Loading...

Κατηγορίες

Πέμπτη 02 Αύγ 2018
Πέμπτη 2 Αυγούστου 2018
Κλίκ για μεγέθυνση
Πέμπτη 2 Αυγούστου 2018Πέμπτη 2 Αυγούστου 2018Πέμπτη 2 Αυγούστου 2018Πέμπτη 2 Αυγούστου 2018Πέμπτη 2 Αυγούστου 2018Πέμπτη 2 Αυγούστου 2018
 
Ανατολή Ήλιου: 06:27 – Δύση Ήλιου: 20:34
  • Ημέρα Μνήμης του Ολοκαυτώματος των Ρομά (Τσιγγάνων)

Σαν Σήμερα...

 

Γεγονότα

 


π.Χ.
338
  Η Μάχη της Χαιρώνειας: Ο Φίλιππος Β’ ο Μακεδών νικά τις ενωμένες δυνάμεις Αθηναίων και Θηβαίων και καθίσταται κυρίαρχος του τότε ελληνικού χώρου.

Η Μάχη της Χαιρώνειας


Μία από τις πολυσυζητημένες μάχες της αρχαιότητας. Διεξήχθη στις 2 Αυγούστου 338 π.Χ. στην πεδιάδα του Βοιωτικού Κηφισού, κοντά στην οχυρή πόλη της Χαιρώνειας, ανάμεσα στους Μακεδόνες του Φιλίππου Β’ και στις συμμαχικές δυνάμεις των Θηβαίων και των Αθηναίων. Ο Φίλιππος επικράτησε και αναδείχθηκε κυρίαρχος του ελληνικού χώρου.

Το 339 π.Χ. ο Φίλιππος βρήκε την αφορμή να επέμβει στη Νότιο Ελλάδα. Το αμφικτιονικό συνέδριο των Δελφών κατηγόρησε τους Λοκρούς της Άμφισσας ότι σφετερίστηκαν γη του Μαντείου και ζήτησαν την κήρυξη ιερού πολέμου για την τιμωρία τους. Οι εκπρόσωποι των πόλεων, χωρίς τη συμμετοχή της Αθήνας και της Θήβας, όρισαν αρχιστράτηγο τον Φίλιππο.

Ο Φίλιππος, με 30.000 πεζούς και 2000 ιππείς, με επικεφαλής τον 18χρονο γιο του Αλέξανδρο, εξόρμησε στη Νότια Ελλάδα και αφού πέρασε τις Θερμοπύλες, κατέλαβε την Ελάτεια, όπου και στρατοπέδευσε, ενώ τμήμα του στρατού του κατέστρεψε την Άμφισσα. Η κατάληψη της Ελάτειας παρείχε στον Φίλιππο τον έλεγχο της οδού προς τη Βοιωτία και την Αττική και η κίνησή του έδειχνε πως ήταν αποφασισμένος να τελειώνει τους λογαριασμούς του με την Αθήνα και τη Θήβα. Η είδηση αυτή προκάλεσε ταραχή στους δυο «προαιώνιους» εχθρούς, οι οποίοι με πρωτοβουλία του ρήτορα Δημοσθένη (ηγέτη της αντιμακεδονικής μερίδας στην Αθήνα) παραμέρισαν τις διαφορές τους και συνέπηξαν συμμαχία.

Οι δυο αντίπαλες στρατιές έλαβαν θέση μάχης στην πεδιάδα της Χαιρώνειας στις 2 Αυγούστου 338 π.Χ. Οι Μακεδόνες παρέταξαν 30.000 πεζούς και 2000 ιππείς, ενώ οι σύμμαχοι 30.000 άνδρες και 500 ιππείς. Επικεφαλής των Αθηναίων ήταν οι στρατηγοί Στρατοκλής, Χάρης και Λυσικλής, ενώ των Θηβαίων ο Θεαγένης. Ο στρατός του Μακεδόνων με επικεφαλής τον Φίλιππο υπερτερούσε σε συνοχή και πολεμική πείρα. Επιπλέον, διέθετε ηγήτορες υψηλού επιπέδου, όπως ο Αλέξανδρος, ο Αντίπατρος και ο Παρμενίων, ενώ οι στρατηγοί των συμμάχων ήταν περιορισμένων ικανοτήτων, με ελάχιστη πολεμική εμπειρία. Εξαίρεση στην πολεμική μετριότητα της συμμαχικής δύναμης οι επίλεκτοι Θηβαίοι του Ιερού Λόχου.

Ο Φίλιππος ηγείτο της δεξιάς πτέρυγας και ήταν αντιμέτωπος των Αθηναίων, ενώ ο Αλέξανδρος ήταν επικεφαλής του ιππικού και ήταν αντιμέτωπος με τους Θηβαίους. Με την έναρξη της μάχης, ο Φίλιππος τήρησε αμυντική στάση έναντι των Αθηναίων, ενώ ο Αλέξανδρος ανάγκασε σε υποχώρηση τους Θηβαίους, όταν οι ιερολοχίτες, που μάχονταν με πείσμα, έπεσαν μέχρις ενός. Τότε στράφηκε προς τα δεξιά και πλευροκόπησε τους Αθηναίους, οι οποίοι βαλλόμενοι από δύο σημεία υποχώρησαν. Η μάχη σ’ αυτό το σημείο είχε κριθεί. Οι Αθηναίοι έχασαν 1000 άνδρες, ενώ 2000 αιχμαλωτίσθηκαν. Ανάλογες ήταν και οι απώλειες των Θηβαίων.

Μετά τη μάχη, ο Φίλιππος έδειξε επιείκεια στους Αθηναίους, αφού ελευθέρωσε τους αιχμαλώτους τους και δεν προχώρησε στην κατάκτηση της πόλης τους. Απαίτησε, όμως, να αναγνωρίσουν την ηγεμονία του. Αντίθετα, συμπεριφέρθηκε σκληρά στους Θηβαίους. Θανάτωσε ή εξανδραπόδισε όλους τους πολιτικούς του αντιπάλους και επανέφερε τους εξόριστους φίλους του. Στην Καδμεία εγκατέστησε μακεδονική φρουρά. Μετά τη βαριά ήττα τους στην Χαιρώνεια, οι Θηβαίοι έθαψαν τους νεκρούς του «ιερού λόχου» σ’ ένα κοινό τάφο κι έστησαν στον χώρο αυτό, πάνω σε ψηλό βάθρο, ένα μαρμάρινο λιοντάρι. Είναι ο γνωστός «Λέων της Χαιρωνείας», ο οποίος σήμερα έχει αναστηλωθεί.

Ο Φίλιππος εγκατέστησε μακεδονικές φρουρές στη Χαλκίδα, στην Αμβρακία, τα Μέγαρα και την Κόρινθο, ενώ συνήψε συνθήκες με τους Ηλείους, Αρκάδες και Μεσσηνίους, ενώ τους Σπαρτιάτες τους περιόρισε στην πόλη τους. Έχοντας κατά νου την ένωση των Ελλήνων και την εκστρατεία κατά των Περσών, ο Φίλιππος συγκάλεσε το 337 π.Χ. στην Κόρινθο συνέδριο των Ελλήνων. Όλες οι πόλεις έστειλαν αντιπροσώπους τους εκτός από τη Σπάρτη. Το Συνέδριο αποφάσισε τη διάλυση όλων των συνασπισμών, την επίλυση όλων των διαφορών μεταξύ των πόλεων από διαιτητικό δικαστήριο υπό την προεδρία του Φιλίππου και τη διενέργεια της εκστρατείας στην Περσία υπό την ηγεσία του μακεδόνα στρατηλάτη.

