέρ της ψήφου των αποδήμων χωρίς κανένα περιορισμό;

πηγη:https://www.news247.gr