Loading...

Κατηγορίες

Τετάρτη 24 Οκτ 2018
Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2018
Κλίκ για μεγέθυνση
Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2018Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2018Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2018Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2018Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2018Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2018Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2018Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2018Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2018Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2018Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2018Τετάρτη 24 Οκτωβρίου 2018
 
Ανατολή Ήλιου: 07:41 – Δύση Ήλιου: 18:36
  • Ημέρα του ΟΗΕ
  • Μεσογειακή Ημέρα Ακτών
  • Παγκόσμια Ημέρα κατά της Πολιομυελίτιδας
  • Παγκόσμια Ημέρα Πατσά
  • Παγκόσμια Ημέρα Πληροφόρησης για την Ανάπτυξη
  • Γιορτάζουν:  Σεβαστιανός, Σεβαστιανή, Σεβαστός, Σεβαστή

 

Σαν Σήμερα...

 Μεσογειακή Ημέρα Ακτών

Η 24η Οκτωβρίου έχει ορισθεί από τα Ηνωμένα Έθνη ως Ημέρα και την Ευρωπαϊκή Ένωση ως Ημέρα αφιερωμένη στις ακτές της Μεσογείου.

Τα προβλήματα  που αντιμετωπίζουν οι ακτές της Μεσογείου είναι η μόλυνση των νερών, ο κίνδυνος εξαφάνισης ειδών από την πανίδα και την χλωρίδα, η υπεραλίευση και η δραματική αστικοποίηση του παράκτιου περιβάλλοντος.

 

 

Γεγονότα

1071

Μιχαήλ Ζ’ Δούκας
1050 – 1090

Αυτοκράτορας του Βυζαντίου από το 1071 έως το 1078. Ανήκε στη δυναστεία των Δουκάδων (1059-1081), που ήλκε την καταγωγή της από την Παφλαγονία της Μικράς Ασίας. Ήταν γνωστός και με το παρατσούκλι Παραπινάκιος ή Παραπινάκης, επειδή πουλούσε το σιτάρι στους υπηκόους του ελλιποβαρές («παρά πινακίω»).

 

Ο Μιχαήλ γεννήθηκε στην Κωνσταντινούπολη το 1050. Ήταν ο πρεσβύτερος γιος του αυτοκράτορα Κωνσταντίνου Ι' Δούκα (1006-1067)  και της δεύτερης συζύγου του Ευδοκίας Μακρεμβολίτισσας (1021-1096), κόρη του ευγενή Ιωάννη Μακρεμβολίτη και ανιψιάς του Πατριάρχη Κωνσταντινουπόλεως Μιχαήλ Κηρουλάριου.

Ο Μιχαήλ ορίστηκε από τον πατέρα του διάδοχος και στέφθηκε συμβασιλιάς το 1059. Ο Κωνσταντίνος Ι' πέθανε στις 22 Μαΐου 1067 και η Ευδοκία, παρότι είχε δώσει γραπτό όρκο να μην τελέσει άλλο γάμο μετά τον θάνατο του συζύγου της, αθέτησε τη δέσμευσή της και παντρεύτηκε την Πρωτοχρονιά του 1068 τον στρατηγό Ρωμανό Δ' Διογένη, στον οποίο προσέφερε το στέμμα, αγνοώντας τα δικαιώματα του ανήλικου τέκνου της επί του θρόνου.

Μετά την καταστροφική ήττα του Ρωμανού στο Ματζικέρτ από τους Σελτζούκους Τούρκους (26 Αυγούστου 1071), ο Μιχαήλ ανακηρύχθηκε αυτοκράτορας με τη βοήθεια του θείου του καίσαρα Ιωάννη Δούκα και της αριστοκρατίας της Κωνσταντινούπολης, στις 24 Οκτωβρίου 1071. Η πρώτη ενέργεια του νέου αυτοκράτορα ήταν να τυφλώσει τον προκάτοχό του και να τον στείλει στην εξορία, ενώ συνέλαβε και τη μητέρα του Ευδοκία, την οποία έκλεισε σε μοναστήρι στην Προποντίδα, όπου εκάρη μοναχή.

Κατά την επτάχρονη περίοδο της βασιλείας του Μιχαήλ Ζ' η Βυζαντινή Αυτοκρατορία συνέχισε την καθοδική της πορεία, η οποία είχε ξεκινήσει από τους τελευταίους αυτοκράτορες της προηγούμενης των Δουκάδων, Μακεδονικής Δυναστείας. Την εξουσία ασκούσε ουσιαστικά ο ευνούχος Νικηφόρος, ο αποκαλούμενος και Νικηφορίτζης, ο οποίος κατείχε το αξίωμα του Λογοθέτη των Δρόμων (Υπουργός Οικονομικών με τη σημερινή ορολογία), ενώ είχε μειωθεί δραστικά η επιρροή του θείου του Ιωάννη Δούκα και του φιλόσοφου Μιχαήλ Ψελλού, που είχαν πρωτοστατήσει στην ανάρρησή του στον θρόνο του Βυζαντίου.

Ο στρατηγός Νικηφόρος Βρυέννιος μπορεί να  κατέστειλε την εξέγερση των Σέρβων και Βουλγάρων (1073), αλλά  αυτό δεν ήταν αρκετό για την ανόρθωση του κύρους της αυτοκρατορίας. Οι Σελτζούκοι Τούρκοι παγίωσαν τη θέση τους στη Μικρά Ασία (1073), ενώ οι Νορμανδοί κατέλαβαν τη Βάριν (σημερινό Μπάρι) και τη γύρω περιοχή, στερώντας από τους Βυζαντινούς ένα από τα τελευταία τους προπύργια στην Κάτω Ιταλία (1072).

Στο εσωτερικό μέτωπο, η σκληρή οικονομική πολιτική του Νικηφορίτζη και η καθιέρωση από αυτόν του αυτοκρατορικού μονοπωλίου στο σιτάρι, το οποίο πουλιόταν στην ίδια τιμή ελλιποβαρές κατά ένα πινάκιο (εξ ου και το σκωπτικό προσωνύμιο «Παραπινάκιος» που του αποδόθηκε), προκάλεσαν τη σχεδόν ταυτόχρονη εξέγερση των στρατηγών Νικηφόρου Βρυέννιου στη Βαλκανική και Νικηφόρου Βοτανειάτη στη Μικρά Ασία το 1077. Ο Βοτανειάτης στέφθηκε βασιλιάς στη Νίκαια (2 Οκτωβρίου 1077) κι έγινε τελικά κύριος της κατάστασης με τη βοήθεια των εξεγερθέντων οπαδών του στην Κωνσταντινούπολη.

Στις 31 Μαρτίου 1078, ο Μιχαήλ κατέφυγε στη Μονή Στουδίου και έγινε μοναχός, ενώ αργότερα χειροτονήθηκε μητροπολίτης Εφέσου. Πέθανε στην Κωνσταντινούπολη το 1090. Ήταν νυμφευμένος με την πριγκίπισσα Μάρθα της Γεωργίας (Μαρία της Αλανίας, όπως ήταν γνωστή στο Βυζάντιο) και είχε ένα γιο, τον Κωνσταντίνο Δούκα τον Πορφυρογέννητο, τον οποίο έχρισε συμβασιλέα το 1074 και ο οποίος διετέλεσε αργότερα συμβασιλέας με τον αυτοκράτορα Αλέξιο Α' Κομνηνό (1081-1087), έχοντας μνηστευθεί την κόρη του Άννα Κομνηνή.

 
 
 
Υπογράφεται η Συνθήκη της Βεστφαλίας, που τερματίζει τον Τριακονταετή Πόλεμο και επιφέρει αλλαγές στην ισορροπία των δυνάμεων της Ευρώπης. Με τη συνθήκη αναγνωρίζεται η ανεξαρτησία και η ουδετερότητα της Ελβετίας.