Για πολλούς αιώνες, η Μάχη της Χαιρώνειας οριοθετούσε στην ιστορική αντίληψη και θεώρηση του αρχαίου κόσμου το τέλος τής ελληνικής «πόλεως» και της ελευθερίας. Ας σημειώσουμε εδώ ότι στη Χαιρώνεια συγκρούστηκαν η Μακεδονία υπό μοναρχικό καθεστώς και οι πόλεις της Νότιας Ελλάδας, που άλλες είχαν δημοκρατικό και άλλες ολιγαρχικό πολίτευμα. Για πολλούς, η Χαιρώνεια ήταν το τέλος της πιο αξιόλογης εποχής της ελληνικής ιστορίας, της κλασικής. Πόσοι μετά τον Δημοσθένη πολιτικοί, ιστορικοί και φιλόλογοι δεν θρήνησαν για την ταφόπετρα της Ελλάδας που μπήκε στη Χαιρώνεια! Με μεγαλύτερη νηφαλιότητα και με ευρύτερη προοπτική κρινόμενη η μάχη αυτή μετά τον 19ο αιώνα (καθοριστική η συμβολή του γερμανού ελληνιστή Κ. Γ. Ντρόιζεν), φαίνεται να αποβάλλει μεγάλο μέρος της δραματικότητας που της είχε αποδοθεί και να θεωρείται πια ως ένα γεγονός που ανοίγει μια νέα εποχή, την Ελληνιστική, με ηγεμονεύουσα δύναμη τώρα τον Μακεδονικό Ελληνισμό.

ΦΩΤΟΘΗΚΗ

216
Η μάχη των Καννών: Ο στρατηγός των Καρχηδονίων, Αννίβας, συντρίβει τις ρωμαϊκές λεγεώνες. 50.000 Ρωμαίοι πέφτουν στο πεδίο της μάχης. «Hannibal ante portas» αναφωνούν οι Ρωμαίοι.
46
Ο Ιούλιος Καίσαρας νικά τον βασιλιά του Πόντου Φαρνάκη Γ’ και αναφωνεί «Veni,Vidi, Vici» («Ήλθον, είδον, ενίκησα») για την ευκολία της επικράτησής του.
μ.Χ.
1903
Επαναστατούν οι βουλγαρόφωνοι πληθυσμοί στη Μακεδονία, ανήμερα της γιορτής του προφήτη Ηλία (Παλαιό Ημερολόγιο). Η επανάσταση, την οποία έχει σχεδιάσει η Εσωτερική Μακεδονική Επαναστατική Οργάνωση (VMRO), καταπνίγεται από τα τουρκικά στρατεύματα. Το γεγονός αυτό γίνεται αφορμή για να ξεκινήσει ο Μακεδονικός Αγώνας. Στην ιστορία θα μείνει ως η «Επανάσταση του Ίλιντεν» (Ίλιντεν = Ημέρα του Αη Λιά).
1913
  Ο Χρήστος Κάκαλος, ο Φρεντερίκ Μπουασονά και ο Ντανιέλ Μπο-Μποβί πατούν για πρώτη φορά στον Μύτικα, την ψηλότερη κορυφή του Ολύμπου (2.917 μ.).

Επιχείρηση «Μύτικας»

Ο Φρεντερίκ Μπουασονά στην πρώτη ανάβαση στον Όλυμπο

Ο Φρεντερίκ Μπουασονά στην πρώτη ανάβαση στον Όλυμπο

Στο διάβα των αιώνων πολλές απόπειρες έγιναν για την κατάκτηση της ψηλότερης κορυφής του Ολύμπου, του Μύτικα (2.918 μ.), αλλά μόλις το 1913 ευοδώθηκαν. Ίσως να έπαιξε αποτρεπτικό ρόλο η παρουσία και η δράση πολλών και γνωστών λήσταρχων (Γιαγκούλας, Μπαμπάνης, Λιόλιος) στο «Βουνό των Θεών». Πάντως, μέχρι τον Οκτώβριο του 1912, το μεγαλύτερο μέρος του βουνού και η κορυφή Μύτικας ανήκαν στην Οθωμανική Αυτοκρατορία.

Η ιστορία αναφέρει τον Άγιο Διονύσιο ως τον πρώτο σύγχρονο εξερευνητή και οδοιπόρο του Ολύμπου στις αρχές του 16ου αιώνα. Τον τίτλο διεκδικεί και ο σουλτάνος Μεχμέτ Δ' ο Κυνηγός, σύμφωνα με άλλους ιστορικούς. Τον Ιούλιο του 1780 ο γάλλος αξιωματικός του ναυτικού Σονινί προσπάθησε ανεπιτυχώς να φθάσει στις ψηλότερες κορυφές του Ολύμπου. Από τότε, οι προσπάθειες ήταν συνεχείς, μέχρι τις 2 Αυγούστου 1913, όταν δύο ελβετοί, ο Φρεντ Μπουασονά και ο Ντανιέλ Μπο-Μποβί, με οδηγό τον ντόπιο κυνηγό Χρήστο Κάκαλο, πάτησαν την ψηλότερη κορυφή του Ολύμπου, τον Μύτικα.

Ο Φρεντ Μπουασονά (1858 - 1946) ήταν πολύ γνωστός φωτογράφος με έδρα τη Γενεύη. Με τον φακό του αποτύπωσε την Ελλάδα των αρχών του 20ου αιώνα, μέσα από μια συλλογή 7.000 φωτογραφιών. Ο Ντανιέλ Μπο-Μποβί (1870 - 1958) ήταν ποιητής και ζωγράφος, πατέρας του ελληνιστή μουσικολόγου Σαμιέλ Μπο-Μποβί.

Ο Χρήστος Κάκαλος

Οι τρεις ορειβάτες ξεκίνησαν την προσπάθειά τους στις 29 Ιουλίου 1913, ακολουθώντας την κλασσική διαδρομή προς το παρεκκλήσι του Προφήτη Ηλία. Στις 30 Ιουλίου φθάνουν στον προορισμό τους και αντικρίζουν τον Μύτικα, αλλά αποφασίζουν να επιστρέψουν στη βάση τους, επειδή νυχτώνει. Την επομένη, έχοντας πάρει το δρόμο της επιστροφής, το μετανοιώνουν και αποφασίζουν να επιχειρήσουν το μεγάλο κατόρθωμα.

Περνούν τη νύχτα μέσα σε θύελλα και την 1η Αυγούστου φτάνουν σε μια καλύβα στον Μαυρόλογγο, όπου διανυκτερεύουν. Τα χαράματα της 2ας Αυγούστου ξεκινούν την τελική τους προσπάθεια και μέσα σε ομίχλη φτάνουν στις 9 το πρωί σε μία κορυφή, την οποία θεωρούν την πιο ψηλή. Τη βαπτίζουν «Κορυφή της Νίκης», προς τιμή της Μάχης του Σαρανταπόρου (5 Οκτωβρίου 1912) και σε μια πρόχειρη κατασκευή τοποθετούν τις κάρτες τους και την ελβετική σημαία. Έξαφνα, η ομίχλη διαλύεται και ανακαλύπτουν ότι η πραγματική κορυφή βρίσκεται ακόμη πιο ψηλά. Η επιμονή του Χρήστου Κάκαλου, ο οποίος αναρριχάται ξυπόλητος, οδηγεί τους ορειβάτες στις 10:25 το πρωί στην ψηλότερη κορυφή, τον Μύτικα.

