Η «παγίδα» του 30% των e-αποδείξεων και ο κρυφός φόρος του 22%

 

Ρεπορτάζ: Γιάννης Αγουρίδης

Η “παγίδα” του 30% των e-αποδείξεων και ο κρυφός φόρος του 22% – Το νέο πλαίσιο, το οποίο ενεργοποιήθηκε από την 1η Ιανουαρίου 2020, απαιτεί από τους μισθωτούς, συνταξιούχους, ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και όσους αποκτούν εισοδήματα από ακίνητα να εξοφλούν με πλαστικό χρήμα ή με άλλα ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής δαπάνες αγοράς αγαθών και παροχής υπηρεσιών αξίας ίσης με το 30% του συνολικού ετήσιου πραγματικού εισοδήματός τους

«Αγώνα δρόμου» ξεκινά σχεδόν το σύνολο των φορολογουμένων, καθότι από τις 1/1/2020 ισχύει το νέο καθεστώς για τη συλλογή ηλεκτρονικών αποδείξεων, κάτι το οποίο αποτελεί επιπλέον «παγίδα» φόρου. Το σαφάρι των ηλεκτρονικών αποδείξεων στην Ελλάδα ξεκινά σε μια μάλλον περίεργη συγκυρία, αν λάβει κανείς υπόψιν τις μεγάλες αντιδράσεις που καταγράφονται σε άλλες χώρες, π.χ. στη Γερμανία, για την αντίστοιχη υποχρέωση των πολιτών τους.

Το νέο πλαίσιο, το οποίο ενεργοποιήθηκε από την 1η Ιανουαρίου 2020, απαιτεί από τους μισθωτούς, συνταξιούχους, ελεύθερους επαγγελματίες, αγρότες και όσους αποκτούν εισοδήματα από ακίνητα να εξοφλούν με πλαστικό χρήμα ή με άλλα ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής δαπάνες αγοράς αγαθών και παροχής υπηρεσιών αξίας ίσης με το 30% του συνολικού ετήσιου πραγματικού εισοδήματός τους.

Και κάπου εκεί υποκρύπτεται η έξτρα φορολογία. Σε περίπτωση μη κάλυψης του απαιτούμενου ποσοστού θα επιβάλλεται ποινή φόρου με συντελεστή 22% στο ακάλυπτο ποσό, δηλαδή στη διαφορά μεταξύ των απαιτούμενων ηλεκτρονικών αποδείξεων και αυτών που θα εμφανίσει ο φορολογούμενος.

Ειδικότερα, σε περίπτωση που το ετήσιο ατομικό εισόδημα ανέρχεται σε 10.000 ευρώ, το απαιτούμενο ποσό δαπανών έτους 2020 ανέρχεται σε 3.000 ευρώ (30% των 10.000 ευρώ). Αν ο φορολογούμενος που έχει αυτό το εισόδημα πραγματοποιήσει συνολικό ποσό δαπανών 1.000 ευρώ, τότε θα χρεωθεί με επιπλέον φόρο 22% επί της ακάλυπτης διαφοράς των 2.000 ευρώ, δηλαδή θα κληθεί να καταβάλει επιπλέον φόρο 440 ευρώ (2.000 ευρώ Χ 22%).

Μέριμνα μόνο για τα υψηλά εισοδήματα

Την ίδια ώρα, υπάρχει μέριμνα για τα υψηλότερα εισοδήματα. Από την κάλυψη του ποσοστού 30% εξαιρούνται τα εισοδήματα άνω των 66.667 ευρώ. Για τα εισοδήματα αυτά θα προβλέπεται ανώτατο όριο 20.000 ευρώ στο ποσό των δαπανών που θα πρέπει να συγκεντρωθούν. Δηλαδή όσοι από τους παραπάνω φορολογούμενους έχουν ετήσιο ατομικό εισόδημα άνω των 66.667 ευρώ θα αρκεί να καλύψουν ποσό δαπανών 20.000 ευρώ.

Η απόφαση από το υπουργείο Οικονομικών θα ρυθμίσει όλες τις τελευταίες λεπτομέρειες και μένει να αποσαφηνιστεί αν μπορεί τεχνικά, σε αυτήν τη φάση, να εφαρμοστεί η πρόταση του ΙΟΒΕ για διπλασιασμό ή τριπλασιασμό της αξίας των ηλεκτρονικών αποδείξεων από συγκεκριμένες επαγγελματικές δραστηριότητες με υψηλά ποσοστά παραβατικότητας.

Ποιες δαπάνες «μετρούν»:

* Ιατρικές δαπάνες.

* Διατροφή π.χ. αγορές στο σουπερμάρκετ.

* Αλκοολούχα ποτά και καπνός.

* Ένδυση και υπόδηση.

* Στέγαση. Για παράδειγμα, τα κοινόχρηστα της πολυκατοικίας σας, έξοδα επισκευής και συντήρησης σπιτιού, η αγορά πετρελαίου ή αερίου θέρμανσης, οι αμοιβές σε υδραυλικούς ή ηλεκτρολόγους, οι λογαριασμοί ΔΕΚΟ κ.λπ. Προσοχή! Εξαιρούνται τα ενοίκια.