Η Ειρήνη της Βεστφαλίας

Περιληπτική ονομασία μιας σειράς τριών συνθηκών που υπογράφτηκαν από το Μάιο έως τον Οκτώβριο του 1648 στις πόλεις της Βεστφαλίας, Μίνστερ και Όσναμπρικ και σφράγισαν το τέλος του Τριακονταετούς Πολέμου (1618-1648), αλλά και του Ογδοηκονταετούς Πολέμου (1568-1648) μεταξύ Ισπανίας και των 17 επαρχιών των Κάτω Χωρών (Ολλανδίας).

 

Καταπονημένοι από τη μακρά διάρκεια του Τριακονταετούς Πολέμου και από τις συμφορές που προκάλεσε, οι ηγεμόνες και οι αντιπρόσωποι των γερμανικών πόλεων συνήλθαν στη Φραγκφούρτη το Φεβρουάριο του 1643 και εξανάγκασαν τον αυτοκράτορα Φερδινάνδο Γ' να δεχτεί τη σύγκληση συνεδρίου. Το συνέδριο, στο οποίο αντιπροσωπεύτηκαν όλοι οι εμπόλεμοι πλην Δανίας, άρχισε τις εργασίες του στο Μίνστερ και το Όσναμπρικ της Βεστφαλίας, τον Μάιο του 1644.

Μετά από τετραετείς και γεμάτες δυσχέρειες διαπραγματεύσεις, το συνέδριο κατέληξε στις εξής αποφάσεις:

  • Ανεγνωρίστηκε η θρησκευτική ελευθερία και η ισότητα των δογμάτων. Οι ηγεμόνες διατήρησαν το δικαίωμα επιβολής της θρησκείας τους στους υπηκόους τους (cujus regio, ejus religio).
  • Η Γερμανία (Αγία Ρωμαϊκή Αυτοκρατορία του Γερμανικού Έθνους) έγινε ομοσπονδία ανεξαρτήτων κρατών (350 τον αριθμό), στα οποία δόθηκε το δικαίωμα να συνάπτουν συμμαχίες μεταξύ τους και με ξένα κράτη.
  • Η Δημοκρατία των Κάτω Χωρών αναγνωρίσθηκε ως ανεξάρτητο κράτος.
  • Η Ελβετική Ομοσπονδία αναγνωρίσθηκε ως ανεξάρτητο κράτος.
  • Στη Γαλλία περιήλθαν οι περιοχές Μέτς, Τουλ και Βερντέν και το μεγαλύτερο μέρος της Αλσατίας.
  • Η Σουηδία προσάρτησε τη Δυτική Πομερανία κι εξασφάλισε τον έλεγχο των ποταμών Όντερ, Έλβα και Βέζερ, θέτοντας έτσι υπό τον έλεγχό της το εμπόριο στη Βόρεια Θάλασσα και τη Βαλτική.
  • Η Βαυαρία προσάρτησε το Άνω Παλατινάτο και το Βραδεμβούργο επεκτάθηκε αρκετά για να αποτελέσει αργότερα τον πυρήνα της Πρωσίας.

Η συνθήκη ειρήνης μεταξύ Ισπανίας και Κάτω Χωρών υπογράφτηκε στη Χάγη στις 30 Ιανουαρίου 1648 και επικυρώθηκε στο Μίνστερ στις 15 Μαΐου 1648. Οι δύο άλλες υπογράφτηκαν στις 24 Οκτωβρίου 1648, από τον γερμανό αυτοκράτορα Φερδινάνδο Γ' με τη Γαλλία («Συνθήκη του Μίνστερ») και τη Σουηδία («Συνθήκη του Όσναμπρικ»). Οι τρεις αυτές συνθήκες συγκροτούν τη λεγόμενη «Ειρήνη της Βεστφαλίας», που είναι περισσότερο γνωστή ως Συνθήκη της Βεστφαλίας.

Τη συνθήκη του Μίνστερ της 24ης Οκτωβρίου 1648 δεν επικύρωσε η Ισπανία και ο πόλεμος επαναλήφθηκε μεταξύ αυτής και της Γαλλίας επί 12 έτη. Τελικά, η Ισπανία ηττήθηκε και αναγκάσθηκε να υπογράψει τη συνθήκη των Πυρηναίων (7 Νοεμβρίου 1659), με την οποία το Αρτουά και η Φλάνδρα παραχωρήθηκαν στη Γαλλία.

Αποτελέσματα του Τριακονταετούς Πολέμου

  • H Γερμανία, το κυρίως θέατρο του πολέμου, υφίσταται μεγάλες καταστροφές και καθίσταται ανίσχυρη εξωτερικά και εσωτερικά για τα επόμενα 150 χρόνια.
  • Η Γαλλία και η Σουηδία ενισχύονται και αποκτούν γόητρο και ισχύ.
  • Η ανεξιθρησκεία επικρατεί στην Ευρώπη.
  • Μακροπρόθεσμα, διαμορφώνεται ένα νέο διεθνές πλαίσιο στην Ευρώπη, όπου κυριαρχούν οι αρχές της εθνικής κυριαρχίας, της ειρηνικής συνύπαρξης των κυριάρχων κρατών και της ισορροπίας δυνάμεων. Οι αρχές αυτές μεταλαμπαδεύτηκαν αργότερα και στον υπόλοιπο κόσμο και αποτέλεσαν βασικούς κανόνες του Διεθνούς Δικαίου.

Ο Τριακονταετής Πόλεμος

Σειρά πολεμικών αναμετρήσεων, μεταξύ 1618 και 1648, στην Κεντρική Ευρώπη και κυρίως στα γερμανικά εδάφη. Υπήρξε ένας από τους πιο μακροχρόνιους και καταστρεπτικούς πολέμους της ευρωπαϊκής ιστορίας. Ξεκίνησε ως θρησκευτικός πόλεμος και με την πάροδο του χρόνου σφραγίστηκε από την αντιπαράθεση των βασιλικών οίκων των Βουρβώνων και των Αψβούργων για την πολιτική κυριαρχία στην Ευρώπη.

 

Η βασική αιτία του Τριακονταετούς Πολέμου ανάγεται στις θρησκευτικές έριδες ανάμεσα στα καθολικά και προτεσταντικά κρατίδια της Αγίας Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας του Γερμανικού Έθνους, ενός πολυεθνικού μορφώματος με έδρα τη Βιέννη, που είχε τη στήριξη του Πάπα. Αφορμή υπήρξε η προσπάθεια βίαιης επιβολής του καθολικισμού στη Βοημία (σημερινή Τσεχία) από τον αυτοκράτορα Ματθία του οίκου των Αψβούργων.

Οι θρησκευτικοί διωγμοί αφύπνισαν το εθνικό συναίσθημα των διαφόρων λαών της Αυτοκρατορίας και στις 23 Μαΐου 1618 οι προτεστάντες (διαμαρτυρόμενοι) της Πράγας πέταξαν από το παράθυρο τρεις καθολικούς απεσταλμένους. Είναι η περίφημη «Εκπαραθύρωση της Πράγας», που σηματοδότησε την έναρξη του Τριακονταετούς Πολέμου.

Οι Προτεστάντες οργάνωσαν για την υπεράσπισή τους την «Προτεσταντική ή Ευαγγελική Ένωση», με αρχηγό τον εκλέκτορα του Παλατινάτου Φρειδερίκο, οι δε Καθολικοί την «Καθολική Λίγκα», με αρχηγό τον Μαξιμιλιανό, εκλέκτορα της Βαυαρίας. Στην πορεία, στην ενδογερμανική αυτή διαμάχη αναμίχθηκαν και λοιπές μεγάλες δυνάμεις της εποχής.