Στα χρόνια που ακολούθησαν και άλλοι ορειβάτες έγραψαν το όνομά τους στο Πάνθεον των κατακτητών του Μύτικα:

  • Γιώργος Κωνσταντάκος, πρώτη μοναχική ανάβαση: (20 Ιουλίου 1920).
  • Τασία Αποστολοπούλου και Έφη Νομίδη - Μαρκεζίνη από την Αθήνα, πρώτη ανάβαση από γυναίκες με οδηγό τον Χρήστο Κάκαλο. (20 Ιουλίου 1920)
  • Ζορζ Ντοριέ, Ηρακλής Ιωαννίδης και Κώστας Νάτσης, πρώτη χειμερινή ανάβαση. (20 Μαρτίου 1931)
  • Άννα Πετροχείλου, πρώτη χειμερινή ανάβαση γυναίκας. (27 Δεκεμβρίου 1953).

Ο Χρήστος Κάκκαλος συνέχισε τις αναβάσεις έως το 1972. Προς τιμή του, ένα καταφύγιο στον Όλυμπο, στα 2.660 μέτρα, φέρει το όνομά του.

ΦΩΤΟΘΗΚΗ

1990
  Το Ιράκ εισβάλει και καταλαμβάνει το Κουβέιτ. (Α’ Πόλεμος του Κόλπου)

Α’ Πόλεμος του Κόλπου

Ο πρόεδρος του Ιράκ, Σαντάμ Χουσεΐν

Ο πρόεδρος του Ιράκ, Σαντάμ Χουσεΐν

Στις 2 Αυγούστου 1990 το Ιράκ εισέβαλε και κατέλαβε το Κουβέιτ. Σχεδόν αμέσως σχηματίστηκε μια συμμαχική δύναμη 35 κρατών, με πρωτοβουλία των ΗΠΑ και υπό την αιγίδα του ΟΗΕ, η οποία απελευθέρωσε το Κουβέιτ στις 27 Φεβρουαρίου 1991. Αυτός είναι με δυο λόγια ο Α' Πόλεμος του Κόλπου (Περσικού), η «Μητέρα όλων των Μαχών» για τον ηγέτη του Ιράκ, Σαντάμ Χουσεΐν, η «Επιχείρηση: Καταιγίδα της Ερήμου», σύμφωνα με τη στρατιωτική ορολογία. Ήταν ο πρώτος τηλεοπτικός πόλεμος της ιστορίας, αφού χάρις στο CNN μπήκε σε κάθε σπίτι κι έγινε τηλεοπτικό θέαμα.

Στα τέλη της δεκαετίας του '80 το Ιράκ του Σαντάμ Χουσεΐν βρισκόταν σε δεινή οικονομική κατάσταση, εξαιτίας του δεκαετούς ιρανο-ιρακινού πολέμου και των χαμηλών τιμών του πετρελαίου. Όταν το Κουβέιτ ανακοίνωσε την αύξηση της παραγωγής του κατά 40%, το Ιράκ ξεσήκωσε τον κόσμο ότι οι γείτονές του κάνουν γεωτρήσεις για πετρέλαιο υπό κλίση κι έτσι κλέβουν το δικό του πετρέλαιο. Ήταν η αφορμή για την εισβολή και την κατάληψη του μικροσκοπικού εμιράτου από το Ιράκ, που πάντα το θεωρούσε τμήμα της επικράτειάς του. Ο Σαντάμ προχώρησε στο εγχείρημά του, πιστεύοντας ότι έχει την ανοχή των Αμερικανών, αφού, όπως αποκάλυψαν αργότερα οι New York Times, σε συνάντησή του με την αμερικανίδα πρεσβευτή στη Βαγδάτη Έιπριλ Γκιλέσπι, αυτή δεν έδειξε ενδιαφέρον για τη διαμάχη Ιράκ - Κουβέιτ.

Μέσα σε λίγες ώρες από την εισβολή των Ιρακινών στο Κουβέιτ, οι ΗΠΑ προσέφυγαν στο Συμβούλιο Ασφαλείας και πέτυχαν την έκδοση της Απόφασης 660, με την οποία καταδικαζόταν η εισβολή και αξιωνόταν η απόσυρση των ιρακινών δυνάμεων (3 Αυγούστου 1990). Ανάλογη απόφαση πήρε και ο Αραβικός Σύνδεσμος την ίδια μέρα, ενώ στις 6 Αυγούστου με νεώτερη απόφασή του (661) το Συμβούλιο Ασφαλείας επέβαλε οικονομικές κυρώσεις στο Ιράκ. Παράλληλα με τις διπλωματικές προσπάθειες, οι ΗΠΑ άρχισαν να αναπτύσσουν στρατιωτικές δυνάμεις στη Σαουδική Αραβία, φοβούμενες νέα εισβολή του Ιράκ στην πρώτη πετρελαιοπαραγωγό χώρα του κόσμου, με την οποία είχε διαφορές.

Στις 29 Νοεμβρίου 1990, το Συμβούλιο Ασφαλείας άναψε το «πράσινο φως» για στρατιωτική επέμβαση στο Κουβέιτ, δίνοντας προθεσμία έως τις 15 Ιανουαρίου 1991 στο Ιράκ να αποσύρει τις δυνάμεις του από το εμιράτο. Την ίδια ώρα, οι ΗΠΑ δια του Υπουργού Εξωτερικών Τζέιμς Μπέικερ συγκροτούσαν μία στρατιωτική δύναμη από 35 χώρες για να επιβάλλουν με τη χρήση βίας τις αποφάσεις του ΟΗΕ. Την αποτελούσαν όλες οι μεγάλες δυτικές δυνάμεις, χώρες της Ανατολικής Ευρώπης, αραβικά κράτη και η Ελλάδα, που απέστειλε μία φρεγάτα στον Κόλπο και παρείχε στρατιωτικές διευκολύνσεις κυρίως με τη Βάση της Σούδας.

Μέχρι τις 15 Ιανουαρίου 1991 που έληγε το τελεσίγραφο του ΟΗΕ έγιναν κάποιες χλωμές ειρηνευτικές προσπάθειες, αλλά προσέκρουσαν στην άρνηση του Ιράκ, που ήθελε να εξαργυρώσει τη δική του αποχώρηση από το Κουβέιτ με την απόσυρση των Ισραηλινών από τα κατεχόμενα συριακά και παλαιστινιακά εδάφη. Ο Σαντάμ επεδίωκε να φανεί ως ήρωας στα μάτια των Αράβων. Στις 12 Ιανουαρίου 1991 ο πρόεδρος Τζορτζ Μπους ο πρεσβύτερος έλαβε από το Κογκρέσο την εξουσιοδότηση για την ανάμιξη των αμερικανικών δυνάμεων στον επικείμενο πόλεμο, με αρκετούς εθνοπατέρες να διαφωνούν (52 - 47 στη Γερουσία και 250 - 183). Οι πληγές του Βιετνάμ δεν είχαν επουλωθεί ακόμα.

