Ακρίβεια και πληθωρισμός ψαλιδίζουν τις προοπτικές ανάκαμψης της χώρας, ενώ βάζουν στο συρτάρι τα σχέδια για νέες φοροελαφρύνσεις και έξοδο της Ελλάδας από την ενισχυμένη εποπτεία τον Ιούνιο του 2022. Προτεραιότητα για το οικονομικό επιτελείο είναι να περιοριστούν οι συνέπειες της ενεργειακής κρίσης, καθώς το πρόβλημα γίνεται οξύτερο, και να βρεθεί ελεύθερος δημοσιονομικός χώρος για να αναπληρωθούν οι απώλειες στα εισοδήματα των νοικοκυριών.
Τα 500 εκατ. ευρώ από το πρώτο πακέτο αντισταθμιστικών μέτρων δεν επαρκούν για να αναχαιτίσουν τις αυξήσεις τιμών στο ηλεκτρικό ρεύμα, το φυσικό αέριο, το πετρέλαιο θέρμανσης και στα προϊόντα λαϊκής κατανάλωσης, με αποτέλεσμα στο Γενικό Λογιστήριο να εξετάζουν όλα τα πιθανά σενάρια, ακόμη και να κόψουν κονδύλια από άλλους τομείς για να προχωρήσουν τα νέα σχέδια.
Ο προβληματισμός είναι μεγάλος καθώς το αρχικό πλάνο για αναπτυξιακό άλμα το 2021, που θα έφερνε και μεγάλα δημοσιονομικά περιθώρια για την εφαρμογή της πολιτικής της, οδηγείται σε ανατροπή με κύριο υπονομευτή αυτής της προσπάθειας να είναι ο πληθωρισμός. Την ίδια στιγμή το νέο σκηνικό στις αγορές της ενέργειας δυναμιτίζει το κλίμα στις κεφαλαιαγορές και καθιστά αβέβαιο τον προγραμματισμό για εσπευσμένη έξοδο της χώρας από το καθεστώς της ενισχυμένης εποπτείας του χρόνου τον Ιούνιο. Αναλυτικότερα:
ΑΝΑΠΤΥΞΗ: Νάρκη στις προοπτικές ανάπτυξης της ελληνικής οικονομίας βάζει η ενεργειακή ακρίβεια μέσω του πληθωρισμού, που μειώνει την αγοραστική δύναμη των νοικοκυριών και οδηγεί σε αύξηση των επιτοκίων δανεισμού. Το προσχέδιο του νέου προϋπολογισμού καταρτίστηκε με πρόβλεψη για μηδενικό πληθωρισμό το 2021 και 0,8% το 2022, που θεωρείται παρακινδυνευμένη καθώς ο τιμάριθμος έχει ήδη φουντώσει πιάνοντας ταχύτητες 2,2% τον Σεπτέμβριο από 1,9% τον Αύγουστο, ενώ το ράλι των τιμών στην ενέργεια και των αυξήσεων σε προϊόντα λαϊκής κατανάλωσης και υπηρεσίες συνεχίζεται.
Καταναλωτές και εργαζόμενοι θα βρίσκονται σε κλοιό πιέσεων τουλάχιστον μέχρι το πρώτο τρίμηνο του 2022, γεγονός που εντείνει τον προβληματισμό στο οικονομικό επιτελείο για το πώς θα κυλήσουν οι επόμενοι μήνες στην οικονομία που θεωρούνται καθοριστικοί για την επανεκκίνηση και με το κλειδί για την επιτάχυνση του ΑΕΠ να είναι η κατανάλωση. Η φετινή εκτίμηση είναι για αύξηση της ιδιωτικής κατανάλωσης κατά 2,9%, η οποία όμως τελεί υπό τον κίνδυνο της ακρίβειας και του σεναρίου να παγώσει η ζήτηση. Τούτο σε συνδυασμό με τις απότομες στροφές του πληθωρισμού απειλούν τον στόχο για πραγματική αύξηση του ΑΕΠ κατά 6,1% φέτος.
ΕΝΙΣΧΥΜΕΝΗ ΕΠΟΠΤΕΙΑ: Ολική ανατροπή στα σχέδια για έξοδο της Ελλάδας από την ενισχυμένη εποπτεία τον Ιούνιο του 2022 φέρνει η ενεργειακή κρίση. Στο υπουργείο Οικονομικών βάζουν σε δεύτερο πλάνο το σενάριο για εσπευσμένη έξοδο, τη στιγμή που οι κεφαλαιαγορές ανά τον κόσμο κινούνται νευρικά και μόλις μια σπίθα αρκεί για να ανεβάσει το κόστος δανεισμού για το Δημόσιο από τη στιγμή που τα ελληνικά ομόλογα παραμένουν στην κατηγορία «σκουπίδια» καθώς υπολείπονται δύο σκαλοπάτια της επενδυτικής βαθμίδας.
Ετσι ακόμη και μετά τη λήξη τον Μάρτιο του 2022 εκτός απροόπτου του έκτακτου -λόγω της πανδημίας- προγράμματος αγοράς τίτλων της Ευρωπαϊκής Κεντρικής Τράπεζας (ΕΚΤ) η ενισχυμένη εποπτεία διατηρεί το ειδικό waiver για τα ελληνικά ομόλογα σε μια κρίσιμη στιγμή για την οικονομία που οι ανάγκες χρηματοδότησης παραμένουν αυξημένες.
ΔΗΜΟΣΙΟΝΟΜΙΚΟΣ ΧΩΡΟΣ: Φρενάρουν τα σχέδια για νέες φοροελαφρύνσεις, καθώς προτεραιότητα για το οικονομικό επιτελείο έχουν τα πυροσβεστικά μέτρα κατά της ακρίβειας. Τα 500 εκατ. ευρώ για τις αυξήσεις τιμών στο ηλεκτρικό ρεύμα, το φυσικό αέριο και το πετρέλαιο θέρμανσης δεν επαρκούν για να αναπληρώσουν τις απώλειες στα εισοδήματα των νοικοκυριών και αναζητείται ελεύθερος δημοσιονομικός χώρος για την ενίσχυση του πακέτου με τα αντισταθμιστικά μέτρα.
Στο πλαίσιο αυτό μπαίνουν στο συρτάρι μέχρι νεωτέρας τα σχέδια για αναστολή το 2022 της εισφοράς αλληλεγγύης και στους εργαζόμενους στο Δημόσιο και τους συνταξιούχους, για περαιτέρω μείωση των ασφαλιστικών εισφορών, για μεσοσταθμικό κατά 8% «κούρεμα» του ΕΝΦΙΑ και σταδιακή κατάργηση του τέλους επιτηδεύματος. Το θέμα του δημοσιονομικού χώρου μπαίνει στο τραπέζι των συζητήσεων με τους θεσμούς για τη 12η αξιολόγηση, που βρίσκεται σε εξέλιξη, με στόχο μια κατ’ αρχήν συμφωνία για το είδος, το ύψος και τις πηγές χρηματοδότησης.
πηγη: https://www.efsyn.gr