Ο Τριακονταετής Πόλεμος διαιρείται χονδρικά σε τέσσερις περιόδους:

  • Βοημική ή Παλατινατική (1618-1625). Ο στρατηγός Τίλι της «Καθολικής Λίγκας» νικά τον Φρειδερίκο του Παλατινάτου και τον αναγκάζει να καταφύγει στην Ολλανδία. Έτσι, οι Καθολικοί θέτουν υπό τον πλήρη έλεγχό τους τη Βοημία.
  • Δανική (1625-1629). Ο βασιλιάς της Δανίας Χριστιανός Δ' βοηθά τους προτεστάντες. Ηττάται, όμως, το 1629 από τον καλά οργανωμένο στρατό του φον Βάλενσταϊν και αναγκάζεται να συνάψει την ειρήνη της Λιβέκης με κυριότερο όρο να μην αναμιγνύεται στις υποθέσεις της Γερμανίας. Ο Βάλενσταϊν, παρά τις επιτυχίες του, αντικαθίσταται από τον Τίλι στην αρχιστρατηγία των αυτοκρατορικών στρατευμάτων, λόγω της δυσφορίας των συμμάχων ηγεμόνων και της κακής διαγωγής των στρατευμάτων του.
  • Σουηδική (1629-1635). Ο βασιλιάς της Σουηδίας Γουσταύος Αδόλφος επεμβαίνει προς υποστήριξη των Προτεσταντών. Προελαύνει νικηφόρα στη Βαυαρία και καταλαμβάνει το Μόναχο. Στο Λίτσεν (1632) νικά τον ανακληθέντα Βάλενσταϊν, αλλά φονεύεται ο ίδιος. Ο νέος αρχηγός των Σουηδών Βερνάρδος συνεχίζει τις νίκες, ενώ ο Βάλενσταϊν θεωρείται ύποπτος και δολοφονείται (1634).
  • Γαλλοσουηδική (1635-1648). Κατά τη φάση αυτή, ο πόλεμος σφραγίζεται από την αντιπαράθεση Βουρβώνων και Αψβούργων. Εξέχουσα φυσιογνωμία της περιόδου αυτής είναι ο καρδινάλιος Ρισελιέ, πρωθυπουργός του γάλλου βασιλιά Λουδοβίκου ΙΓ', ο οποίος θορυβημένος από την κυριαρχία των Αψβούργων (αν και ομόδοξοί του), μετατρέπει τον πόλεμο από θρησκευτικό σε κατακτητικό. Χάρη στην πολιτική του, η Γαλλία συμμαχεί με τη Σουηδία και κηρύσσει τον πόλεμον κατά του αυτοκράτορα και αργότερα κατά των Ισπανών. Μετά το θάνατο του Βερνάρδου (1639), ο στρατός του και οι περιοχές που κατακτήθηκαν από αυτόν στην Αλσατία περιέρχονται στη Γαλλία. Οι ενωμένες δυνάμεις των Γαλλοσουηδών νικούν τα αυτοκρατορικά στρατεύματα και προελαύνουν προς τη Βιέννη, ενώ ο πρίγκιπας Κοντέ κατατροπώνει τους Ισπανούς στο Ροκρουά (1643).

Τέλος, εν μέσω γενικής εξάντλησης, αρχίζουν διαπραγματεύσεις για τη σύναψη ειρήνης το 1644, που καταλήγουν στις συνθήκες της Βεστφαλίας, η υπογραφή των οποίων ολοκληρώθηκε στις 24 Οκτωβρίου 1648 και άλλαξε δραστικά τον χάρτη της Ευρώπης. Τα θύματα του Τριακονταετούς Πολέμου από διάφορες αιτίες υπολογίζονται σε 8 εκατομμύρια ψυχές.

 
 
 
Ιδρύεται το πρώτο ποδοσφαιρικό σωματείο στον κόσμο, η αγγλική Σέφιλντ (Sheffield F.C.), που σήμερα αγωνίζεται στις ερασιτεχνικές κατηγορίες του αγγλικού 
 
Η Ελλάδα, επί κυβερνήσεως Κυριακούλη Μαυρομιχάλη, αγοράζει το θωρηκτό Αβέρωφ, αντί 24 εκατομμυρίων δραχμών, από τα οποία τα 8 εκατομμύρια προέρχονται από κληροδότημα του Γεώργιου Αβέρωφ.

Θωρηκτό Αβέρωφ

Το Θωρηκτό Αβέρωφ

Το Θωρηκτό Αβέρωφ

Το θωρηκτό «Γεώργιος Αβέρωφ» είναι ένα πλοίο - θρύλος του Πολεμικού μας Ναυτικού. Είναι ζήτημα αν στην παγκόσμια ναυτική ιστορία θα συναντήσουμε άλλο πολεμικό πλοίο που να συνδέθηκε για τόσο μεγάλο χρονικό διάστημα με την ιστορία ενός έθνους. Η φήμη και ο σεβασμός που απολαμβάνει απ’ όλους τους Έλληνες φθάνει ως τις μέρες μας.

 

Το πλοίο ναυπηγήθηκε στο Λιβόρνο της Ιταλίας, αρχικά για τις ανάγκες του πολεμικού ναυτικού της Ιταλίας. Όμως, η ακύρωση της παραγγελίας ώθησε την κυβέρνηση του Κυριακούλη Μαυρομιχάλη να ενδιαφερθεί για την αγορά του στα τέλη του 1909 (12 Νοεμβρίου) και να προλάβει τους Τούρκους που προς στιγμήν το διεκδίκησαν. Ήταν η εποχή που η χώρας μας είχε επιδοθεί σ’ ένα εκτεταμένο εκσυγχρονισμό των ενόπλων της δυνάμεων, μετά την ατυχή έκβαση του ελληνοτουρκικού πολέμου του 1897. Ειδικά στο Πολεμικό Ναυτικό, ο στόλος ήταν απαρχαιωμένος και η κυριαρχία στο Αιγαίο απαιτούσε την ένταξη νέων σύγχρονων μονάδων στη δύναμή του.

Η αγορά του θωρακισμένου καταδρομικού ή βαρέως ευδρόμου, σύμφωνα με τη στρατιωτική ορολογία, κόστισε 24.000.000 δραχμές και ήταν συμφέρουσα χάρις στη διαπραγματευτική ικανότητα του υπουργού Ναυτικών, Ιωάννη Δαμιανού. Το 1/3 του ποσού καταβλήθηκε από το κληροδότημα του ηπειρώτη επιχειρηματία και εθνικού ευεργέτη Γεωργίου Αβέρωφ (1815-1899) και εξ αυτού του λόγου το πλοίο έλαβε το όνομά του.

Το θωρηκτό «Αβέρωφ» καθελκύστηκε στις 27 Φεβρουαρίου 1910 και παραδόθηκε στη χώρα μας στις 15 Μαΐου 1911. Ύστερα από ένα σύντομο ταξίδι στην Αγγλία με την ευκαιρία της στέψης του βασιλιά Γεωργίου Ε’, την 1η Σεπτεμβρίου του ίδιου χρόνου κατέπλευσε στο Φάληρο κι έγινε δεκτό με ενθουσιασμό από τον ελληνικό λαό. Το πλοίο, από τα πιο σύγχρονα πολεμικά της εποχής του, ήταν ατμοκίνητο, έπλεε με ταχύτητα 24 κόμβων και είχε πλήρωμα 20 αξιωματικών και 670 ναυτών. Αμέσως έγινε η ναυαρχίδα του απαρχαιωμένου ελληνικού στόλου.

