413 – Ο αυτοκράτορας Φλάβιος Ονώριος υπογράφει διάταγμα που παρέχει φορολογικές ελαφρύνσεις στις ιταλικές επαρχίες Βιτέρμπο, Καμπανία, Πικηνόν, Απουλία, Λευκανία και Καλαβρία, οι οποίες λεηλατήθηκαν από τους Βησιγότθους. Ο Ονώριος (Flavius Honorius Augustus, 9 Σεπτεμβρίου 384 – 15 Αυγούστου 423) ήταν αυτοκράτορας της Δυτικής Ρωμαϊκής Αυτοκρατορίας από το 393 έως το 423. Ήταν γιος του Θεοδοσίου Α΄, καθώς και αδελφός του αυτοκράτορα της Ανατολικής Ρωμαϊκής (Βυζαντινής) αυτοκρατορίας Αρκάδιου. Ήταν ένας από τους νεότερους αυτοκράτορες, καθώς ανέβηκε στο θρόνο σε ηλικία μόλις 10 ετών. Ως εκ τούτου μέχρι την ενηλικίωση του εποπτεύονταν από έναν αξιωματούχο, τον Στιλίχωνα. Σημαντικό γεγονός της βασιλείας του ήταν το 402 όταν ο Ονώριος μετέφερε την πρωτεύουσα της δυτικής ρωμαϊκής αυτοκρατορίας από το Μιλάνο στη Ραβένα.
Γεγονότα
- 1429 – Η Ιωάννα της Λωραίνης κάνει τους Άγγλους να άρουν την πολιορκία της Ορλεάνης, αλλάζοντας τη ροή του Εκατονταετούς Πολέμου.
- 1606 Ο τσάρος του Ρωσικού Βασιλείου, Δημήτριος Β’, παντρεύεται την πολωνή μνηστή του, Μαρίνα, χωρίς εκείνη να βαπτισθεί ορθόδοξη, πυροδοτώντας λαϊκή εξέγερση στη Μόσχα.
- 1794 – Κατηγορούμενος ως προδότης από τους επαναστάτες κατά τη διάρκεια της Βασιλείας του Τρόμου, ο Γάλλος χημικός Αντουάν Λωράν Λαβουαζιέ, ο οποίος ήταν επίσης φοροεισπράκτορας, δικάζεται, καταδικάζεται και αποκεφαλίζεται την ίδια μέρα στο Παρίσι.
1821 – Ελληνική Επανάσταση του 1821: Οι Έλληνες νικούν τους Οθωμανούς στο Χάνι της Γραβιάς. Ο Οδυσσέας Ανδρούτσος νικά τις τουρκικές δυνάμεις υπό τον Ομέρ Βρυώνη στη Μάχη της Γραβιάς. Επαναστατικές κινήσεις γίνονται και στην Εύβοια.
1828 Γεννήθηκε ο Ερρίκος Ντυνάν, Ελβετός επιχειρηματίας και ανθρωπιστής, ιδρυτής του Ερυθρού Σταυρού, ο οποίος βραβεύτηκε με Νόμπελ Ειρήνης το 1901- 1831 Καταστέλλεται στρατιωτικό κίνημα δυνάμεων που εναντιώνονταν στον Ιωάννη Καποδίστρια και στο οποίο πρωταγωνίστησαν οι πρόκριτοι-εφοπλιστές της Ύδρας, ο Α. Μαυροκορδάτος, ο οπλαρχηγός Τσάμης Καρατάσος, κ.α.
- 1838 Δημοσιεύεται στην Αγγλία η «Χάρτα του Λαού». Το κίνημα των «Χαρτιστών», όπως καταγράφηκε στην Ιστορία, ήταν ένα μαζικό πολιτικό κίνημα των εργατών και ορισμένων μικροαστικών στρωμάτων με βασικό πρόγραμμα (τη «Χάρτα του λαού»), που ζητούσε πλήρη πολιτικά δικαιώματα για την εργατική τάξη στα πλαίσια του καπιταλισμού. Με ορισμένους από τους αριστερούς «Χαρτιστές», όπως ο Χάρνεϊ ή τα μέλη της «Ένωσης των Δικαίων» που κατοικούσαν στο Λονδίνο, είχαν έρθει σε επαφή οι Μαρξ και Ένγκελς, το καλοκαίρι του 1845, με σκοπό τη συγκρότηση μιας Κομμουνιστικής Επιτροπής Αλληλογραφίας για τη στενότερη προσέγγιση διαφόρων ομάδων κομμουνιστών και συμπαθούντων στην Ευρώπη και την Αμερική. Ο Χάρνεϊ καθώς και οι ηγέτες των «Δικαίων» εξέφρασαν την προθυμία τους να χρησιμεύσουν σαν εκπρόσωποι στο Λονδίνο της Επιτροπής Αλληλογραφίας, παρά τις διαφορές που υπήρχαν ακόμη με τις θέσεις και τις ιδέες των Μαρξ και Ενγκελς. Την ίδια περίοδο οι Μαρξ και Ενγκελς συνεχίζουν με ένταση να προπαγανδίζουν τον επιστημονικό κομμουνισμό, αντιλαμβανόμενοι ότι χωρίς το ξεκαθάρισμα μέσα στο εργατικό και σοσιαλιστικό κίνημα της θεωρίας, ήταν αδύνατο να προχωρήσουν στην οργάνωση της δράσης του προλεταριάτου για τους δικούς του σκοπούς, αλλά και στην οργάνωση επαναστατικού κόμματος της εργατικής τάξης, Κομμουνιστικού Κόμματος..
- 1842 – Ένα τρένο εκτροχιάζεται και αρπάζει φωτιά κοντά στο Παρίσι, σκοτώνοντας 55 άτομα.
- 1846 – Αμερικανικό-Μεξικανικός πόλεμος: Ο Ζαχαρίας Τέιλορ νικά μία μεξικανική δύναμη βόρεια του Ρίο Γκράντε στην πρώτη μεγάλη μάχη του πολέμου.
1876 το υπουργικό συμβούλιο εκδίδει απόφαση στην οποία ανακοινώνεται η καθιέρωση στολής, με την οποία οφείλουν να είναι ενδεδυμένοι οι μαθητές των σχολείων
1880 Πεθαίνει ο Γάλλος συγγραφέας Γκιστάβ Φλομπέρ.- 1884 Γεννήθηκε ο Χάρι Τρούμαν, 33ος πρόεδρος των ΗΠΑ
1886 – Ο φαρμακοποιός Τζον Στιθ Πέμπερτον πωλεί πρώτος ένα ανθρακούχο ποτό με το όνομα “Coca-Cola” ως γιατροσόφι.
1897 Λήγει με ταπεινωτική ήττα των Ελλήνων ο πόλεμος με την Τουρκία. Το σχετικό πρωτόκολλο κατάπαυσης του πυρός υπογράφεται στο χωριό Ταράτσα της Λαμίας. (Ο Ελληνοτουρκικός Πόλεμος του 1897)- 1898 – Διεξάγονται οι πρώτοι αγώνες του ιταλικού πρωταθλήματος ποδοσφαίρου.
- 1902 – Εκρήγνυται το όρος Πελέ στη Μαρτινίκα, καταστρέφοντας την πόλη Σαιν-Πιερ και σκοτώνοντας πάνω από 30.000 ανθρώπους. Ελάχιστοι άνθρωποι επιβίωσαν από την έκρηξη.
1903 Πέθανε ο Γάλλος μετα-ιμπρεσιονιστής ζωγράφος, Πολ Γκογκέν- 1906 Γεννήθηκε ο ιταλός σκηνοθέτης, Ρομπέρτο Ροσελίν
- 1912 – Ιδρύεται η Paramount Pictures.
- 1914 Ιδρύεται η κινηματογραφική εταιρία Paramount Pictures.