* Διαρκή αγαθά, είδη νοικοκυριού και υπηρεσίες. Για παράδειγμα, οι αγορές σας σε ηλεκτρικά είδη, εργαλεία κήπου, οικιακές συσκευές, έπιπλα κ.λπ.

* Μεταφορές. Για παράδειγμα, τα αεροπορικά και τα ακτοπλοϊκά σας εισιτήρια, η βενζίνη ή το πετρέλαιο κίνησης για το αυτοκίνητό σας κ.λπ. Προσοχή! Εξαιρούνται οι δαπάνες για τέλη κυκλοφορίας και αγορά οχημάτων (εκτός από ποδήλατα).

* Επικοινωνίες (λογαριασμοί κινητής και σταθερής τηλεφωνίας, καθώς και τυχόν ταχυδρομικά έξοδα).

* Αναψυχή και πολιτιστικές δραστηριότητες (αγορές βιβλίων και μουσικών οργάνων, εισιτήρια για παραστάσεις στο θέατρο ή για τον κινηματογράφο, τα έξοδα οργανωμένων διακοπών μέσω πρακτορείου κ.λπ.).

* Εκπαίδευση.

* Ξενοδοχεία, καφέ, εστιατόρια.

* Άλλα αγαθά και υπηρεσίες (η αμοιβή για υπηρεσίες αισθητικής ή κομμωτηρίου κ.λ.π).

Ποιοι εξαιρούνται

Ο αριθμός των φορολογουμένων που θα γλιτώσουν το φόρο 22% στη διαφορά των ηλεκτρονικών πληρωμών που πρέπει να πραγματοποιήσουν εντός του 2020 θα φανεί στην εκκαθάριση του 2021.

Υπενθυμίζεται ότι εξαιρούνται από κάθε υποχρέωση συγκέντρωσης αποδείξεων οι εξής κατηγορίες:

i) Φορολογούμενοι που έχουν συμπληρώσει το 70ό έτος της ηλικίας τους.

(ii) Άτομα με ποσοστό αναπηρίας 80% και άνω.

(iii) Όσοι βρίσκονται σε δικαστική συμπαράσταση.

(iv) Οι φορολογικοί κάτοικοι αλλοδαπής που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης στην Ελλάδα.

(v) Δημόσιοι λειτουργοί και δημόσιοι υπάλληλοι που υπηρετούν στην αλλοδαπή, καθώς και φορολογικοί κάτοικοι Ελλάδας που διαβιούν ή εργάζονται στην αλλοδαπή.

(vi) Ανήλικοι που υποχρεούνται σε υποβολή δήλωσης φορολογίας εισοδήματος.

(vii) Οι υπηρετούντες την υποχρεωτική στρατιωτική τους θητεία.

(viii) Φορολογούμενοι που κατοικούν μόνιμα σε χωριά με πληθυσμό έως 500 κατοίκους και σε νησιά με πληθυσμό κάτω των 3.100 κατοίκων, σύμφωνα με την τελευταία απογραφή, εκτός αν πρόκειται για τουριστικούς τόπους.

(ix) Οι φορολογούμενοι που είναι δικαιούχοι Κοινωνικού Εισοδήματος Αλληλεγγύης (ΚΕΑ).

(x) Οι φορολογούμενοι που βρίσκονται σε κατάσταση μακροχρόνιας νοσηλείας (πέραν των έξι μηνών).

(xi) Όσοι διαμένουν σε οίκο ευγηρίας και σε ψυχιατρικό κατάστημα.

Διορθώσεις

Κατά το στάδιο της διαβούλευσης και της συζήτησης στη Βουλή έγιναν κάποιες διορθώσεις ανάλογα με το ύψος του εισοδήματος, ενώ θα πρέπει να σημειωθεί ότι η υποχρέωση των e- πληρωμών βαραίνει και τους ελεύθερους επαγγελματίες, όσον αφορά στις προσωπικές τους και όχι στις επαγγελματικές τους δαπάνες, που δηλώνουν στο Ε3. Συγκεκριμένα:

Στον υπολογισμό του πραγματικού εισοδήματος δεν περιλαμβάνεται το ποσό της εισφοράς αλληλεγγύης και το ποσό της διατροφής που δίδεται στον/στην διαζευγμένο/-η σύζυγο ή σε μέρος συμφώνου συμβίωσης ή/και εξαρτώμενο τέκνο, εφόσον καταβάλλεται με ηλεκτρονικά μέσα πληρωμής.

Στον φορολογούμενο του οποίου είναι κατασχεμένοι ένας ή περισσότεροι λογαριασμοί το όριο δαπανών περιορίζεται στις 5.000 ευρώ.

Σε περίπτωση που οι δαπάνες που έχουν πραγματοποιηθεί και οι οποίες αφορούν καταβολές φόρου εισοδήματος φυσικών προσώπων και ΕΝΦΙΑ, δανειακές υποχρεώσεις προς χρηματοπιστωτικά ιδρύματα και ενοίκια υπερβαίνουν το 60% του πραγματικού εισοδήματος, το απαιτούμενο ποσοστό δαπανών περιορίζεται στο 20%.

 Αυγή