Τις παραμονές του πολέμου η Συμμαχία είχε αναπτύξει στον Κόλπο μια μεγάλη στρατιωτική δύναμη, με όπλα νέας τεχνολογίας, τα λεγόμενα «έξυπνα» όπλα, για χειρουργικά πλήγματα ακριβείας. Με αρχηγό τον αμερικανό στρατηγό Νόρμαν Σβάρτζκοπφ, η συμμαχική δύναμη αριθμούσε 1.000.000 στρατιώτες, 1.820 αεροσκάφη, 3.318 τανκς, 8 αεροπλανοφόρα και μεγάλο αριθμό πολεμικών πλοίων. Στην αντίπερα όχθη, ο Σαντάμ είχε στη διάθεσή του 260.000 μάχιμους άνδρες και άλλους 800.000 σε εφεδρεία, 649 αεροσκάφη και 5.000 τανκς. Η υπεροχή των συμμαχικών δυνάμεων υπερτερούσε ποσοτικά, αλλά κυρίως ποιοτικά.

Τα ελικόπτερα «Απάτσι» έδωσαν το σύνθημα της επίθεσης στις 2:38 π.μ. ώρα Βαγδάτης της 17ης Ιανουαρίου 1991, καταστρέφοντας εγκαταστάσεις ραντάρ των Ιρακινών. Ακολούθησαν συνεχείς έξοδοι πολεμικών αεροσκαφών, που βομβάρδισαν αεροδρόμια και στρατηγικούς στόχους. Την ίδια στιγμή, η Βαγδάτη βομβαρδιζόταν με πυραύλους «Τόμαχοουκ» και η εικόνα αυτή έκανε το γύρο του κόσμου μέσω του CNN. Πέντε ώρες μετά την πρώτη συμμαχική επίθεση, ο Σαντάμ Χουσεΐν σε ραδιοφωνικό μήνυμά του διακήρυττε ότι «η μεγάλη μάχη, η μητέρα όλων των μαχών ξεκίνησε. Η αυγή της νίκης πλησιάζει».

Την πρώτη εβδομάδα των αεροπορικών επιχειρήσεων, το μεγαλύτερο μέρος της στρατιωτικής υποδομής του Ιράκ είχε καταστραφεί. Σχεδόν ανέπαφη έμεινε μόνο η πολεμική αεροπορία και αυτό γιατί μετακόμισε στο γειτονικό Ιράν. Πονοκέφαλο για τους Συμμάχους αποτελούσαν οι πύραυλοι «Σκουντ», οι οποίοι, παρότι απαρχαιωμένης τεχνολογίας, έκαναν τη δουλειά τους. Την πρώτη βραδιά της επίθεσης έπληξαν το Ισραήλ και προκάλεσαν τον θάνατο δύο ατόμων και πολλές ζημιές. Ήταν μια προσπάθεια του Σαντάμ να βγάλει το Ισραήλ στον πόλεμο και να διασπάσει τη Συμμαχία, που είχε στις τάξεις της και αραβικές χώρες. Στις 25 Φεβρουαρίου έπληξαν μια αμερικανική στρατιωτική βάση στη Σαουδική Αραβία και προκάλεσαν το θάνατο 28 στρατιωτικών.

Μετά την επιτυχία των εναέριων επιθέσεων ήλθε η σειρά των χερσαίων επιχειρήσεων για την ανακατάληψη του Κουβέιτ. Διήρκεσαν μόλις 100 ώρες (24 - 27 Φεβρουαρίου 1991), προς μεγάλη έκπληξη των αμερικανών στρατιωτικών, δείγμα της ανυπαρξίας της πολυδιαφημισμένης στρατιωτικής μηχανής του Σαντάμ. Στο διάστημα αυτό οι χερσαίες δυνάμεις των Συμμάχων απελευθέρωσαν το Κουβέιτ και έφθασαν 240 χιλιόμετρα από τη Βαγδάτη.

Ο Τζορτζ Μπους στη Σαουδική Αραβία

Στο σημείο αυτό, ο πρόεδρος Τζορτζ Μπους κήρυξε κατάπαυση του πυρός και ο πόλεμος έλαβε τέλος (27 Φεβρουαρίου 1991). Στην απορία πολλών γιατί δεν κατέλαβε τη Βαγδάτη για να ανατρέψει τον Σαντάμ Χουσεΐν, ο πατήρ Μπους απάντησε ότι ήθελε να κρατήσει ζωντανή τη Συμμαχία και δεν επιθυμούσε περαιτέρω ανθρώπινες απώλειες, που θα ήταν αχρείαστες. Άλλωστε και η εντολή που είχε από τον ΟΗΕ ήταν να απελευθερώσει μόνο το Κουβέιτ. Η ανατροπή του Σαντάμ θα ήταν έργο του γιου του, στον Β' Πόλεμο του Κόλπου (2003).

Οι απώλειες για τους Συμμάχους ήταν μικρές (358 νεκροί, 776 τραυματίες και 41 αιχμάλωτοι) και πολύ μεγάλες για τους Ιρακινούς (25.000 νεκροί στρατιωτικοί, 100.000 άμαχοι, 75.000 τραυματίες και 63.000 αιχμάλωτοι). Ο Α' Πόλεμος του Κόλπου είχε τις εξής συνέπειες:

  • Απελευθέρωση του Κουβέιτ.
  • Μεγάλες απώλειες και καταστροφές σε Ιράκ και Κουβέιτ.
  • Κούρδοι και Σιίτες γνώρισαν στη συνέχεια μεγάλη καταπίεση από το καθεστώς του Σαντάμ Χουσεΐν.
  • 400.000 άνθρωποι εκδιώχθηκαν από το Κουβέιτ ως συνεργάτες των ιρακινών εισβολέων (ανάμεσά τους και μεγάλος αριθμός Παλαιστινίων).
  • Κυρώσεις κατά του Ιράκ από τον ΟΗΕ.
  • Το αμερικανικό γόητρο ανυψώθηκε για πρώτη φορά μετά το Βιετνάμ.
  • Η αμερικανική στρατιωτική παρουσία έγινε μόνιμη στην περιοχή.
  • Κόστισε 61,1 δισεκατομμύρια δολάρια .Οι Αμερικανοί κατέβαλαν τα 9 δισεκατομμύρια και οι Σύμμαχοι τα υπόλοιπα.

Γεννήσεις

 


μ.Χ.
1799
Ευανθία Καΐρη, αδελφή του Θεόφιλου Καΐρη, λόγια των επαναστατικών χρόνων και πρόδρομος του φεμινιστικού κινήματος στη χώρα μας (Θαν. 8/8/1866)

Ευανθία Καΐρη
1799 – 1866

Ελληνίδα λόγια και πρώιμη φεμινίστρια.

Η Ευανθία Καΐρη γεννήθηκε στις 2 Αυγούστου 1799 στην Άνδρο. Ήταν το προτελευταίο από τα οκτώ παιδιά του προκρίτου του νησιού Νικολάκη Τωμάζου Καΐρη και της συζύγου του Ασημίνας, το γένος Καμπανάκη. Διδάχθηκε τα πρώτα γράμματα στη γενέτειρά της και σε ηλικία 13 ετών μετακόμισε στις Κυδωνιές (Αϊβαλί της Μικράς Ασίας), όταν ο αδελφός της Θεόφιλος Καΐρης (ο μετέπειτα γνωστός φιλόσοφος) κλήθηκε να διδάξει στην ονομαστή Ακαδημία της πόλης, ένα από τα σπουδαιότερα εκπαιδευτικά ιδρύματα του τουρκοκρατούμενου ελληνισμού.