Το Θωρηκτό «Αβέρωφ» εν ώρα ναυμαχίας

Στο θωρηκτό «Αβέρωφ» δόθηκε η ευκαιρία ήδη από την έναρξη του Α’ Βαλκανικού Πολέμου να επιβάλει την παρουσία τους και σε επιχειρησιακό επίπεδο να αλλάξει τις ισορροπίες στο Αιγαίο. Με κυβερνήτη τον ναύαρχο και μετέπειτα Πρόεδρο της Δημοκρατίας Παύλο Κουντουριώτη (1855-1935), ηγήθηκε των ελληνικών δυνάμεων στις νικηφόρες ναυμαχίες της Έλλης (3 Δεκεμβρίου 1912) και της Λήμνου (5 Ιανουαρίου 1913) κατά του τουρκικού στόλου, διαλύοντας τις προσδοκίες της Υψηλής Πύλης για τον έλεγχο του Αιγαίου.

Τον Οκτώβριο του 1918 το «Αβέρωφ» αγκυροβόλησε στην Κωνσταντινούπολη και ύψωσε την ελληνική σημαία απέναντι από το παλάτι του Σουλτάνου, καθώς η χώρα μας ήταν μία από τις νικήτριες δυνάμεις του Α' Παγκοσμίου Πολέμου. Με την κατάρρευση του Μικρασιατικού μετώπου το καλοκαίρι του 1922 βρέθηκε ξανά στα παράλια της Ιωνίας, για να βοηθήσει στη μεταφορά των στρατευμάτων και του ξεριζωμένου ελληνικού στοιχείου.

Αμέσως μετά υπέστη γενική επισκευή στη Γαλλία και το 1928 ανέλαβε και πάλι δράση. Την περίοδο του Μεσοπολέμου συνδέθηκε με θλιβερά επεισόδια, που είχαν μοιραίες συνέπειες για τις μετέπειτα εξελίξεις των εσωτερικών μας πραγμάτων. Το θλιβερότερο απ’ όλα ήταν η χρησιμοποίησή του από τους στασιαστές στο φιλοβενιζελικό κίνημα της 1ης Μαρτίου 1935.

Στον Β' Παγκόσμιο Πόλεμο, αν και γερασμένο, παρέμεινε η ναυαρχίδα του ελληνικού στόλου. Μετά τη γερμανική εισβολή, τον Απρίλιο του 1941, επικράτησε προς στιγμήν η ιδέα να βυθισθεί για να μην παραδοθεί στον εχθρό, αλλά γρήγορα εγκαταλείφθηκε. Το «τυχερό καράβι», όπως είχε αποκληθεί, έφθασε τελικά σώο στην Αλεξάνδρεια και για το υπόλοιπο του πολέμου συμμετείχε σε νηοπομπές στον Ινδικό Ωκεανό.

Οι δύο τελευταίες του αποστολές - ειρηνικές αυτή τη φορά - ήταν η μεταφορά της κυβέρνησης της Απελευθέρωσης του Γεωργίου Παπανδρέου στον Πειραιά (17 Οκτωβρίου 1944) και το ταξίδι του στη Ρόδο (15 Μαΐου 1945), όπου έφερε το μήνυμα της προσάρτησης των Δωδεκανήσων στην Ελλάδα.

Το 1952 το «αήττητο πλοίο», που συνδέθηκε άρρηκτα με τον ναύαρχο Κουντουριώτη και την πολιτική πίστη του Ελευθερίου Βενιζέλου στη ναυτική ισχύ της Ελλάδος, παροπλίστηκε και σήμερα ναυλοχεί στο Φάληρο, όπου λειτουργεί ως Πολεμικό Μουσείο.

Κυριακούλης Μαυρομιχάλης
1850 – 1916

Έλληνας πολιτικός, γόνος της ιστορικής οικογένειας των Μαυρομιχαλαίων από τη Μάνη. Διετέλεσε πρωθυπουργός της Ελλάδας από τις 17 Αυγούστου 1909 έως τις 18 Ιανουαρίου 1910.

 

Ο Κυριακούλης Μαυρομιχάλης γεννήθηκε στις 12 Νοεμβρίου 1850 στην Αθήνα. Ήταν γιος του στρατιωτικού και πολιτικού Πέτρου Μαυρομιχάλη, ο οποίος πρωτοστάτησε στην επανάσταση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843 και εγγονός του αγωνιστή του '21 Ιωάννη Μαυρομιχάλη, του επονομαζόμενου Κατσή, αδελφού του Πετρόμπεη Μαυρομιχάλη. Σπούδασε πολιτικές επιστήμες στο Παρίσι και ακολούθως αναμίχθηκε στην πολιτική.

Εξελέγη για πρώτη φορά βουλευτής Οιτύλου το 1879 υπό τη σημαία της παράταξης  του Αλέξανδρου Κουμουνδούρου. Στη συνέχεια εντάχθηκε στο “Εθνικόν Κόμμα” του Θεόδωρου Δηλιγιάννη και επανεξελέγη βουλευτής το 1890, το 1895, το 1899, το 1902, και το 1905. Μετά τη δολοφονία του Θεόδωρου Δηλιγιάννη (31 Μαΐου 1905) αναδείχθηκε αρχηγός του κόμματός του, αλλά στις εκλογές του 1906 οι “δηλιγιαννικοί” υπό τον Κυριακούλη Μαυρομιχάλη εξέλεξαν μόλις 13 βουλευτές.

Ο Κυριακούλης Μαυρομιχάλης διετέλεσε τέσσερεις φορές υπουργός Εσωτερικών, δύο φορές σε κυβερνήσεις του Θεόδωρου Δηλιγιάννη (Μάιος 1895 - Απρίλιος 1897 και 24 Νοεμβρίου 1902 - 14 Ιουνίου1903) και ισάριθμες φορές σε κυβερνήσεις του Δημητρίου Ράλλη (28 Ιουνίου - 6 Δεκεμβρίου 1903 και 9 Ιουνίου - 8 Δεκεμβρίου 1905). Χρημάτισε, επίσης, Υπουργός Στρατιωτικών και Ναυτικών (16 Δεκεμβρίου 1904 - 9 Ιουνίου 1905) στην τελευταία κυβέρνηση του Θεόδωρου Δηλιγιάννη.

Μετά το στρατιωτικό κίνημα στου Γουδή (15 Αυγούστου 1909) ανέλαβε την πρωθυπουργία της χώρας (17 Αυγούστου 1909), μαζί με το χαρτοφυλάκιο του Υπουργού Εξωτερικών. Αργότερα ανέλαβε και τα υπουργεία Δικαιοσύνης (25 Σεπτεμβρίου - 11 Δεκεμβρίου 1909) και Στρατιωτικών (11 - 17 Δεκεμβρίου 1909). Ο Κυριακούλης Μαυρομιχάλης ήταν επιλογή του βασιλιά Γεωργίου Α', την οποία δέχθηκαν οι κινηματίες του “Στρατιωτικού Συνδέσμου”. Καθ' όλη τη διάρκεια της πρωθυπουργικής του θητείας ήταν δέσμιος του Στρατιωτικού Συνδέσμου, που ουσιαστικά κυβερνούσε την Ελλάδα. Ήταν απλώς τοποτηρητής του, μη δυνάμενος να λάβει οποιαδήποτε πολιτική πρωτοβουλία. Στις 18 Ιανουαρίου 1910 εξαναγκάσθηκε σε παραίτηση, λόγω της ανεπάρκειας της κυβέρνησής του. Πάντως, συνέδεσε το όνομά του με την αγορά του θρυλικού θωρηκτού Αβέρωφ. Τον διαδέχθηκε ο εκλεκτός του "Στρατιωτικού Συνδέσμου" Στέφανος Δραγούμης, επίλεκτο μέλος της πάλαι ποτέ Ομάδας των Ιαπώνων και πατέρας του Ίωνα Δραγούμη.

Στις εκλογές της 8ης Αυγούστου 1910 εξελέγη βουλευτής (μαζί με 33 πολιτικούς φίλους του), συμμετέχοντας στον συνασπισμό των παλαιών κομμάτων, ενώ απείχε, όπως και τα λοιπά παλαιά κόμματα, από τις επακολουθήσασες εκλογές της 28ης Νοεμβρίου 1910, όταν και παγιώθηκε η εξουσία του Ελευθερίου Βενιζέλου. Στις εκλογές του 1912 εξελέγη και πάλι βουλευτής με επτά ακόμη πολιτικούς του φίλους, όπως και στις εκλογές του 1915. Στις 19 και 20 Φεβρουαρίου 1915 συμμετείχε στο Συμβούλιο του Στέμματος (Συμβούλιο των πολιτικών αρχηγών θα λέγαμε σήμερα) και τάχθηκε στο πλευρό του βασιλιά Κωνσταντίνου Α', που δεν επιθυμούσε την έξοδο της Ελλάδας στον Α' Παγκόσμιο Πόλεμο στο πλευρό της Αντάντ, σε αντίθεση με τον πρωθυπουργό Ελευθέριο Βενιζέλο.

Ο Κυριακούλης Μαυρομιχάλης πέθανε στην Αθήνα στις 20 Ιανουαρίου 1916, σε ηλικία 65 ετών. Την πολιτική παράδοση της οικογένειας Μαυρομιχάλη συνέχισε ο μοναχογιός του Πέτρος Μαυρομιχάλης (1888-1969).

ΟΝΟΜΑΤΟΛΟΓΙΟ

Γεώργιος Αβέρωφ
1818 – 1899

Επιχειρηματίας και μέγας εθνικός ευεργέτης. Βλάχικης καταγωγής, γεννήθηκε στις 15 Αυγούστου 1818 στο Μέτσοβο. Ήταν ο νεώτερος από τα πέντε αδέλφια της οικογενείας και οι γονείς του τον προόριζαν για δάσκαλο στο εκεί σχολείο. Εκείνος, όμως, πνεύμα ανήσυχο, προτίμησε να αναζητήσει την τύχη του στο εξωτερικό.

 

Σε ηλικία 22 ετών μετέβη στο Κάιρο για να εργασθεί κοντά στον αδελφό του, ο οποίος είχε υφασματοπωλείο. Γρήγορα άνοιξε τα δικά του φτερά και αρχικά ασχολήθηκε με τη γεωργία, νοικιάζοντας κτήματα πλησίον του Νείλου. Στη συνέχεια επιδόθηκε στο εμπόριο σίτου στη Ρωσία και το 1866 ίδρυσε εμπορικό και τραπεζιτικό οίκο στην Αλεξάνδρεια.

Ανεδείχθη ταχύτατα ως ένας από τους πλουσιότερους Έλληνες της διασποράς, με περιουσία που ξεπερνούσε τα 100.000.000 δραχμές, όταν η περιουσία του πιο πλούσιου ελλαδίτη δεν ξεπερνούσε το 1.000.000 δραχμές. Οι πρώτες του δωρεές έγιναν προς την ελληνική κοινότητα της Αλεξανδρείας με την ίδρυση γυμνασίου, παρθεναγωγείου και νοσοκομείου. Ακολούθως, μερίμνησε για την ιδιαίτερη πατρίδα του, το Μέτσοβο, όπου διέθεσε 1.500.00 δραχμές για κοινωφελή έργα.

Με χρήματα του Γεωργίου Αβέρωφ:

  • Αποπερατώθηκε το Πολυτεχνείο της Αθήνας. Το αρχικό κεφάλαιο για την ανέγερσή του είχαν διαθέσει οι επίσης Μετσοβίτες μεγαλέμποροι της Αιγύπτου, Στουρνάρας και Τοσίτσας, εξ ου και η ονομασία του Εθνικό Μετσόβιο Πολυτεχνείο (ΕΜΠ).
  • Χτίστηκαν η Στρατιωτική Σχολή Ευελπίδων (σημερινά Δικαστήρια της Ευελπίδων) και οι Φυλακές στη Λεωφόρο Αλεξάνδρας (στο χώρο που σήμερα υψώνεται τα Μέγαρα του Αρείου Πάγου και του Εφετείου).
  • Ανεγέρθηκαν οι ανδριάντες του Πατριάρχη Γρηγορίου Ε' και του Ρήγα Φεραίου στα Προπύλαια του Πανεπιστημίου Αθηνών.
  • Αναναμαρμαρώθηκε το αρχαίο Παναθηναϊκό Στάδιο, ενόψει των Ολυμπιακών Αγώνων του 1896, ένα τεχνικό επίτευγμα για την εποχή του.

Ο Αβέρωφ υπήρξε οπαδός του Χαρίλαου Τρικούπη, καθώς πίστευε στην εκσυγχρονιστική προσπάθεια του Μεσολογγίτη πολιτικού. Πίστευε ότι αν κυβερνούσε ο Τρικούπης θα είχε αποφευχθεί η εθνική ταπείνωση του 1897 και η πτώχευση της χώρας.

Ο Γεώργιος Αβέρωφ πέθανε στις 15 Ιουλίου 1899 στο Ράμλεχ της Αλεξάνδρειας και ο τάφος του βρίσκεται στο Α' Νεκροταφείο Αθηνών. Άφησε περιουσία που υπολογίσθηκε σε 31.000.000 δραχμές. Από το κληροδότημά του για κοινωφελείς σκοπούς διατέθηκαν σε χρυσές ελληνικές δραχμές:

  • 2.500.000 (300.000 λίρες Αγγλίας) υπέρ του Ταμείου του Εθνικού Στόλου για τη ναυπήγηση πολεμικού πλοίου που θα έφερε το όνομά του. Πρόκειται για το θωρηκτό «Αβέρωφ», που κυριάρχησε στο Αιγαίο κατά τη διάρκεια των Βαλκανικών Πολέμων.
  • 1.500.000 υπέρ της ελληνικής κοινότητας της Αλεξανδρείας.
  • 500.000 για την ίδρυση Γεωργικής Σχολής στη Λάρισα.
  • 500.000 υπέρ του Ε.Μ.Π.
  • 500.000 υπέρ του Ωδείου Αθηνών.
  • 900.000 υπέρ της κοινότητας Μετσόβου.
  • 1.000.000 για την αποπεράτωση του Παναθηναϊκού Σταδίου.

Ο Γεώργιος Αβέρωφ διέθετε πρακτικό νου, που αναπλήρωνε την έλλειψη μόρφωσης. Αγαπούσε ειλικρινά την πατρίδα του και αυτός ήταν ο λόγος των δωρεών του και όχι οποιαδήποτε σκέψη επίδειξης. Το ελληνικό κράτος, σε ένδειξη ευγνωμοσύνης προς τον εθνικό τούτο άνδρα, έστησε τον ανδριάντα του προ του Παναθηναϊκού Σταδίου.

 
 
 
 
 
«Μαύρη Πέμπτη» στο Χρηματιστήριο της Νέας Υόρκης. Ο δείκτης Dow Jones χάνει σε μία συνεδρίαση το 12,8% της αξίας του. Μέσα στη μέρα κλείνουν 50.000 επιχειρήσεις.

Η Χρηματιστηριακή Κρίση του 1929

Το καλοκαίρι του 1929 η Αμερική ευημερούσε. Ο κόσμος δανειζόταν από τις τράπεζες για να «παίξει» στη Γουολ Στριτ. Ο δείκτης Ντόου Τζόουνς (DJIA) έφθασε στο υψηλότερο σημείο του, στις 381.17 μονάδες (3 Σεπτεμβρίου 1929). Οι χρηματιστηριακή αξία των μετοχών είχε αυξηθεί τόσο πολύ, που οι διορατικότεροι μιλούσαν για «φούσκα» έτοιμη να εκραγεί.

 

Οικονομικοί κύκλοι φοβούμενοι την κάμψη των τιμών των μετοχών άρχισαν να τις ρευστοποιούν. Στις 24 Οκτωβρίου 1929, 13 εκατομμύρια μετοχές άλλαξαν χέρια, αριθμός ρεκόρ για τα χρηματιστηριακά χρονικά («Μαύρη Πέμπτη»). Πανικός άρχισε να καταλαμβάνει τους επενδυτές και τους χρηματιστές. Οι μεγάλοι «παίκτες» της Γουόλ Στριτ άρχισαν να αγοράζουν μαζικά τα καλά χαρτιά (blue chips), σε μια προσπάθεια να συγκρατήσουν την πτώση. Η τακτική αυτή είχε αποδώσει στη χρηματιστηριακή κρίση του 1907, όχι όμως και τώρα.

Το Σαββατοκύριακο που μεσολάβησε η κατάσταση δραματοποιήθηκε ακόμη περισσότερο από τον Τύπο. Τη Δευτέρα 28 Οκτωβρίου οι τιμές συνέχισαν την κατηφορική τους πορεία, με τους επενδυτές να ξεφορτώνονται τα «χαρτιά» τους, με σκοπό να αναζητήσουν πιο πρόσφορες επενδυτικές ευκαιρίες. Ο δείκτης χάνει 12% της αξίας του και 16,4 εκατομμύρια μετοχές αλλάζουν χέρια.

Την επόμενη μέρα, η Γουόλ Στριτ καταρρέει («Μαύρη Τρίτη»). Πολλές τράπεζες που είχαν τοποθετήσει τα χρήματα των πελατών τους σε μετοχές για να αποκομίσουν μεγαλύτερα κέρδη, αντιμετωπίζουν δυσεπίλυτα προβλήματα και τις επόμενες μέρες κηρύσσουν πτώχευση.

Το χρηματιστηριακό κραχ χειροτέρευσε την ήδη εύθραυστη κατάσταση της αμερικανικής οικονομίας και συνέβαλε στη Μεγάλη Οικονομική Ύφεση της δεκαετίας του '30, που έπληξε Ευρώπη και Αμερική, με πτωχεύσεις εταιρειών, μαζική ανεργία και μεγάλη κεφαλαιοκρατική συγκέντρωση.

Η Γουόλ Στριτ ανέκαμψε προσωρινά στις αρχές του 1930, για να κατρακυλήσει ξανά το επόμενο διάστημα και ο δείκτης Ντόου Τζόουνς να φθάσει στις 41.22 μονάδες στις 8 Ιουλίου 1932, στο χαμηλότερο σημείο όλων των εποχών. Το 1931 το Κογκρέσο συγκρότησε την Επιτροπή Πεκόρα για να μελετήσει τις αιτίες της χρηματιστηριακής κρίσης και βάσει των πορισμάτων της ψήφισε το νόμο Γκλας - Σίγκαλ του 1933, με τον οποίον διαχωρίστηκαν οι τράπεζες σε εμπορικές και επενδυτικές.

Τα επόμενα χρόνια, με βάση την εμπειρία της Γουόλ Στριτ, τα χρηματιστήρια όλου του κόσμου πήραν μέτρα για να αποτρέψουν ένα νέο κραχ. Το κυριότερο ήταν η διακοπή των συνεδριάσεων σε περιόδους ραγδαίων μεταβολών της χρηματιστηριακής αγοράς.

Οι επιπτώσεις του «Κραχ» στις ΗΠΑ σε αριθμούς

  • 12.000.000 έμειναν άνεργοι.
  • 12.000 έχαναν τη δουλειά τους κάθε μέρα.
  • 20.000 επιχειρήσεις κήρυξαν πτώχευση.
  • 1.616 τράπεζες πτώχευσαν.
  • 1 στους 20 γεωργούς ξεσπιτώθηκαν.
  • 23.000 αυτοκτονίες σημειώθηκαν σ' ένα χρόνο, αριθμός ρεκόρ.
 
 
 
Τίθεται σε ισχύ ο Χάρτης των Ηνωμένων Εθνών. (Παγκόσμια Ημέρα του ΟΗΕ)

Ημέρα του ΟΗΕ

Ο όρος «Ηνωμένα Έθνη» είναι αμερικανικής εμπνεύσεως και συγκεκριμένα του προέδρου Ρούζβελτ, ο οποίος αναφερόταν κατ' αρχάς στις συμμαχικές δυνάμεις κατά του Άξονα. Έπειτα από διαβουλεύσεις τριών ετών, στις 24 Οκτωβρίου του 1945, τα Ηνωμένα Έθνη μετεξελίχθηκαν σε μια «παγκόσμια ένωση κρατών ταγμένη στην προώθηση της συνεργασίας στο διεθνές δίκαιο, την ασφάλεια και την ειρήνη, την οικονομική ανάπτυξη και την κοινωνική ισότητα».

Τα ιδρυτικά μέλη του Οργανισμού με έδρα τη Νέα Υόρκη ήταν 51, ανάμεσά τους και η Ελλάδα. Σήμερα φθάνουν τα 191, όσα και τα κράτη του κόσμου. Ο ΟΗΕ εκείνης της περιόδου αντανακλούσε τους συσχετισμούς δυνάμεων που διαμορφώθηκαν μετά το τέλος του Β' Παγκοσμίου Πολέμου. Οι νικήτριες δυνάμεις που ηγήθηκαν του πολέμου, όπως οι ΗΠΑ, Σοβιετική Ένωση, η Γαλλία και η Μεγάλη Βρετανία, απέκτησαν και το δικαίωμα του «βέτο» στις αποφάσεις του Συμβουλίου Ασφαλείας.

Όλα αυτά τα χρόνια, ο ΟΗΕ παρουσιάζει κτυπητές αδυναμίες στην επίλυση των διεθνών διαφορών, εξαιτίας των αντικρουόμενων συμφερόντων των μεγάλων. Χαρακτηριστικό παράδειγμα, στα καθ' ημάς, η τουρκική εισβολή στην Κύπρο το 1974 και η συνεχιζόμενη κατοχή του βορείου τμήματος της Μεγαλονήσου. Παρ' όλα αυτά, αποτελεί το μοναδικό εργαλείο στα χέρια της διεθνούς κοινότητας για την εμπέδωση της διεθνούς ειρήνης.

Στα μεταψυχρολοπολεμικά χρόνια ασκείται κριτική στον ΟΗΕ από δύο πλευρές: Η μία θέλει ενεργότερο τον ρόλο τους στις διεθνείς υποθέσεις, η άλλη περιορισμό του ρόλου μόνο στην παροχή ανθρωπιστικής βοήθειας. Χώρες όπως η Ινδία, η Ιαπωνία, η Βραζιλία η Νότιος Αφρική και η Γερμανία επιδιώκουν να χορηγηθεί και σ' αυτές το δικαίωμα «βέτο», ενώ οι ΗΠΑ, που συνεισφέρουν το 22% του προϋπολογισμού του ΟΗΕ, ζητούν μεταρρυθμίσεις, όταν δεν τον παρακάμπτουν, όπως στην εισβολή στο Ιράκ.

ΣΧΕΤΙΚΟΙ ΙΣΤΟΤΟΠΟΙ

 
 
Η Σουηδική Ακαδημία τιμά τον Γιώργο Σεφέρη με το Νόμπελ Λογοτεχνίας, «για το υπέροχο λυρικό ύφος του, που είναι εμπνευσμένο από ένα βαθύ αίσθημα για το ελληνικό πολιτιστικό ιδεώδες».
 
1970

Παγκόσμιος ο Παπανικολάου

Στις 24 Οκτωβρίου 1970, ο αθλητής του Παναθηναϊκού Χρήστος Παπανικολάου επιτυγχάνει νέο παγκόσμιο ρεκόρ στο άλμα επί κοντώ με επίδοση 5,49 μ. Είναι το πρώτο παγκόσμιο ρεκόρ από έλληνα αθλητή στον στίβο...

 

Ήταν ένα φθινοπωρινό σαββατιάτικο απομεσήμερο στο Στάδιο Καραϊσκάκη, όταν ξεκίνησε η διεθνής συνάντηση στίβου μεταξύ των μικτών ομάδων Αθηνών και Βελιγραδίου, με ένα πρωταγωνιστή, τον Χρήστο Παπανικολάου. Ο 29χρονος αθλητής από το Διάβα Καλαμπάκας θα προσπαθούσε να σπάσει το παγκόσμιο ρεκόρ του αγωνίσματος, που κατείχε ο μεγάλος του αντίπαλος, ανατολικογερμανός Βόλφγκανγκ Νόρντβιγκ με 5,46 μ. Γύρω στους 10.000 θεατές πήραν θέσεις στις εξέδρες του φαληρικού σταδίου με την κρυφή ελπίδα να γίνουν μάρτυρες ενός ιστορικού γεγονότος.

Ο αθλητής του Παναθηναϊκού ήταν ιδιαίτερα φορμαρισμένος, με επιδόσεις πάνω από τα 5,40 μέσα στο 1970. Τα προηγούμενα χρόνια είχε διαγράψει μια λαμπρή πορεία στο άλμα επί κοντώ και ήταν από τους κορυφαίους του αγωνίσματος. Είχε, όμως, αποτύχει σε δυο μεγάλες διοργανώσεις (Ολυμπιακούς Αγώνες του Μεξικού το 1968 και Πανευρωπαϊκούς της Αθήνας το 1969) να κατακτήσει μετάλλιο, σκορπώντας απογοήτευση στους Έλληνες φιλάθλους, Η κατάρριψη του παγκοσμίου ρεκόρ ήταν η εκπλήρωση μιας οφειλής προς αυτούς.

Η στιβική συνάντηση του Σταδίου Καραϊσκάκη ξεκίνησε στις 3 μετά το μεσημέρι. Ο Παπανικολάου εμφανίσθηκε στον αγωνιστικό χώρο στις 3:45 μ.μ. μαζί με τους συναθλητές του και επευφημήθηκε από το πλήθος. Το αγώνισμα του άλματος επί κοντώ άρχισε στις 4 μ.μ. από χαμηλά ύψη. Στις 5:10 κι ενώ ο πήχυς βρισκόταν στο 4,40 άρχισε να πνέει αντίθετος άνεμος, που δυσκόλευε τις προσπάθειες των επικοντιστών. Τότε, ο έφορος του αγωνίσματος έδωσε εντολή να χρησιμοποιηθεί το δεύτερο σκάμμα, προς τον Πειραιά και το αγώνισμα ξανάρχισε. Έως τις 5:30 που άρχισε τις προσπάθειές του ο Παπανικολάου, οι αντίπαλοί του είχαν εγκαταλείψει τον αγώνα. Ο δεύτερος του αγωνίσματος Παντελής Νικολαΐδης (αθλητής του Ολυμπιακού και μετέπειτα βουλευτής του ΠΑΣΟΚ) έμεινε στα 4,40 μ. και ακολούθησε ο Καράγιοβιτς με 4,20. Ο Ηλιάδης, που συμμετείχε εκτός συναγωνισμού, πέρασε τα 4,40.

Μόνος του με τον πήχυ ο Παπανικολάου, αφού πέρασε άνετα τα 5 μ. υπερέβη εξίσου άνετα και τα 5,20 μ. με την πρώτη προσπάθεια. Στη συνέχεια τοποθέτησε τον πήχυ στα 5,47 μ. για να καταρρίψει το παγκόσμιο ρεκόρ του Νόρντβιγκ. Η μεγάλη στιγμή που όλοι περίμεναν είχε έλθει. Στις 5:49 μ.μ. ξεκίνησε την προσπάθειά του για το μεγάλο άλμα. Με αποφασιστικό τρόπο καρφώνει το κοντάρι στη βαλβίδα και τινάζεται στα ύψη. Το άλμα του είναι τεχνικά άψογο. Μόλις φθάνει στο ανώτατο ύψος, γυρίζει το σώμα του θαυμάσια, ακουμπά ανεπαίσθητα τον πήχυ και προσγειώνεται μαλακά στο σκάμμα. Όταν συνειδητοποιεί ότι ο πήχυς μένει στη θέση του, ξεσπά σε πανηγυρισμούς. Το παγκόσμιο ρεκόρ, το πρώτο για ένα έλληνα αθλητή είναι γεγονός.

Ο ενθουσιασμός του πλήθους έχει φθάσει στο κατακόρυφο. Πολλοί φίλαθλοι μπαίνουν στον αγωνιστικό χώρο για να συγχαρούν και να σηκώσουν στα χέρια τον νέο ρέκορντμαν. Ένας αφέτης πυροβολεί στον αέρα από χαρά… Κι ενώ συνεχίζονται οι πανηγυρισμοί, οι κριτές ξαναμετρούν το ύψος, όπως έχουν υποχρέωση, και το βρίσκουν 5,49 μ. Η αναγραφή του νέου παγκόσμιου ρεκόρ δίνει το έναυσμα για νέους πανηγυρισμούς. Μέσα σ’ αυτό το χαρμόσυνο κλίμα, ο Παπανικολάου τοποθετεί τον πήχυ στα 5,54 μ. για να βελτιώσει το δικό του παγκόσμιο ρεκόρ, αλλά η έλλειψη συγκέντρωσης είναι εμφανής και αποτυγχάνει.

Στις πρώτες του δηλώσεις μετά το τέλος του ιστορικού αγώνα, ο Χρήστος Παπανικολάου τονίζει: «Μεγάλη ημέρα για μένα και τον ελληνικό αθλητισμό. Ήταν κάτι που περίμενα καρτερικά τόσες μέρες. Μια φορά η ατυχία, μια φορά ορισμένες συμπτώσεις μου είχαν στερήσει να δώσω χαρά στους έλληνες φιλάθλους. Σήμερα όλα πήγαν κατ’ ευχήν. Δεν νομίζω ότι κανένας μπορεί να έχει αντίρρηση για το νέο μου ρεκόρ». Ακολούθησαν δηλώσεις και συγχαρητήρια από κυβερνητικούς παράγοντες της χούντας, που κυβερνούσε τότε την Ελλάδα. Ανάμεσα στα συγχαρητήριο τηλεγραφήματα ξεχωρίζει αυτό του δικτάτορα Γεωργίου Παπαδόπουλου.

Μετά την απονομή των επάθλων ο νέος παγκόσμιος ρέκορντμαν αποσύρθηκε στα αποδυτήρια του σταδίου και γύρω στις 7 το βράδυ αναχώρησε με το αυτοκίνητό του, μια βυσσινί «Τζούλια-Άλφα Ρομέο», για το σπίτι του στο Παγκράτι. Πίσω του σχηματίσθηκε πομπή αυτοκινήτων, που κόρναραν ρυθμικά. Αργά το βράδυ, ο γενικός γραμματέας Αθλητισμού, Κωνσταντίνος Ασλανίδης, δεξιώθηκε τον Χρήστο Παπανικολάου σε ταβέρνα της Βάρης και το γλέντι, όπως αναφέρουν οι εφημερίδες της εποχής, κράτησε μέχρι πρωίας.

Το παγκόσμιο ρεκόρ του Χρήστου Παπανικολάου κράτησε για 531 ημέρες. Στις 8 Απριλίου 1972 το κατέρριψε ο σουηδός άλτης Κίελ Ίσακσον με 5,51 μ. σε συνάντηση στίβου που έγινε στο Όστιν του Τέξας.

 
 
 

Γεννήσεις

μ.Χ.

 
Μπομπ Κέιν, αμερικανός σκιτσογράφος, δημιουργός του Μπάτμαν. (Θαν. 3/11/1998)
 
 
Καίτη Χωματά, ελληνίδα τραγουδίστρια του «Νέου Κύματος». (Θαν. 24/10/2010)
 
 
Ρόμαν Αμπράμοβιτς, ρώσος δισεκατομμυριούχος, ιδιοκτήτης της Τσέλσι.

 

 

Θάνατοι

μ.Χ.

 
Λουί Ρενό, γάλλος μηχανικός και βιομήχανος, από τους πρωτοπόρους της αυτοκίνησης και από τους ιδρυτές της αυτοκινητοβιομηχανίας Renault. (Γεν. 12/2/1877)
 
 
Κριστιάν Ντιορ, γάλλος σχεδιαστής μόδας. (Γεν. 21/1/1905)
 

Κριστιάν Ντιόρ
1905 – 1957

Γάλλος σχεδιαστής υψηλής ραπτικής, με σπουδαία επιρροή στο χώρο της μόδας. Η σχεδιαστική του αντίληψη αντιπροσωπεύει την κλασσική κομψότητα και τονίζει τη θηλυκότητα.

 

Ο Κριστιάν Ντιόρ (Christian Dior) γεννήθηκε στις 21 Ιανουαρίου 1905 στο Γκραβίγ της Νορμανδίας και ήταν ο μικρότερος γιος ενός βιομήχανου λιπασμάτων. Με πατρική υπόδειξη, σπούδασε πολιτικές επιστήμες για να γίνει διπλωμάτης, αλλά ο ίδιος ήταν παθιασμένος με την τέχνη. Με λεφτά του πατέρα του άνοιξε μια μικρή γκαλερί στο Παρίσι και πουλούσε έργα καλλιτεχνών όπως ο Πάμπλο Πικάσο και ο Μαξ Ζακόμπ. Στις αρχές της δεκαετίας του '30 ο πατέρας του χρεοκόπησε και ο Κριστιάν αναγκάστηκε να κλείσει την γκαλερί.

Παρέμεινε στο χώρο της τέχνης κι έπιασε δουλειά ως σχεδιαστής στους οίκους υψηλής ραπτικής του Ρομπέρ Πιγκέ και του Λισιέν Λελόνγκ. Μετά τον πόλεμο άνοιξε τα δικά του φτερά, με τη βοήθεια του βιομήχανου υφασμάτων Μαρσέλ Μπουσάκ. Τον Δεκέμβριο του 1946 έγιναν με λαμπρότητα τα εγκαίνια του οίκου του στο Παρίσι και στις 12 Φεβρουάριου του 1947 πραγματοποίησε την πρώτη του επίδειξη.

Γνώρισε αμέσως μεγάλη επιτυχία με τη δημιουργία ενός καινούργιου στυλ, που ονομάστηκε «New Look»: στρογγυλοί ώμοι, στενή μέση, φαρδιές μακριές φούστες και γόβες με ψηλά μυτερά τακούνια. Η πρότασή του έφερε επανάσταση στο ντύσιμο των γυναικών και βοήθησε να ξαναγίνει το Παρίσι η πρωτεύουσα της μόδας. Εκτός από τις δημιουργίες υψηλής ραπτικής, ο Ντιόρ ασχολήθηκε με την παραγωγή ετοίμων ενδυμάτων και αξεσουάρ. Το 1947 λάνσαρε στην αγορά το πρώτο του άρωμα με το όνομα Miss Dior.

Ο Κριστιάν Ντιόρ έφυγε ανεπάντεχα από τη ζωή στις 24 Οκτωβρίου 1957, σε ηλικία 52 ετών. Έπαθε καρδιακή προσβολή την ώρα που χαλάρωνε σε σπα στο Μοντεκατίνι της Ιταλίας. Το μοιραίο προήλθε από ένα ψαροκόκκαλο που του έφραξε τον λαιμό, όπως είναι η επίσημη εκδοχή, ή από στρες μετά από έντονη χαρτοπαιξία. Το κοσμικό Παρίσι βούηξε, ότι ο θάνατος τον βρήκε κατά τη διάρκεια μιας έντονης ερωτικής συνεύρεσης με δύο νεαρούς. Την εποχή του θανάτου του ο Κριστιάν Ντιόρ είχε επίσημη σχέση με τον εικοσιεπτάχρονο γαλλοαργερινό τραγουδιστή Ζακ Μπενιτά.

Η ανάπτυξη του οίκου Ντιόρ συνεχίστηκε και μετά το θάνατο του δημιουργού του, με επικεφαλής σχεδιαστές, διαδοχικά, τους Υβ Σεν Λοράν, Μαρκ Μποάν Τζιανφράνκο Φερέ και Τζον Γκαλιάνο.

 
 
Ρόζα Παρκς, μαύρη μοδίστρα που αρνήθηκε να δώσει τη θέση της στο λεωφορείο σ’ ένα λευκό άνδρα τη δεκαετία του ’50, σηματοδοτώντας την αφετηρία της πορείας για την κατάργηση των νόμων περί φυλετικού διαχωρισμού στις ΗΠΑ. (Γεν. 4/2/1913)

Πρώτη θέση προς την ισότητα

1 Δεκεμβρίου 1955: Μία νεαρή μοδίστρα, η Ρόζα Παρκς, αρνείται να σηκωθεί από το κάθισμά της στο λεωφορείο για να καθίσει ένας λευκός και συλλαμβάνεται. Το παράδοξο για εμάς αυτό γεγονός συνέβη στην πόλη Μοντγκόμερι της Αλαμπάμα, στην καρδιά του αμερικάνικου νότου, που ήταν γνωστός για τις ρατσιστικές του προκαταλήψεις ήδη από την εποχή του εμφυλίου πολέμου.

 

Τη δεκαετία του '50, στα λεωφορεία της πόλης οι μπροστινές θέσεις προορίζονταν για τους λευκούς επιβάτες, ενώ στο πίσω μέρος μπορούσαν να κάθονται οι μαύροι εφόσον υπήρχαν κενές θέσεις.

Η Ρόζα Παρκς δεν ήταν βέβαια μια τυχαία επιβάτις, αλλά δραστήριο μέλος της τοπικής οργάνωσης για τα πολιτικά δικαιώματα των μαύρων, που βρήκαν την «χρυσή» ευκαιρία να αναδείξουν το θέμα. Με επικεφαλής τον Μάρτιν Λούθερ Κινγκ, ένα δραστήριο νεαρό εφημέριο, ξεκίνησαν ένα γενικευμένο μποϋκοτάζ των συγκοινωνιών της πόλης που προκάλεσε μεγάλες οικονομικές ζημιές στη δημοτική αρχή.

Οι διαμαρτυρόμενοι, με τη βοήθεια πολλών λευκών κατοίκων, οργάνωσαν ένα εναλλακτικό σύστημα συγκοινωνιών με τα ιδιωτικά τους αυτοκίνητα. Η αντίδραση των λευκών ήταν βίαια. Οι αρχές έκαναν τα «στραβά μάτια» στην Κου Κλουξ Κλαν, η οποία ένα βράδυ πυρπόλησε το σπίτι του Μάρτιν Λούθερ Κινγκ.

Η ενέργεια αυτή έφερε τα αντίστροφα αποτελέσματα, καθώς προκάλεσε παναμερικανικό ενδιαφέρον. Ο διαχωρισμός λευκών και μαύρων στα λεωφορεία έφτασε μέχρι το Ανώτατο Δικαστήριο των ΗΠΑ, το οποίο με απόφασή του στις 13 Νοεμβρίου του 1956 ακύρωσε τον συγκεκριμένο κανονισμό της πολιτείας της Αλαμπάμα.

 

 

πηγη: www.sansimera.gr

 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου