Λόγω εμπιστοσύνης στην ελπίδα (ανακόλουθη, που ποτέ δεν έρχεται) ότι κάτι θα αποκομίσω, παρακολούθησα από την σελίδα του Επιμελητηρίου Κορινθίας τις ομιλίες των «αυτοδιοικητικών» στην ημερίδα συναρτώμενη με την «ΕΚΘΕΣΗ ΚΟΡΙΝΘΙΑ 2023». Στην πρώτη εκδήλωση υπό τον γενικό τίτλο «ΑΕΙΦΟΡΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ ΣΤΗΝ ΚΟΡΙΝΘΙΑ», και για το σαφέστατα προσδιορισμένο περιεχόμενο «Ο ρόλος της τοπικής αυτοδιοίκησης στην τουριστική ανάπτυξη – στρατηγικές αειφορίας (βιωσιμότητας)», κλήθηκαν και μίλησαν εκπρόσωποι της Αυτοδιοίκησης. Συμμετείχαν από τους Δήμους: Τ. Πιέτρης (Κορινθίων), Γ. Γκιώνης (Λουτρακίου- Περαχώρας – Αγίων Θεοδώρων), Α. Λόντος (Ξυλοκάστρου-Ευρωστίνης) και Ν. Σκαρμούτσος (Σικυωνίων). Στην ημερίδα, σύμφωνα με τα παραπάνω,  έπρεπε να αναπτυχθούν προβληματισμοί στρατηγικής, προτάσεων δράσης, βήματα προς προκαθορισμένους κεντρικούς στόχους.                                                                                                                                                        Οι στρατηγικές Αειφορίας Τουρισμού πρέπει να βρίσκουν την εννοιολογική τους οριοθέτηση εντός του πλαισίου της Αειφόρου Ανάπτυξης. Τα περιγραφικά χαρακτηριστικά αυτής της Ανάπτυξης που ορίζονται ανάμεσα σε άλλα (που πρέπει να προσέχουν ιδιαίτερα  οι «αυτοδιοικητικοί») είναι: «η προστασία του περιβάλλοντος, η παράλληλη ανάπτυξη όλων των κλάδων της οικονομίας, η συνεχής ανατροφοδότηση του παραγωγικού ιστού με καινοτομικές αναπτυξιακές πρωτοβουλίες, η διατήρηση μιας δυναμικής ισορροπίας στα διαφορετικά στοιχεία και θεσμούς που συνθέτουν την τοπική κοινωνική δομή, η αναζήτηση μεθόδων και τεχνικών που θα συμβάλλουν στην αυτονομία και αυτάρκεια της τοπικής οικονομίας, η ενίσχυση της ενεργού συμμετοχής των κατοίκων στις διαδικασίες της ανάπτυξης κ.ά.» (1*).                                                                                     Δυστυχώς, όμως, αυτά είναι πολύ απαιτητικά για τις δυνατότητες της αυτοδιοικητικής υπάρχουσας σκέψης.

                            Α. ΑΥΤΟΔΙΟΙΚΗΤΙΚΟΙ ΕΚΤΟΣ ΘΕΜΑΤΟΣ – ΝΑ ΕΙΝΑΙ ΕΝΤΟΣ ΑΔΥΝΑΤΟΝ

Κανένας από τους τέσσερεις ομιλητές δεν άγγιξε το θέμα «ο ρόλος της αυτοδιοίκησης», ούτε το «στρατηγικές αειφορίας». Αμφιβάλω αν γνωρίζουν καν την έννοια «στρατηγική», εξάλλου την αυτοδιοίκηση στην χώρα μας την θεωρούν διεκπεραίωση. Αντίθετα, παρουσίασαν ένα κατάλογο λες και πήγαιναν για βαθμολόγηση και απολογισμό πεπραγμένων, «κάναμε αυτό και το άλλο». Η διαφήμιση του δήμου και του έργου τους δεν ήταν το θεματικό περιεχόμενο για το οποίο κλήθηκαν.

Η τετράς της Κορινθίας έπαιζε εκτός ρεπερτορίου. Και οι τέσσερεις, ήταν απολύτως εκτός θέματος. Δεν είχαν διαβάσει το λόγο για τον οποίο είχαν προσκληθεί; Όταν πήγαμε σχολείο από τις πρώτες τάξεις μας έμαθαν να είμαστε εντός θέματος. Όλοι γνωρίζουμε ότι η βαθμολογία σε εκτός θέματος είναι μηδενική, άσχετα με το αν είναι τέλεια η απάντηση, που αφορά, όμως, άλλο θέμα.

                                Β. ΛΙΓΑ ΛΟΓΙΑ ΓΙΑ ΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ                                                                                                                                                 - (α)                                                                                                                                                                 Ένα νέο αναπτυξιακό άλμα προϋποθέτει διανοητικό και επιστημονικό εξοπλισμό. Είναι η εποχή πολιτιστικοποίησης των οικονομιών, τόπων, προϊόντων, υπηρεσιών, εργασίας. Σημαίνει αποκατάσταση ιστορικών, συμβολικών, υλικών παραμέτρων της Ελληνικής Διαδρομής. Στις άλλες χώρες του Μεσογειακού Βορρά ο τουρισμός είναι περιήγηση στην ιστορία της Ευρώπης. Εδώ πολέμησαν την ιστορικότητα, κατεδάφισαν. Μαζί με αυτά χάνεται και η ποιότητα αισθημάτων φιλοξενίας. Ο πρωταγωνιστισμός της περιηγητικής οικονομίας και τουρισμού απωλέσθη. Εμπεδώνεται η αντίληψη ότι το μέλλον του τουρισμού είναι να γίνουμε γκαρσόνια.

                                                       - (β)                                                                                         ΠΡΟΤΥΠΑ ΕΣΩΤΕΡΙΚΩΝ ΣΧΕΣΕΩΝ                                                                                                                                                         Στην ημερίδα, στο τέλος πέρα από αναφορά στο λάδι, έκανε τρεις παρατηρήσεις ο καθηγητής Χ. Κασίμης για: α) την αυτοδιοίκηση που δεν υπάρχει δημιουργικός διάλογος, ούτε στρατηγικές προτεραιότητες, β) επενδύσεις από ιδιώτες χωρίς αξιοποίηση και σύνδεση με στρατηγικές προτεραιότητες δημόσιων φορέων και γ) επιμέρους δράσεις χωρίς συνοχή. Οι παρατηρήσεις αυτές βοηθούν στο παρακάτω δανεικό παράθεμα: «Οι σημερινές πολιτικές έχουν ως πρότυπο καθοριζόμενο από εξωτερικές σχέσεις. Συνειδητά αδυνατίζουν τις εσωτερικές τοπικές σχέσεις, απουσιάζουν ευκαιρίες και διέξοδοι για την εσωτερική επιχειρηματικότητα, επένδυση θεωρούν τις εξαγορές από ξένους. Έτσι καθιερώνεται ένα μοντέλο κάθετα ιεραρχικό μεγάλων αλυσίδων σε μια κοινωνία υπηρετική μεγάλων παικτών. Αντίθετα, σε ένα εναλλακτικό πρότυπο ο επιχειρηματίας γίνεται ενδιάμεσος συνομιλητής του διευρυμένου τοπικού τουρισμού, της τοπικής κοινωνίας και οικονομίας, των τοπικών θεσμών... Η προώθηση του σήματος του ξενοδοχείου αντί του σήματος ποιότητας μιας περιοχής είναι αδιέξοδη»(2*). Σημειώνω ότι στο δεύτερο πάνελ έγινε παρουσίαση ξενοδοχείου στους Αγίους Θεοδώρους συμφερόντων Ισραηλινού ομίλου. Τα χίλια αστέρια μας είναι η Αρχαία Κόρινθος και τα άλλα κληροδοτημένα παιδευτικά στοιχεία, έργα φύσης και ανθρώπων.

                                       Γ. ΓΙΑ ΤΗΝ ΕΚΘΕΣΗ

Μία έκθεση χρησιμεύει στην εκπαίδευση του κοινού σε μία άλλη πρόταση ζωής, στην προώθηση καινοτομιών και την ενίσχυση της συνεργασίας. Συνδέει, δηλαδή, σε μία νέα προοπτική ενέργειες θεσμών και κοινωνίας σε μία προσπάθεια για καλύτερη ζωή με ποιότητα, ωφέλιμα επιτεύγματα και βέλτιστες πρακτικές. Λειτουργεί σε δύο διαστάσεις: συγχρονικότητα, τεχνολογικά επιτεύγματα, προϊόντα, έργα, υπηρεσίες ενός ποιοτικού μέλλοντος, με ταυτόχρονη ενσωμάτωση της διάστασης του ιστορικού, πολιτισμικού συμβολικού κεφαλαίου της ιστορικής περιφέρειας. Πρέπει να στηρίζει επιχειρήσεις, εστιάζοντας στα ιδιαίτερα χαρακτηριστικά τους και στις ενδεχόμενες δυνατότητές τους να καινοτομούν και να μετασχηματίζονται, παράγοντας προστιθέμενη αξία και στις τοπικές κοινωνίες. Άλλωστε η μικρή επιχείρηση δεν μπορεί να βρει συνομιλητές ξεχωριστά από τον κοντινό παραγωγικό και κοινωνικό κύκλο της, χωρίς την σύνθεση και διαμοιρασμό γνώσεων, συνεργειών, και σε αυτά  μία έκθεση πρέπει να είναι εγγυητής και διαμεσολαβητής. Προϋπόθεση για όλα αυτά ένα επαρκές πολιτικό προσωπικό υψηλών δυνατοτήτων σχεδιασμού, και με αυστηρό καθορισμό να θέλει να συνδέσει εργαλεία, πόρους, βήματα και στάδια προς τον προκαθορισμένο στόχο.

   ..........................           

ΠΑΡΑΠΟΜΠΕΣ

 (1*): Από το βιβλίο «ΤΟΥΡΙΣΤΕΣ, ΤΑΞΙΔΙΑ ΤΟΠΟΙ: ΚΟΙΝΩΝΙΟΛΟΓΙΚΕΣ ΠΡΟΣΕΓΓΙΣΕΙΣ ΣΤΟΝ ΤΟΥΡΙΣΜΟ», Πάρη Τσάρτα, εκδόσεις ΕΞΑΝΤΑΣ.

 (2*): Από το βιβλίο «ΑΝΑΣΤΗΛΩΣΗ / ο Τουρισμός ως Πολιτιστική Οικονομία», Μ. Χαραλαμπίδη, εκδόσεις Στράβων. (χρήσιμο, με εργαλεία οικονομικής και πολιτισμικής τουριστικής πράξης).

ΠΡΟΤΑΣΕΙΣ:

(1)   «Τουρισμός, επενδύσεις στην λογική συστήματος – συνταγές για την υπέρβαση της κρίσης» Τζιανφράνκο Ιμπερατόρι, (IL SOLE 24 ORE 27/8/2004).

(2)   ΓΙΑΝΝΗ ΣΧΙΖΑ: "Ο ΑΛΛΟΣ ΤΟΥΡΙΣΜΟΣ – Η οικολογική διέξοδος στα αδιέξοδα του συμβατικού τουρισμού", (1988)

(3)   ΣΥΝΙΣΤΩΝΤΑΙ ΕΝΔΕΙΚΤΙΚΑ TA ΒΙΒΛΙΑ ΤΗΣ ΦΩΤΟΓΡΑΦΙΑΣ.                                                                                                                                                                                                                                                   

 Γρηγόρης Κλαδούχος – Ξυλόκαστρο 20 Ιουνίου 2023