Υπό την επίβλεψη του αδελφού της και χάρη στην ευφυΐα της και την ιδιαίτερη κλίση της στα γράμματα έλαβε εξαιρετική μόρφωση. Σύμφωνα με το γάλλο φιλέλληνα τυπογράφο Αμβρόσιο-Φιρμίνο Διδότο (Ambroise-Firmin Didot) η Καΐρη μιλούσε άπταιστα γαλλικά και ιταλικά, ερμήνευε με άνεση τα αρχαία ελληνικά κείμενα και ήταν σε θέση να παρακολουθεί ανώτερα μαθηματικά και υψηλές φιλοσοφικές θεωρίες.

Εκτός από τον αδελφό της, στη μόρφωσή της συνέβαλε και ο Αδαμάντιος Κοραής, που την καθοδηγούσε μέσω αλληλογραφίας. Σε ηλικία 15 ετών τού έγραψε επιστολή και του ζητούσε «κανέν γαλλικόν βιβλίον δια να το μεταφράση και ωφελήση το γένος». Με την προτροπή του Κοραή μετέφρασε από τα γαλλικά τα βιβλία:

  • Συμβουλαί προς την θυγατέρα μου του γάλλου συγγραφέα και πολιτικού Ζαν-Νικολά Μπουγί (1763-1842). Στα πλούσια προλεγόμενα του έργου, η Καΐρη αναφέρει ότι η αρετή και η παιδεία, αρχές του Διαφωτισμού, είναι απαραίτητα συστατικά της διαπαιδαγώγησης των γυναικών της εποχής της.
  • Περί ανατροφής των νεανίδων του γάλλου ιερωμένου και ποιητή Φρανσουά Φενελόν (1651-1715).
  • Μάρκου Αυρηλίου Εγκώμιον του γάλλου ακαδημαϊκού Αντουάν-Λεονάρ Τομά (1732-1785).

Μετά την έναρξη της Ελληνικής Επανάστασης, η Ευανθία Καίρη επέστρεψε με τον αδελφό της στην Άνδρο. Στις 10 Μαΐου 1821 ο Θεόφιλος Καΐρης ύψωσε πρώτος την επαναστατική σημαία στο νησί, σε πανηγυρική δοξολογία στο ναό του Αγίου Γεωργίου. Αμέσως μετά έφυγε για να πολεμήσει και αργότερα για να παραστεί ως πληρεξούσιος της Άνδρου σε διάφορες εθνικές συνελεύσεις. Από τότε άρχισε η πυκνή αλληλογραφία της Ευανθίας με τον Θεόφιλο, που συνεχίστηκε έως το 1844, όταν ο τελευταίος επέστρεψε στο νησί.

Το καλοκαίρι του 1824 η Ευανθία ακολούθησε τον αδελφό της Δημήτριο Καΐρη στην Ερμούπολη της Σύρου, όπου εκείνος ασχολήθηκε με το εμπόριο. Το καλοκαίρι του 1839 επέστρεψε πάλι στην Άνδρο, όπου και παρέμεινε οριστικά μέχρι το θάνατό της (1866), γιατί, όπως έγραψε σε μια επιστολή της, φοβόταν «καθ’ υπερβολήν την θάλασσαν».

Μεσούσης της Ελληνικής Επανάστασης, το 1825 συνέταξε και συνυπέγραψε με 31 ελληνίδες της εποχής την «Επιστολή Ελληνίδων τινών προς τας φιλελληνίδας συντεθείσα παρά τινός των σπουδαιοτέρων ελληνίδων», με την οποία ζητούσε από τις ευρωπαίες και αμερικανίδες φιλελληνίδες την ηθική και υλική υποστήριξή τους υπέρ της Ελληνικής Επανάστασης.

Τον επόμενο χρόνο (1826) εξέδωσε στο Ναύπλιο το τρίπρακτο δράμα Νικήρατος, που αναφέρεται στην Έξοδο του Μεσολογγίου. Είναι το πρώτο τυπωμένο ελληνικό έργο για τον αγώνα του Εικοσιένα. Η Καΐρη παρουσιάζει τους ηρωικούς υπερασπιστές του Μεσολογγίου με αρχαϊκά ονόματα (Νικήρατος, Λυσίμαχος, Κλεονίκη) και παρεμβάλλει στο πεζό κείμενο έμμετρα χωρικά. Το 1837 το θεατρικό έργο ανέβηκε στην Αθήνα με τον τίτλο Η Άλωσις του Μεσολογγίου, ενώ τμήμα του  μεταφράστηκε στα ιταλικά το 1841 από τον Ιταλό λόγιο και επαναστάτη Σεβεριάνο Φογκάτσι.

Η Ευανθία Καΐρη έζησε μια εξαιρετικά περιορισμένη ζωή. Οι επαφές της με άλλους λόγιους και οι σχέσεις της εκτός από το οικογενειακό της περιβάλλον ήταν σχεδόν ανύπαρκτες. Δεν παντρεύτηκε ποτέ, ίσως λόγω του φιλοσοφικού συστήματος της «θεοσέβειας» (αίρεση για την Ορθόδοξη Εκκλησία), στο οποίο ανήκε (ιδρυτής ήταν ο αδελφός της Θεόφιλος Καΐρης) και στο οποίο ο γάμος επιτρέπονταν μόνο μεταξύ των οπαδών της.

Οι περιπέτειες του αδελφού της Θεόφιλου και ο μαρτυρικός θάνατός του το 1853 την κατέβαλαν ψυχικά, με αποτέλεσμα τα τελευταία χρόνια της ζωής της να τα περάσει μακριά από τα εγκόσμια. Την τελευταία περίοδο της ζωής της ζούσε στο παλιό σπίτι των γονιών της μαζί με την οικογένεια του αδελφού της Δημήτριου. Συχνά πήγαινε στα Αηδόνια του Κορθίου και περνούσε λίγο καιρό στο σπίτι του Μιχαήλ Μπίστη, πεθερού του αδελφού της και τότε δημάρχου Κορθίου.

Η Ευανθία Καΐρη πέθανε στην Άνδρο στις 8 Αυγούστου 1866. Το έργο της (πρωτότυπο και μεταφραστικό) είναι γραμμένο στην καθαρεύουσα, με φανερή την επίδραση του Κοραϊσμού. Η Ευανθία Καΐρη είναι η πρώτη Ελληνίδα που εργάστηκε για την γυναικεία διαπαιδαγώγηση στην Ελλάδα. Ανταποκρίθηκε έτσι στο γενικότερο πνευματικό κλίμα της εποχής της με αίτημα τη μόρφωση του γένους. Για να την τιμήσει, ο Δήμος Ερμούπολης έδωσε το όνομά της σ' ένα μικρό θέατρο στην περιοχή Λαζαρέττα, στις πρώην αποθήκες μονοπωλίου.

Σχετικά Βιβλία:

  • Αλληλογραφία Θεόφιλου Καΐρη (Καίρειος Βιβλιοθήκη). Περιλαμβάνεται η αλληλογραφία με την αδελφή Ευανθία Καΐρη.
  • Γυναίκες θεατρικοί συγγραφείς στα χρόνια της επανάστασης και το έργο τους (Ίδρυμα Κώστα και Ελένης Ουράνη). Περιλαμβάνεται το θεατρικό της Ευανθίας Καΐρη Νικήρατος.
  • Ευανθία Καΐρη (Καίρειος Βιβλιοθήκη). Πρακτικά του Συμποσίου «Διακόσια χρόνια από τη γέννηση της Ευανθίας Καΐρη, 1799-1999», που έγινε στην Άνδρο στις 4 Σεπτεμβρίου 1999.
1829
Θεόδωρος Αρεταίος, έλληνας ιατρός, καθηγητής της Χειρουργικής (1864-1893), Πρύτανης (1879-1880) και μέγας ευεργέτης του Πανεπιστημίου Αθηνών (Αρεταίειο Νοσοκομείο). (Θαν. 24/3/1893)
1942
Ιζαμπέλ Αλιέντε, χιλιανή συγγραφέας.

Θάνατοι

 


μ.Χ.
1922
 Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ, αμερικανοσκωτσέζος φυσικός, εφευρέτης του τηλεφώνου. (Γεν. 3/3/1847)

Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ
1847 – 1922

Αμερικανοσκωτσέζος φυσικός, ειδικευμένος στην ακουστική. Είναι περισσότερο γνωστός ως ο εφευρέτης του τηλεφώνου, αν και στις μέρες μας αμφισβητείται η πρωτιά του αυτή.

Ο Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ (Alexander Graham Bell) γεννήθηκε στο Εδιμβούργο της Σκωτίας στις 3 Μαρτίου 1847. Περίπου ένα χρόνο πήγε σε ιδιωτικό σχολείο και δύο χρόνια στο Βασιλικό Γυμνάσιο του Εδιμβούργου, από το οποίο αποφοίτησε σε ηλικία 14 ετών. Δεν χρειάστηκε παραπάνω μαθήματα, καθώς μελετούσε κατ’ οίκον με τον πατέρα του που ήταν καθηγητής πανεπιστημίου.

Η λέξη «ήχoς» ήταν αυτή που σημάδεψε την πορεία της οικογένειας Μπελ. Η  μεν μητέρα του, Ελάιζα Γκρέις Σάιμοντς Μπελ, καθότι κωφή, δεν γνώρισε την έννοιά της ποτέ. Ο δε πατέρας του, ο δόκτωρ Αλεξάντερ Μέλβιλ Μπελ, αφιέρωσε τη ζωή του στην παραγωγή της ηχητικής ομιλίας από κωφά άτομα όπως η γυναίκα του. Αυτό ήταν και το αντικείμενο της διδασκαλίας του: απαγγελία, ορθοφωνία και αποκατάσταση ομιλίας. Το σύγγραμμά του «Κλασική μέθοδος της σωστής άρθρωσης» είχε ανατυπωθεί περίπου 200 φορές στην αγγλική γλώσσα.

Τα δε παιδιά του κλήθηκαν να εκπαιδευθούν έτσι, ώστε να συνεχίσουν το πατρικό έργο. Αυτοδίδακτος, λοιπόν, κατά βάσιν, ο Αλεξάντερ Γκράχαμ φοίτησε για λίγο στο Πανεπιστήμιο του Εδιμβούργου και αργότερα στο Πανεπιστημιακό Κολέγιο του Λονδίνου. Η πρώτη επαγγελματική απασχόλησή του είχε, φυσικά, να κάνει με την ακουστική. Σε ηλικία 17 ετών, το 1864, βρέθηκε να διδάσκει μουσική και ορθοέπεια σ’ ένα σχολείο του Έλγκιν της Σκωτίας. Τέσσερα χρόνια αργότερα, το 1868, γίνεται βοηθός του πατέρα του στο Πανεπιστημιακό Κολέγιο του Λονδίνου.

Η υγεία του εικοσάχρονου Αλεξάντερ Γκράχαμ, όμως, δεν συμβαδίζει ούτε με την ισχυρή του θέληση, ούτε με το νεαρό της ηλικίας του. Κλονίζεται. Η οικογένεια Μπελ είναι τυχερή που ζει τουλάχιστον ο δευτερότοκος γιος της. Τα άλλα δύο αδέλφια του έχουν προσβληθεί από φυματίωση και χάνουν τη μάχη μαζί της. Συγκλονισμένοι από τον θάνατο των δύο γιων τους και ανήσυχοι για την ασθενική υγεία του τρίτου, οι Μπελ αποφασίζουν να εγκαταλείψουν το υγρό και «αρρωστιάρικο» κλίμα της Μεγάλης Βρετανίας και να μεταναστεύσουν στον Καναδά. Έτσι, το 1870 εγκαθίστανται στο Μπράντφορντ του Οντάριο.

Μετανάστης στον Καναδά

O Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ με την οικογένειά του

Ένα χρόνο αργότερα, ο Αλεξάντερ Γκράχαμ όχι απλώς έχει προσαρμοστεί στο νέο περιβάλλον, αλλά κι έχει αρχίσει να διδάσκει στη Βοστώνη το σύστημα «ομιλία μέσω οράσεως» που περιέγραφε ο πατέρας του στο έργο του «Visible Speech». Η μέθοδος βασίζεται στην εξής αρχή: κάθε φωνητικό σύμβολο αποδίδεται από συγκεκριμένη θέση των οργάνων ομιλίας, όπως τα χείλη, η γλώσσα και ο ουρανίσκος. Έτσι, οι κωφάλαλοι, μιμούμενοι τις κινήσεις, μπορούν να μάθουν να μιλούν. Δεν χρειάζεται να ακούνε. Τα αποτελέσματα της μεθόδου είναι εκπληκτικά. Οι διαλέξεις του για την «οπτική μέθοδο διδασκαλίας σε κωφαλάλους» σημειώνουν τεράστια επιτυχία. Και το 1873 ο μοναδικός πλέον γιος των Μπελ γίνεται καθηγητής Φυσιολογίας των Φωνητικών Οργάνων στο Πανεπιστήμιο της Βοστώνης στα 26 χρόνια του.

Οι προτάσεις για διδασκαλία διαδέχονται η μία την άλλη. Ο Αλεξάντερ Γκράχαμ, όμως, έχει ήδη ανοίξει τη δική του σχολή στη Βοστώνη και αφιερώνεται στην εκπαίδευση διδασκάλων για κωφαλάλους. Διδάσκει, αλλά εξακολουθεί τη μελέτη του πάνω στη «μαγική λέξη» της οικογένειας: ήχος. Τώρα οι έρευνές του δεν αφορούν μόνο την εκμάθηση της εκφοράς λόγου από τους κωφαλάλους, αλλά και τη μετάδοση του ήχου. Πώς; Με ηλεκτρισμό.

Στάθηκε διπλά τυχερός, διότι όχι μόνο ανακάλυψε και ενέπνευσε τον Τόμας Γουότσον, ένα νεαρό επισκευαστή μηχανών που με ιδιαίτερο ενθουσιασμό πειραματιζόταν για την κατασκευή μιας διάταξης, η οποία θα μπορούσε να μεταδίδει ήχο με τη βοήθεια του ηλεκτρισμού, αλλά γνωρίστηκε με τις οικογένειες δύο κωφάλαλων μαθητών του, του Τζορτζ Σάντερς και της Μέιμπελ Χούμπαρντ. Ο Μπελ τους βοήθησε με όλη του την ψυχή. Και οι γονείς τους δεν στάθηκαν αχάριστοι. Ενθουσιασμένοι με την αποτελεσματικότητα του έργου του νεαρού δασκάλου, αποφάσισαν να ενισχύσουν οικονομικά τις έρευνές του.

Η εφεύρεση του τηλεφώνου

Το 1875, ο Μπελ, με τη βοήθεια του φίλου πια και συνεργάτη του Γουότσον, πειραματίζεται για την κατασκευή μιας διάταξης, η οποία θα μπορέσει να μεταδώσει ήχο με τη βοήθεια ηλεκτρισμού. Τελικώς, την ίδια χρονιά επινοεί τον πολλαπλό τηλέγραφο. Στις 7 Μαρτίου 1876 το Γραφείο Ευρεσιτεχνιών των ΗΠΑ δίνει στον Μπελ το υπ’ αριθμόν 174.465 δίπλωμα, με το οποίο κατοχυρώνεται «η μέθοδος και η συσκευή για τη μετάδοση φωνής ή άλλων ήχων τηλεγραφικώς (...) με τη χρήση ηλεκτρικών παλμών της ίδιας μορφής με τις ταλαντώσεις του αέρα, οι οποίες ακολουθούν τη μετάδοση φωνής ή άλλων ήχων...». Το τηλέφωνο δηλαδή.

Την ίδια ημέρα, όμως, μαζί με τον Μπελ είχε καταθέσει αίτηση για παρόμοιο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας και ο αμερικανός φυσικός Ελίσα Γκρέι. Αρχίζει τότε ένας μαραθώνιος δικαστικών αγωγών. Ποτέ άλλοτε στην ιστορία μία εφεύρεση δεν διεκδικήθηκε από τόσους «πατέρες» και ποτέ άλλοτε η πατρότητα ευρεσιτεχνίας δεν δέχθηκε περισσότερες προσφυγές. Τελικά, το συγκεκριμένο δίπλωμα ευρεσιτεχνίας παραχωρήθηκε στον Γκρέι, αλλά η πατρότητα του τηλεφώνου στον Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ, ο οποίος εν τω μεταξύ με νέα διπλώματα ευρεσιτεχνίας είχε κατοχυρώσει και την καινούργια, εξελιγμένη τηλεφωνική συσκευή του. 

Το 1877 είναι έτος - ορόσημο για τις τηλεπικοινωνίες. Ο Μπελ ιδρύει την πρώτη μεγάλη τηλεφωνική εταιρεία στον κόσμο. Το όνομά της «Bell Company». Την ίδια χρονιά νυμφεύεται την εκλεκτή της καρδιάς του, την κωφάλαλη μαθήτριά του και κόρη των χορηγών του Μέιμπελ Χούμπαρντ, που ήταν κατά δέκα χρόνια μικρότερή του και με την οποία απέκτησε τέσσερα παιδιά.

Το γραφόφωνο

Δέκτης φωτοφώνου

Το 1879 ο Μπελ εγκαθίσταται στην Ουάσιγκτον, όπου συνεχίζει τις έρευνές του. Το νέο επιστημονικό «παιδί» του τώρα είναι μία συσκευή, η οποία μεταδίδει τον ήχο με τη δημιουργία ταλαντώσεων σε μία ακτίνα φωτός: το φωτόφωνο (πρόδρομος των οπτικών ινών). Θα ακολουθήσει αμέσως μετά το γραφόφωνο, ο πρόδρομος του γραμμοφώνου, το οποίο θα καταφέρει να επινοήσει χάρη στο τεράστιο για τότε ποσόν των 10.000 δολαρίων που συνόδευαν το γαλλικό βραβείο «Βόλτα» (από το όνομα του ιταλού φυσικού Αλεσάντρο Βόλτα), με το οποίο τιμήθηκε. Τι ακριβώς είναι το γραφόφωνο; Μία συσκευή εγγραφής ήχου, η οποία βασίζεται στη χρήση μιας ελεγχόμενης ταχύτητας, ενός χαρακτικού στελέχους και κυλίνδρων ή δίσκων από κερί.

Τα κέρδη από τις εφευρέσεις είναι μεγάλα τώρα. Ο Μπελ, όμως, δεν τα συσσωρεύει, αλλά τα διοχετεύει στη χρηματοδότηση της  Αμερικανικής Εταιρείας για την Προώθηση της Διδασκαλίας Ομιλίας σε Κωφαλάλους (από το 1956 μετονομάσθηκε σε «Εταιρεία για τους Κωφαλάλους - Αλεξάντερ Γκράχαμ Μπελ») και το Γραφείο Βόλτα (σήμερα είναι το σημαντικότερο ίσως διεθνές κέντρο πληροφόρησης για θέματα εκπαίδευσης κωφαλάλων).  

Το 1898 ο Μπελ, ο οποίος έχει συμβάλει στην ίδρυση του περιοδικού «Science»  κι έχει αποκτήσει την αμερικανική υπηκοότητα από το 1882, διορίζεται διευθυντής του Ινστιτούτου Σμιθσόνιαν της Ουάσιγκτον. Ο πεθερός του είναι πρόεδρος της Εθνικής Γεωγραφικής Εταιρείας. Και ο Μπελ τον διαδέχεται στην προεδρία. Σε μία εποχή όπου τα μεγάλα ταξίδια ήταν προνόμιο των λίγων, εκείνος εκπονεί ένα πρόγραμμα για την κατανόηση του τρόπου ζωής των κατοίκων σε μακρινές και ανεξερεύνητες περιοχές. Και πεπεισμένος ότι οι επιστήμες - ιδιαίτερα η γεωγραφία - μπορούν να διδαχθούν καλύτερα με τη βοήθεια εικόνων, προωθεί την έκδοση του εκπαιδευτικού εντύπου της Γεωγραφικής Εταιρείας: του «National Geographic».

Τα πειράματα αεροναυτικής

Στο πρόσωπο του μελλοντικού γαμπρού του Γκίλμπερτ Γκρόσβενορ θα βρει το κατάλληλο άτομο που θα μεταμορφώσει αργότερα το τότε μέτριο διδακτικό έντυπο - εφημερίδα στο πιο έγκυρο περιοδικό, με κυκλοφορία εκατομμυρίων αντιτύπων σε όλο τον κόσμο. Ο ίδιος εξάλλου, εδώ και τρία χρόνια, από το 1895, είναι απορροφημένος σε άλλο τομέα: την αεροναυτική. Πειραματίζεται διαρκώς. Ειδικά με γιγαντιαίους χαρταετούς, οι οποίοι μπορούν να σηκώσουν το βάρος ενός ανθρώπου.

Έτσι επινοεί τετράεδρες συσκευές, κατάλληλες για επανδρωμένη μηχανική πτήση και το 1907, με τη βοήθεια της συζύγου - μούσας του, ιδρύει την «Aerial Experiment Association» (Εταιρεία Αεροπορικών Πειραμάτων), το πρώτο ερευνητικό ίδρυμα που δημιουργείται και υποστηρίζεται οικονομικά από μία γυναίκα. Αποτέλεσμα των ερευνών του, το (βασισμένο στο τετράεδρο) υδρόπτερο, το οποίο ζυγίζει 4,5 τόνους, αλλά αναπτύσσει την ιλιγγιώδη για την εποχή ταχύτητα των 114 χλμ. την ώρα.