- 1919 Συγκροτείται στις ΗΠΑ η αντιδραστική οργάνωση «Αμερικανική Λεγεώνα», αποτελούμενη κυρίως από βετεράνους του Α’ Παγκοσμίου Πολέμου. Από την πρώτη στιγμή της ίδρυσής της η «Αμερικανική Λεγεώνα» ξεκίνησε μεγάλη εκστρατεία κατά «της απειλής του κομμουνισμού» κάτω από τις διαταγές του Δοικητή της, του Φρανκ Ν. Μπελγκράνο του νεότερου, Προέδρου και Αντιπροέδρου μιας σειράς μονοπωλιακών ομίλων των ΗΠΑ. Λίγους μήνες πριν την έναρξη της εκστρατείας ενάντια στον κομμουνισμό, ορισμένα πλούσια μέλη της λεγεώνας επισκέφθηκαν το στρατηγό Σμέντλεϊ Μπάτλερ, σύμφωνα με κατάθεση του ίδιου προς την επιτροπή του Κογκρέσου, και του πρότειναν να τον εκλέξουν εθνικό διοικητή της λεγεώνας αν δεχόταν να ηγηθεί πορείας προς την Ουάσιγκτον με σκοπό την εκδίωξη του Ρούζβελτ από την εξουσία και την εγκαθίδρυση δικτατορίας.
- 1921 Η Σουηδία καταργεί τη θανατική ποινή.
- 1926 Φθάνει ατμοπλοϊκώς στον Πειραιά προερχόμενος από την Τεργέστη, ο διάσημος μαέστρος και συνθέτης Ρίχαρντ Στράους για σειρά συναυλιών με την Ορχήστρα του «Συλλόγου Συναυλιών».
1934 Στην απεργία των 300 λιμενεργατών της Καλαμάτας ο στρατός και η χωροφυλακή απαντούν με σφαίρες, σκοτώνοντας επτά και τραυματίζοντας δεκάδες λιμενεργάτες. Σε ένδειξη διαμαρτυρίας πάνω από 25.000 εργάτες κατεβαίνουν σε απεργία, παρά τη διασπαστική στάση της ΓΣΕΕ.
1936 Ο «Μάης του ’36» στη Θεσσαλονίκη. Σε διαδήλωση καπνεργατών σκοτώνονται 12 και τραυματίζονται 282 διαδηλωτές εργάτες.
1936 Όσβαλντ Σπένγκλερ, γερμανός φιλόσοφος, γνωστός από το ογκώδες και πολυδιαβασμένο σύγγραμμά του «Η Παρακμή της Δύσης», που προτείνει την κυκλική θεωρία για την άνοδο και την πτώση των πολιτισμών. (Γεν. 29/5/1880)- 1937 Γεννιέται ο Αμερικανός συγγραφέας Τόμας Πίντσον.
- 1942 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Τερματίζεται η ναυμαχία της Θάλασσας των Κοραλλίων με την αεροπορική επίθεση από αεροπλανοφόρο του αυτοκρατορικού ιαπωνικού ναυτικού και τη βύθιση του αεροπλανοφόρου Lexington του Πολεμικού Ναυτικού των Η.Π.Α. Η ναυμαχία σηματοδοτεί την πρώτη φορά στη ναυτική ιστορία που δύο εχθρικοί στόλοι μάχονται χωρίς οπτική επαφή μεταξύ των πολεμικών πλοίων.
- 1942 – Β΄ Παγκόσμιος Πόλεμος: Οπλίτες της φρουράς πυροβολικού της Κεϋλάνης εξεγείρονται στα νησιά Κόκος. Η ανταρσία τους συνθλίβεται και τρεις από αυτούς εκτελούνται. Πρόκειται για τους μοναδικούς στρατιώτες της Βρετανικής Κοινοπολιτείας που εκτελέστηκαν για ανταρσία κατά τη διάρκεια του Β΄ Παγκοσμίου Πολέμου.
1945 Κιθ Τζάρετ, αμερικανός πιανίστας, από τους κορυφαίους στην ιστορία της τζαζ.
1945 Η Ναζιστική Γερμανία παραδίδεται. Ημέρα της Αντιφασιστικής Νίκης.- 1972 – Πόλεμος του Βιετνάμ: Ο Αμερικανός πρόεδρος Ρίτσαρντ Νίξον ανακοινώνει την εντολή του να τοποθετηθούν νάρκες θαλάσσης στα μεγάλα λιμάνια του Βορείου Βιετνάμ, προκειμένου να ανακόψουν τη ροή όπλων και άλλων αγαθών στο κράτος.
- 1975 Ο ρατσιστής κυβερνήτης της Αλαμπάμα Τζορτζ Ουάλας δηλώνει ότι οι ΗΠΑ θα έπρεπε να είχαν συμμαχήσει με τη Γερμανία κατά της Σοβιετικής Ένωσης στο Β’ Παγκόσμιο Πόλεμο, για να εμποδίσουν την «επέλαση του κομμουνισμού».
1978 – Ο Ράινχολντ Μέσνερ και ο Πίτερ Χάμπελερ γίνονται οι πρώτοι άνθρωποι που ανεβαίνουν στο Έβερεστ χωρίς συμπληρωματικό οξυγόνο.- 1980 – Ο Παγκόσμιος Οργανισμός Υγείας επιβεβαιώνει την εξάλειψη της ευλογιάς.
- 1980 O Γεώργιος Ράλλης εκλέγεται νέος πρόεδρος της Νέας Δημοκρατίας, με 88 ψήφους, έναντι 84 του Ευάγγελου Αβέρωφ. Ο κερκυραίος πολιτικός θα διαδεχτεί στην πρωθυπουργία τον Κωνσταντίνο Καραμανλή που έχει εκλεγεί πρόεδρος της Δημοκρατίας.
- 1984 Η Σοβιετική Ένωση ανακοινώνει τη μη συμμετοχή της στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Λος Άντζελες καταγγέλλοντας τις ΗΠΑ για τη δημιουργία αντισοβιετικού κλίματος και υποβάθμιση του Ολυμπιακού πνεύματος.
- 1989 – Η Επαναστατική Οργάνωση 17 Νοέμβρη αποπειράται να δολοφονήσει με έκρηξη παγιδευμένου οχήματος τον πρώην υπουργό Γιώργο Πέτσο.
- 1991 Η τρομοκρατική οργάνωση “17 Νοέμβρη” χτυπά με δύο ρουκέτες, που είχαν κλαπεί από το στρατόπεδο Συκουρίου της Λάρισας τα κεντρικά γραφεία της εταιρίας “Siemens”, στο Μαρούσι.
- 1996 Στη Νότια Αφρική, με συντριπτική πλειοψηφία εγκρίνεται το νέο Σύνταγμα της χώρας, που κατοχυρώνει επισήμως πλέον την κατάργηση των φυλετικών διακρίσεων.
- 1997: Πτήση των Κινεζικών Αερογραμμών, China Southern Airlines, συντρίβεται ενώ πλησιάζει το αεροδρόμιο Shenzhen, σκοτώνοντας 35 ανθρώπους.
Γεννήσεις
- 1326 – Ιωάννα Α΄ της Ωβέρνης, βασίλισσα της Γαλλίας
- 1460 – Φρειδερίκος Α΄, μάργραβος του Βρανδεμβούργου-Άνσμπαχ
- 1587 – Βίκτωρ Αμεδαίος Α΄, δούκας της Σαβοΐας
- 1668 – Αλαίν Ρενέ Λεσάζ, Γάλλος συγγραφέας
- 1737 – Έντουαρντ Γκίμπον, Άγγλος ιστορικός και πολιτικός
- 1753 – Μιγκέλ Ιδάλγο ι Κοστίγια, Μεξικανός ιερέας και επαναστάτης
- 1828 – Ερρίκος Ντυνάν, Ελβετός επιχειρηματίας και ακτιβιστής, συνιδρυτής του Ερυθρού Σταυρού
- 1859 – Γιόχαν Γένσεν, Δανός μαθηματικός και μηχανικός
- 1884 – Χάρυ Τρούμαν, 33ος πρόεδρος των Η.Π.Α.
- 1886 – Δημήτριος Βέργος, αθλητής
- 1891 – Αντώνιος-Γρηγόριος Βουτσίνος, καθολικός αρχιεπίσκοπος
- 1899 – Φρίντριχ Χάγιεκ, Αυστριακός οικονομολόγος και φιλόσοφος
- 1906 – Ρομπέρτο Ροσελίνι, Ιταλός σκηνοθέτης
- 1911 – Ρόμπερτ Τζόνσον, Αμερικανός τραγουδοποιός
- 1916 – Ζοάο Χαβελάνζε, Βραζιλιάνος επιχειρηματίας
- 1920 – Σολ Μπας, Αμερικανός σχεδιαστής γραφικών
- 1927 – Ερρίκος Θαλασσινός, σκηνοθέτης, ποιητής
- 1937 – Τόμας Πίντσον, Αμερικανός συγγραφέας
- 1950 – Μαρία Αλιφέρη, ηθοποιός
- 1951 – Μάικλ Ντ’ Αντόνυ, Αμερικανός καλαθοσφαιριστής και προπονητής
- 1954 – Τζον Μάικλ Τάλμποτ, Αμερικανός τραγουδοποιός
- 1955 – Μέλες Ζενάουι, Αιθίοπας πολιτικός
- 1961 – Βασίλης Κούκουρας, ηθοποιός
- 1961 – Μπιλ ντε Μπλάσιο, Αμερικανός πολιτικός
- 1965 – Κώστας Βέρδης, μουσικός και κλαρινοπαίχτης
- 1970 – Λουίς Ενρίκε, Ισπανός ποδοσφαιριστής και προπονητής
- 1970 – Ναόμι Κλάιν, Καναδή συγγραφέας και ακτιβίστρια
- 1972 – Γκιγιόμ Σορό, Ιβοριανός πολιτικός
- 1973 – Αιμίλιος Παπαθανασίου, ιστιοπλόος
- 1975 – Ενρίκε Ιγκλέσιας, Ισπανός τραγουδιστής
- 1977 – Θοδωρής Παπαλουκάς, καλαθοσφαιριστής
- 1978 – Λούσιο, Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής
- 1980 – Παναγιώτης Καυκής, καλαθοσφαιριστής
- 1981 – Στίβεν Άμελ, Καναδός ηθοποιός
- 1988 – Γιώργος Κατσικογιάννης, ποδοσφαιριστής
Θάνατοι
- 535 – Πάπας Ιωάννης Β΄
- 615 – Πάπας Βονιφάτιος Δ΄
- 685 – Πάπας Βενέδικτος Β΄
- 1220 – Ριτσέζα της Δανίας, βασίλισσα της Δανίας
- 1319 – Χάακον Ε΄, βασιλιάς της Νορβηγίας
- 1794 – Αντουάν Λωράν Λαβουαζιέ, Γάλλος χημικός
- 1825 – Αναγνωσταράς, στρατηγός
- 1825 – Αναστάσιος Τσαμαδός, ναύαρχος
- 1825 – Σαντόρε ντι Σανταρόζα, Ιταλός φιλέλληνας
- 1873 – Τζον Στιούαρτ Μιλ, Άγγλος φιλόσοφος
- 1880 – Γκυστάβ Φλωμπέρ, Γάλλος συγγραφέας
- 1903 – Πωλ Γκωγκέν, Γάλλος ζωγράφος
- 1904 – Ίντγουιρντ Μάιμπριτζ, Άγγλος φωτογράφος
- 1907 – Ζαχαρίας Παπαδάς, οπλαρχηγός
- 1936 – Όσβαλντ Σπένγκλερ, Γερμανός ιστορικός και φιλόσοφος
- 1944 – Θεμιστοκλής Διακίδης, αθλητής
- 1945 – Μπέρνχαρντ Ρουστ, Γερμανός πολιτικός
- 1953 – Γκαμπριέλ Μιλέ, Γάλλος αρχαιολόγος
- 1979 – Τάλκοτ Πάρσονς, Αμερικανός κοινωνιολόγος
- 1980 – Φιλόθεος Ζερβάκος, ηγούμενος
- 1982 – Ζιλ Βιλνέβ, Καναδός οδηγός αγώνων
- 2000 – Ιμπέρ Μαγκά, πρόεδρος της Δαχομέης
- 2006 – Πέπη Δαράκη, συγγραφέας
- 2009 – Κωνσταντίνος Καναβάκης, πολιτικός
- 2009 – Κωστής Κοντοπόδης, πολιτικός
- 2016 – Τομ Άποστολ, Αμερικανός μαθηματικός
- 2020 – Δημήτρης Κρεμαστινός, ιατρός, καθηγητής και πολιτικός