Είναι 60 ετών, αλλά οι ιδέες του γίνονται ολοένα και πιο δημιουργικές. Κάνει έρευνα τώρα για την ανίχνευση του ήχου και την ηλιακή ακτινοβολία. Δημοσιεύει άρθρα, παραδίδει σεμινάρια, συμμετέχει σε επιστημονικά συνέδρια. Εξακολουθεί να εκδίδει τις μελέτες του ως τις τελευταίες ημέρες της ζωής του. Στις 2 Αυγούστου 1922 θα αφήσει την τελευταία του πνοή στη Νέα Σκωτία του Καναδά, σε ηλικία 75 ετών.

Το μέγεθος της εφευρετικής δραστηριότητας του Μπελ αντιπροσωπεύεται μόνο κατά ένα μέρος από τα 30 διπλώματα ευρεσιτεχνίας που απέκτησε (18 δικά του και 12 με συνεργάτες του). Από αυτά 14 αναφέρονται στο τηλέφωνο και τον τηλέγραφο, 4 στο φωτόφωνο, 1 στο γραφόφωνο, 5 στα ιπτάμενα οχήματα, 4 στα υδροπτέρυγα σκάφη και 2 στο κύτταρο σελινίου. Εξάλλου, ελάχιστες από τις ιδιοφυείς ιδέες του βρήκαν πρακτική εφαρμογή τότε. Οι περισσότερες καρποφόρησαν ύστερα από πολλά χρόνια.


1945
Πιέτρο Μασκάνι, ιταλός συνθέτης. («Cavalleria Rusticana») (Γεν. 7/12/1863)
1970
 Γιάννης Ντεσσές, διάσημος ελληνοαιγύπτιος μόδιστρος τις δεκαετίες ’40, ’50 και ’60. Οι δημιουργίες του ήταν κυρίως πτυχωτές τουαλέτες, κατασκευασμένες από μουσελίνα και σιφόν, επηρεασμένες από τα αρχαία ελληνικά και αιγυπτιακά ενδύματα. (Γεν. 6/8/1904)

Γιάννης Ντεσσές
1904 – 1970

Αιγυπτιώτης σχεδιαστής μόδας, από τους σημαντικότερους παγκοσμίως. Έμεινε στην ιστορία της μόδας ως ο βασιλιάς της μουσελίνας.

Ο Γιάννης Ντεσσές (Jean Dimitre Verginie Dessès) γεννήθηκε στις 6 Αυγούστου 1904 στην Αλεξάνδρεια της Αιγύπτου. Σε ηλικία 11 ετών σχεδίασε ένα φόρεμα για τη μητέρα του, με πολύ μεγάλη επιτυχία. Άρχισε να σπουδάζει νομικά, προκειμένου να ακολουθήσει καριέρα στο διπλωματικό σώμα, αλλά δεν ολοκλήρωσε τις σπουδές του, επειδή τον κέρδισε η μόδα. Εγκαταστάθηκε στο Παρίσι το 1924 και από το 1925 άρχισε να σχεδιάζει για τον οίκο ραπτικής Maison Jane. Το 1937 δημιούργησε το δικό του οίκο ραπτικής.

Μετά το τέλος του Β' Παγκόσμιου Πολέμου ταξίδεψε στην Ελλάδα και την Αίγυπτο και οι δημιουργίες του επηρεάστηκαν από τα ταξίδια του αυτά. Κατασκεύαζε, κυρίως, πτυχωτές βραδινές τουαλέτες από μουσελίνα και σιφόν (επηρεασμένες από τα αρχαία ελληνικά και αιγυπτιακά ενδύματα), ολοκέντητα φορέματα, σύνολα από φορέματα με εφαρμοστά σακάκια και αέρινες φούστες.

Οι δημιουργίες του ήταν πολύ δημοφιλείς στις ευρωπαίες γαλαζοαίματες και στις ηθοποιούς του κινηματογράφου. Ανάμεσα στις πελάτισσές του ήταν η ελληνική βασιλική οικογένεια (βασίλισσα Φρειδερίκη, πριγκίπισσες Ειρήνη και Σοφία), η Δούκισσα του Γουίντσορ, η γνωστή κουτσομπόλα δημοσιογράφος Έλσα Μάξγουελ, η Τίνα Ωνάση, η Ρίτα Χέιγουορθ, η Μάρλεν Ντίτριχ, η Μαρία Κάλλας κ.ά. Το 1962 σχεδίασε το νυφικό φόρεμα της πριγκίπισσας Σοφίας των Ελλήνων για τον γάμο της με τον πρίγκιπα των Βουρβώνων Χουάν Κάρλος, μετέπειτα βασιλιά της Ισπανίας.

Το 1946 δημιούργησε την εταιρία αρωμάτων Jean Dessès. Τα αρώματα με την υπογραφή του ήταν τα Celui de Jean Dessès, Gymkana και Kalispera. Το 1949 άρχισε την παραγωγή ετοιμοφόρετων ενδυμάτων (prêt-à-porter) για την αγορά της Αμερικής και τον ίδιο χρόνο προσέλαβε στην εταιρεία του ένα πολλά υποσχόμενο σχεδιαστή, τον Γκι Λαρός. Ανακάλυψη του Ντεσέ ήταν και ο γνωστός μόδιστρος Βαλεντίνο, που δούλεψε μαζί του τη δεκαετία του 1950 και όπως αναφέρει ο ίδιος ήταν σταθμός για την εξέλιξή του.

Το 1956 στην Αθήνα άνοιξε σε συνεργασία με τον οίκο γουναρικών Σιστοβάρη τον Οίκο Σιστοβάρη-Dessès και τον επόμενο χρόνο σχεδίασε τις πρώτες στολές της νεοσύστατης Ολυμπιακής Αεροπορίας.

Στην ακμή της επιχειρηματικής του δραστηριότητας, ο Γιάννης Ντεσσές απασχολούσε 200 εργαζόμενους και οι επιχειρήσεις τους έκαναν τζίρο 275 εκατομμυρίων γαλλικών φράγκων. Από τις αρχές της δεκαετίας του '60 άρχισε σταδιακά να απομακρύνεται από την υψηλή ραπτική και να επικεντρώνεται στο ετοιμοφόρετο ένδυμα (prêt-à-porter), επειδή πίστευε ότι «η υψηλή ραπτική είναι ξεπερασμένη και το πρετ-α-πορτέ είναι το μέλλον».

Το 1963, στα 60 του, λόγω της κακής κατάστασης της υγείας του μετακόμισε οριστικά στην Αθήνα και ασχολήθηκε με τον οίκο ραπτικής που είχε ανοίξει πριν από επτά χρόνια. Πέθανε στην Αθήνα στις 2 Αυγούστου 1970, σε ηλικία 66 ετών.

Τη δεκαετία του '90 αναβίωσαν οι δημιουργίες του, με το ενδιαφέρον που υπήρχε για τα ενδύματα τις δεκαετίας του '50. Το 1991το γνωστό μοντέλο Ναόμι Κάμπελ φόρεσε μία τουαλέτα του σε δεξίωση των Christie’s. Αργότερα, το 2001 και το 2006, η ηθοποιός Ρενέ Ζιλγουίγκερ και η ηθοποιός και τραγουδίστρια Τζένιφερ Λόπεζ φόρεσαν τουαλέτες του στην απονομή των Βραβείων Όσκαρ.

 

 

πηγη: www.sansimera.gr

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου