Loading...

Κατηγορίες

Σάββατο 31 Μάρ 2018
Σαν Σήμερα... Σάββατο 31 Μαρτίου 2018
Κλίκ για μεγέθυνση
Σαν Σήμερα... Σάββατο 31 Μαρτίου 2018Σαν Σήμερα... Σάββατο 31 Μαρτίου 2018Σαν Σήμερα... Σάββατο 31 Μαρτίου 2018Σαν Σήμερα... Σάββατο 31 Μαρτίου 2018Σαν Σήμερα... Σάββατο 31 Μαρτίου 2018Σαν Σήμερα... Σάββατο 31 Μαρτίου 2018

 

 
Ανατολή Ήλιου: 07:09 – Δύση Ήλιου: 19:48

 

Σαν Σήμερα...

Στην Ελλάδα διεξάγονται οι πρώτες μεταπολεμικές εκλογές, από τις οποίες απέχει το ΚΚΕ. Το Λαϊκό Κόμμα κερδίζει 250 έδρες, ενώ η χώρα μπαίνει σε τροχιά εμφυλίου πολέμου.

Οι Βουλευτικές Εκλογές της 31ης Μαρτίου 1946

Προσέλευση πολιτών στις κάλπες

Οι εθνικές εκλογές της 31ης Μαρτίου 1946 ήταν οι πρώτες εκλογές στη χώρα μας, μετά το 1936. Είχαν μεσολαβήσει η δικτατορία Μεταξά, το έπος του '40, η Κατοχή, η Αντίσταση, η Απελευθέρωση, τα Δεκεμβριανά και η Συμφωνία της Βάρκιζας. Αποδείχτηκαν μοιραίες, επειδή η έλλειψη συνεννόησης των πολιτικών δυνάμεων σηματοδότησε την έναρξη του εμφυλίου πολέμου, οι επιπτώσεις του οποίου ταλαιπώρησαν τη χώρα για τα επόμενα τριάντα χρόνια.

Στις αρχές του 1946 την Ελλάδα κυβερνά ο κεντρώος Θεμιστοκλής Σοφούλης. Με την προτροπή των Άγγλων προκηρύσσει εκλογές για τις 31 Μαρτίου. Τα ΕΑΜικά κόμματα, με επικεφαλής το ΚΚΕ και οι αριστεροί φιλελεύθεροι υπό τον Γεώργιο Καφαντάρη αντιδρούν. Ζητούν δίμηνη αναβολή και εγγυήσεις, επειδή θεωρούν τις εκλογές σημαδεμένες υπέρ της δεξιάς, η οποία είχε εξαπολύσει ένα κύμα «λευκής τρομοκρατίας» στη χώρα, μετά τη Συμφωνία της Βάρκιζας και τον αφοπλισμό του ΕΑΜ. Στο στόχαστρο των ακροδεξιών ομάδων ήταν όχι μόνο οι αριστεροί πολίτες, αλλά και οι κεντρώοι αντιμοναρχικοί.

Δεν εισακούονται και τελικά το ΚΚΕ, που φλερτάρει με την ένοπλη κατάληψη της εξουσίας, και η κεντροαριστερά θα ανακοινώσουν αποχή από τις εκλογές. Στις εκλογές θα λάβουν μέρος μόνο δεξιοί και κεντρώοι πολιτικοί σχηματισμοί. Οι παλιοί αντίπαλοι της προπολεμικής περιόδου είναι παρόντες, αλλά κάτω από διαφορετικές συνθήκες. Το φιλομοναρχικό Λαϊκό Κόμμα, συμπαγές και ενωμένο, αποτελεί τον άξονα της δεξιάς συμμαχίας «Ηνωμένη Παράταξις Εθνικοφρόνων», ενώ το Κόμμα των Φιλελευθέρων, που ίδρυσε ο Ελευθέριος Βενιζέλος, είναι διασπασμένο σε έξι τμήματα (Κόμμα Εθνικών Φιλελευθέρων, Μεταρρυθμιστικόν Κόμμα, Κόμμα Βενιζελικών Φιλευθέρων, Δημοκρατικόν Σοσιαλιστικόν Κόμμα, Κόμμα των Φιλελευθέρων και οι Φιλελεύθεροι του Καφαντάρη που απέχουν).

Το πρωί της 31ης Μαρτίου οι ψηφοφόροι πηγαίνουν στις κάλπες με το άγγελμα ότι τα ξημερώματα κομμουνιστές αντάρτες υπό τον Καπετάν Μπαρούτα επιτέθηκαν στο Σταθμό Χωροφυλακής Λιτοχώρου, με διαταγή του ηγέτη του ΚΚΕ Νίκου Ζαχαριάδη. Κατά τη συμπλοκή σκοτώθηκαν 9 χωροφύλακες και 2 στρατιώτες, που συμμετείχαν στη φρουρά των εκλογικών τμημάτων. Η επίθεση αυτή θεωρείται από πολλούς ως το προοίμιο του Εμφυλίου Πολέμου.

Οι εκλογές θα γίνουν χωρίς ιδιαίτερα προβλήματα, με αναλογικό εκλογικό σύστημα και θα τις κερδίσει η δεξιά και βασιλόφρων «Ηνωμένη Παράταξις Εθνικοφρόνων» με το 55,12% των ψήφων. Οι δύο κεντρώοι σχηματισμού, «Εθνική Πολιτική Ένωσις» και «Κόμμα των Φιλελευθέρων», θα συγκεντρώσουν το 34,67% των ψήφων. Όσον αφορά στο ποσοστό της αποχής, που πρέπει να θεωρείται «πολιτική», οι απόψεις διίστανται, επειδή δεν ανακοινώθηκε ο αριθμός των εγγεγραμμένων ψηφοφόρων: Το ΚΚΕ την ανεβάζει στο 50%, οι διεθνείς παρατηρητές την κατεβάζουν στο 9,3%. Η αλήθεια πρέπει να βρίσκεται κάπου στη μέση. Νεώτερες έρευνες την υπολογίζουν γύρω στο 20-25%. Πολύ αργότερα, το ΚΚΕ θα κάνει την αυτοκριτική του και θα θεωρήσει μεγάλο πολιτικό λάθος την αποχή (Καθαίρεση Ζαχαριάδη το 1956, 8ο Συνέδριο του 1961).

Η Βουλή που προέκυψε από τις εκλογές είχε 354 μέλη. Στήριξε δέκα κεντροδεξιές κυβερνήσεις και πέντε πρωθυπουργούς (Παναγιώτης Πουλίτσας, Κωνσταντίνος Τσαλδάρης, Δημήτριος Μάξιμος, Θεμιστοκλής Σοφούλης και Αλέξανδρος Διομήδης) μέχρι το τέλος του Εμφυλίου Πολέμου. Τον Ιανουάριο του 1950 θα διαλυθεί και θα προκηρυχθούν εκλογές για τις 5 Μαρτίου.

Στις εκλογές της 31ης Μαρτίου 1946 εξελέγησαν ως βουλευτές πολιτικοί που έπαιξαν πρωταγωνιστικό ρόλο στις κατοπινές εξελίξεις κι έφθασαν μέχρι το αξίωμα του πρωθυπουργού από τα μέσα της δεκαετίας του '50 έως τις μέρες μας. Πρόκειται για τον Γεώργιο Παπανδρέου (Δημοκρατικόν Σοσιαλιστικόν Κόμμα), τον Παναγιώτη Κανελλόπουλο (Εθνικόν Ενωτικόν Κόμμα), τον Κωνσταντίνο Γ. Καραμανλή (Λαϊκόν Κόμμα) και τον νεότερο όλων, Κωνσταντίνο Μητσοτάκη (Κόμμα Βενιζελικών Φιλελευθέρων).

Αποτελέσματα


ΚΟΜΜΑΤΑ ΑΡΧΗΓΟΙ ΠΟΣΟΣΤΑ ΕΔΡΕΣ
1 ΗΝΩΜΕΝΗ ΠΑΡΑΤΑΞΙΣ ΕΘΝΙΚΟΦΡΟΝΩΝ
55,12 206

Λαϊκό Πέτρος Μαυρομιχάλης,
Κωνσταντίνος Τσαλδάρης,
Τζον Θεοτόκης.

156

Εθνικόν Φιλελευθέρων Στυλιανός Γονατάς
34

Μεταρρυθμιστικόν Απόστολος Αλεξανδρής
5

Πανελλήνιον Εθνικόν Αλέξανδρος Σακελλαρίου


Πατριωτική Ένωσις



Βασιλοφρόνων



Ανασυγκροτήσεως



Κοινωνική Ριζοσπαστική Ένωσις



Εμπρός



Συνεργαζόμενοι

11
2 ΕΘΝΙΚΗ ΠΟΛΙΤΙΚΗ ΕΝΩΣΙΣ
19,28 68

Βενιζελικών Φιλελευθέρων Σοφοκλής Βενιζέλος
31

Δημοκρατικόν Σοσιαλιστικόν Γεώργιος Παπανδρέου
27

Εθνικόν Ενωτικόν Παναγιώτης Κανελλόπουλος
7

Δημοκρατική Ένωσις



Συνεργαζόμενοι

3
3 ΚΟΜΜΑ ΦΙΛΕΛΕΥΘΕΡΩΝ Θεμιστοκλής Σοφούλης 14,39 48
4 ΕΘΝΙΚΟΝ ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΑΔΟΣ Ναπολέων Ζέρβας 5,96 20
5 ΕΝΩΣΙΣ ΕΘΝΙΚΟΦΡΟΝΩΝ
2,94 9

Εθνικοφρόνων Θεόδωρος Τουρκοβασίλης
9

Λαϊκόν Αγροτικόν Γεώργιος Παμπούκας

6 ΕΝΩΣΙΣ ΑΓΡΟΤΙΚΩΝ ΚΟΜΜΑΤΩΝ
0,67 1

Αγροτικόν Ελλάδος Αλέξανδρος Μυλωνάς


Αγροτικόν Δημοκρατικόν Ελλάδος



Δημοκρατικόν Αγροτικόν



Αγροτικαί Ομάδες του Αγροτικού και Εργατικού Κόμματος


7 ΚΟΜΜΑ «Χ» (ΧΙΤΩΝ) ΕΘΝΙΚΗΣ ΑΝΤΙΣΤΑΣΕΩΣ Κωνσταντίνος Ευσταθόπουλος 0,17
8 ΚΟΜΜΑ ΑΣΤΙΚΗΣ ΚΑΙ ΑΓΡΟΤΙΚΗΣ ΙΔΙΟΚΤΗΣΙΑΣ Α. Αντωνόπουλος 0,10
9 ΧΡΙΣΤΙΑΝΙΚΗ ΟΡΘΟΔΟΞΟΣ ΠΑΡΑΤΑΞΙΣ ΕΛΛΗΝΩΝ Διοικούσα Επιτροπή 0,03
10 ΠΑΤΡΙΩΤΙΚΟΝ ΚΟΜΜΑ ΕΦΕΔΡΩΝ Διοικούσα Επιτροπή 0,01
11 ΚΟΜΜΑ ΕΘΝΙΚΗΣ ΕΝΩΣΕΩΣ Δ. Παπαπολύζος

12 ΚΟΙΝΩΝΙΚΟΝ ΚΟΜΜΑ ΕΛΛΑΔΟΣ Διοικούσα Επιτροπή

13 ΑΝΕΞΑΡΤΗΤΟΙ
1,33 2

Πανούτσος Νοταράς
1740 – 1849

Κορίνθιος προεστός και πολιτικός, που ανέλαβε διάφορα αξιώματα κατά τη διάρκεια της Επανάστασης και διετέλεσε πρώτος πρόεδρος της Βουλής των Ελλήνων κατά την Οθωνική περίοδο (19 Νοεμβρίου 1843 – 18 Μαρτίου 1844).

Ο Πανούτσος (Παναγιώτης) Νοταράς γεννήθηκε στα Τρίκαλα Κορινθίας στις 31 Μαρτίου 1740. Ανήκε στη γνωστή οικογένεια δημογερόντων της Κορινθίας, οι οποίοι υπήρξαν σημαντικοί οικονομικοί και διοικητικοί παράγοντες της Πελοποννήσου πριν και κατά τη διάρκεια της Επανάστασης του '21. Ήταν γιος του Σπυρίδωνος Νοταρά, ενός από τους πιο καλλιεργημένους προεστούς της εποχής του. Λόγοι υγείας δεν του επέτρεψαν να σπουδάσει στην Ιταλία. Διέθετε, ωστόσο, πλουσιότατη βιβλιοθήκη και αξιόλογη κλασική παιδεία.

Νέος ακόμη, πρωταγωνίστησε στα Ορλοφικά, ενώ αργότερα μυήθηκε στη Φιλική Εταιρεία (5 Νοεμβρίου 1818) από τον Γεώργιο Καλαρά. Λόγω, όμως, του χαρακτήρα του και της κοινωνικής του θέσης, έδειξε επιφυλακτικότητα για την έναρξη του Αγώνα και δήλωσε ότι τότε μόνον θα συναινούσε, αν η Ρωσία συντασσόταν επίσημα με την Επανάσταση. Ωστόσο, μετά τις πρώτες θεαματικές επιτυχίες των Ελλήνων και την άφιξη του Δημητρίου Υψηλάντη στην Πελοπόννησο, οι αντιρρήσεις του κάμφθηκαν τον Ιούλιο του 1821. Στο μεταξύ, τον Απρίλιο του 1821, οι Οθωμανοί είχαν εκτελέσει τον αδελφό του Ανδρίκο.

Κατά τη διάρκεια της Επανάστασης προσέφερε τις υπηρεσίες του κυρίως σε διάφορα πολιτικά αξιώματα, λόγω και του προχωρημένου της ηλικίας του. Υπήρξε μέλος της επιτροπής για την επεξεργασία του Πολιτεύματος της Επιδαύρου και στη συνέχεια διορίστηκε υπουργός των Οικονομικών (Ιανουάριος 1822 - Απρίλιος 1823). Κατά τη θητεία του στο αξίωμα αυτό υπέγραψε έντοκα γραμμάτια, που αποτέλεσαν ένα πρώτο είδος ελληνικού χαρτονομίσματος.

Πολιτικά, ακολουθούσε την παράταξη των Κουντουριώτη - Μαυροκορδάτου, αλλά κατά τις εμφύλιες συγκρούσεις έδειξε μετριοπάθεια και διαλλακτικότητα. Αργότερα έγινε μόνιμος πρόεδρος του Βουλευτικού, ενώ κατά την Γ' Εθνοσυνέλευση της Τροιζήνας εξελέγη ομόφωνα πρόεδρος κατά την πρώτη φάση (Απρίλιος 1826). Λίγους μήνες αργότερα παύθηκε από το αξίωμα, επειδή είχε υποστηρίξει τον ανιψιό του Ιωάννη σε τοπικές ταραχές. Ωστόσο, η καθαίρεση αυτή δεν τον εμπόδισε να προσφέρει ένα σεβαστό ποσό (10.0000 γρόσια) από την προσωπική του περιουσία για να ενισχύσει την Επανάσταση, που βρισκόταν σε κρίσιμη φάση.

Επί Καποδίστρια διορίστηκε μέλος του Πανελληνίου (συμβουλευτικού οργάνου του Κυβερνήτη) και στις 29 Νοεμβρίου 1829 πρώτος πρόεδρος του Ανέκκλητου Κριτηρίου (Εφετείου) Ναυπλίου. Παρά την επιθυμία του να αποτραβηχτεί και λόγω ηλικίας από τα δημόσια πράγματα, ο Κωλέττης τον έπεισε να προεδρεύσει στη «Συνέλευση» που είχε οργανώσει στην Περαχώρα τον Δεκέμβριο 1831, ενώ διετέλεσε επίσης πρόεδρος στην Ε' Εθνοσυνέλευση του 1832.

Η Βαυαρική αντιβασιλεία τον διόρισε μέλος τής επιτροπής για το Εκκλησιαστικό ζήτημα (1833). Κατά την Α' εν Αθήναις Εθνοσυνέλευση (8 Νοεμβρίου 1843 - 18 Μαρτίου 1844), που συγκλήθηκε μετά την εξέγερση της 3ης Σεπτεμβρίου 1843 και την αλλαγή του πολιτεύματος που ακολούθησε, ο Νοταράς εξελέγη πρόεδρος, προσωρινός στις 8 Νοεμβρίου 1843 και οριστικός λίγες μέρες αργότερα, στις 19 Νοεμβρίου.

Στην εκλογή του συνέβαλε καθοριστικά ο σεβασμός που ενέπνεε η ηλικία του, αφού όλοι τον θεωρούσαν «Νέστορα των Ελλήνων πολιτικών». Στην πραγματικότητα, έπαιξε το ρόλο ενός κατά κάποιο τρόπο «επιτίμου προέδρου», καθόσον τα προεδρικά του καθήκοντα τα άσκησαν οι κατά πολύ νεότεροί του αντιπρόεδροι Ανδρέας Μεταξάς, Αλέξανδρος Μαυροκορδάτος, Ιωάννης Κωλέττης και Ανδρέας Λόντος.

Στις 18 Μαρτίου 1844, ο Πανούτσος Νοταράς ολοκλήρωσε τη διαδρομή του στα κοινά. Αποσύρθηκε στην ιδιαίτερη πατρίδα του, όπου πέθανε στις 18 Ιανουαρίου 1849, σε ηλικία 108 ετών.

Γεγονότα

 


μ.Χ.
Οι βασιλείς της Ισπανίας Φερδινάνδος και Ισαβέλλα εκδίδουν το διάταγμα της Αλάμπρας, με το οποίο διατάσσονται οι 150.000 Εβραίοι που ζουν στη χώρα, είτε να μεταστραφούν στο Χριστιανισμό, είτε να εγκαταλείψουν την Ισπανία.
Ο Αθανάσιος Διάκος υψώνει τη σημαία της Επανάστασης στη Λιβαδειά.
Ο τούρκος φρούραρχος των Αθηνών Οσμάν Εφέντης παραδίδει την Ακρόπολη στον Βαυαρό ταγματάρχη Πάλιγκαν και στον υπολοχαγό Χριστόφορο Νέζερ. Οι Οθωμανοί αποχωρούν οριστικά από την Αθήνα.
  Γίνεται η επίσημη τελετή εγκαινίων του Πύργου του Άιφελ.

Ο Πύργος του Άιφελ

Το κτίριο - σύμβολο των Παρισίων κι ένα από τα πιο αναγνωρίσιμα κτίρια του κόσμου. Αποτελεί πόλο έλξης για εκατομμύρια τουρίστες που το επισκέπτονται κάθε χρόνο (7 εκατομμύρια το 2011) και πηγή σημαντικών εσόδων για την πρωτεύουσα της Γαλλίας. Πρόκειται για ένα μεταλλικό πύργο που βρίσκεται στο Πεδίο του Άρεως και κατασκευάστηκε το 1889 από τον γάλλο μηχανικό Γκιστάβ Άιφελ (1823 - 1923), από τον οποίο πήρε και το όνομά του: Πύργος του Άιφελ (La Tour Eiffel στα γαλλικά).

Οι αλματώδεις εξελίξεις της τεχνολογίας κατά τον 19ο αιώνα είχαν εξάψει τη φαντασία των μηχανικών. Η ιδέα για την κατασκευή ενός πύργου ύψους 300 μέτρων πρωτοεμφανίστηκε το 1833 στην Αγγλία, επανεξετάστηκε γύρω στα 1874 στις Ηνωμένες Πολιτείες, αλλά και στις δύο περιπτώσεις τα σχέδια ήταν εντελώς αόριστα και δεν προχώρησαν.

Ο γάλλος μηχανικός Γκιστάβ Άιφελ, που εκείνη την εποχή κατασκεύαζε σιδηροδρομικές γέφυρες με τόξα πάνω από βαθιά φαράγγια, είχε αφιερωθεί στη μελέτη των μεταλλικών πύργων μεγάλου ύψους για τη στήριξη των γεφυροζευγμάτων. Όταν ολοκλήρωσε τη μελέτη των βάθρων της γέφυρας του Γκαραμπί, δύο από τους πιο στενούς συνεργάτες του, οι μηχανικοί Εμίλ Νουγκιέ και Μορίς Κεσλέν, έριξαν την ιδέα της κατασκευής ενός πύργου ύψους 300 μέτρων.

Το πρώτο σχέδιο συντάχθηκε από τον Κεσλέν στις 6 Ιουνίου 1884 και παρ’ όλο που διέφερε αρκετά από τον μεταγενέστερο δημιούργημα του Άιφελ περιλάμβανε αρκετά από τα βασικά χαρακτηριστικά του. Το 1886 ο Άιφελ επανήλθε στην ιδέα για τον πύργο των 300 μέτρων. Παρουσίασε στον υπουργό Βιομηχανίας και Εμπορίου Εντουάρ Λοκρουά ένα σχέδιο, που εγκρίθηκε στις 12 Ιουνίου 1886.

Η σύμβαση για την κατασκευή του μνημείου υπογράφτηκε στις 8 Ιανουαρίου 1887 και οι εργασίες ξεκίνησαν χωρίς χρονοτριβή, για να προλάβει να είναι έτοιμο την άνοιξη του 1889, όταν θα άνοιγε τις πύλες της η Διεθνής Έκθεση και η Γαλλία θα γιόρταζε την εκατονταετηρίδα της Γαλλικής Επανάστασης. Στις 26 Ιανουαρίου άρχισαν οι εκσκαφές των θεμελίων που ολοκληρώθηκαν τον Ιούνιο του 1887 και αμέσως ξεκίνησε η κατασκευή του μεταλλικού σκελετού που τελείωσε τον Μάρτιο του 1889. Η εγκατάσταση του πύργου άρχισε την 1η Ιουλίου 1887. Ο πρώτος όροφος ολοκληρώθηκε την 1η Απριλίου 1888, ο δεύτερος στις 14 Αυγούστου 1888 και ο τρίτος στις 24 Φεβρουάριου 1889. Κατά τη διάρκεια μιας επίσημης τελετής την 31η Μαρτίου 1889 ο Άιφελ ύψωσε για πρώτη φορά τη γαλλική σημαία στην κορυφή του μνημείου.

Το επιβλητικό μνημείο θα ξάφνιαζε τους επισκέπτες της Διεθνούς Έκθεσης, καθώς ήταν το υψηλότερο κτίριο στο κόσμο και θα κρατούσε τον τίτλο αυτό έως τις 30 Απριλίου 1931, οπότε θα του το αφαιρέσει ο ουρανοξύστης της Κράισλερ στη Νέα Υόρκη (319 μέτρα). Εξακολουθεί, πάντως, να παραμένει το υψηλότερο κτίριο στο Παρίσι.

Ο Πύργος του Άιφελ έχει κατασκευαστεί από σίδηρο και ζυγίζει 7.175 τόννους. Η μελέτη κατασκευής του περιλάμβανε τη σύνταξη περισσότερων από 5.300 σχεδίων που δείχνουν τις λεπτομέρειες των 18.038 διαφορετικών εξαρτημάτων του. Για τη συναρμολόγησή του χρησιμοποιήθηκαν 1.050.846 καρφιά. Έχει σχήμα τετραγωνικής πυραμίδας με κοίλες έδρες και διαθέτει τρεις ορόφους: ο πρώτος βρίσκεται σε ύψος 57,63 μέτρων από την επιφάνεια του εδάφους, ο δεύτερος σε ύψος 115,73 μέτρων και ο τρίτος στα 276,13 μέτρα.

Ο τελευταίος αυτός όροφος φέρει τον τρούλο που αποτελεί το επιστέγασμά του, καθώς κι ένα φάρο εγκατεστημένο το 1889 σε ύψος 300,51 μέτρων. Το ύψος αυτό αυξήθηκε στα 320,755 μέτρα από την εποχή της εγκατάστασης ραδιοτηλεοπτικής κεραίας (1959) και σήμερα φθάνει τα 324 μέτρα. Οι υδραυλικοί ανελκυστήρες που υπάρχουν στον πύργο επιτρέπουν την άνοδο των επισκεπτών στους διαφόρους ορόφους.


Οκτώ μέλη της τρομοκρατικής οργάνωσης «Γιαπωνέζικος Κόκκινος Στρατός» καταλαμβάνουν αεροπλάνο των Ιαπωνικών Αερογραμμών με 129 επιβάτες, κραδαίνοντας σπαθιά σαμουράι και μία χειροβομβίδα. Θα τους ελευθερώσουν λίγες ώρες αργότερα.

Γεννήσεις

 


μ.Χ.
Ρενέ Ντεκάρτ, γνωστότερος στην Ελλάδα ως Καρτέσιος, γάλλος φιλόσοφος και μαθηματικός. Έμεινε στην ιστορία και για τη ρήση του «σκέφτομαι, άρα υπάρχω». (Θαν. 11/2/1650)
 Γιόζεφ Χάιντν, αυστριακός συνθέτης, που συνόψισε στο έργο του την Κλασσική Περίοδο της Δυτικής Μουσικής και ανέδειξε τη μουσική φόρμα της σονάτας. («Η Δημιουργία», «Συμφωνία αρ. 94») (Θαν. 31/5/1809)

Φραντς Γιόζεφ Χάιντν
1732 – 1809

Εισαγωγή

Φραντς Γιόζεφ Χάιντν (Thomas Hardy, 1792)

Φραντς Γιόζεφ Χάιντν (Thomas Hardy, 1792)

Ο αυστριακός συνθέτης Φραντς Γιόζεφ Χάιντν (Franz Joseph Haydn, στην Ελλάδα τον γνωρίζουμε και ως Χάυδν) είναι ένας από τους ακρογωνιαίους λίθους της Δυτικής Μουσικής, με καθοριστική παρουσία και συμβολή στην κλασσική της περίοδο. Ευτύχησε να ζήσει πολλά χρόνια για την εποχή του και να παραστεί μάρτυς πολλών σημαντικών αλλαγών στη μουσική και την κοινωνία (Διαφωτισμός, Γαλλική και Αμερικανική Επανάσταση).

Με το έργο του επηρέασε την εξέλιξη της συμφωνίας, της σονάτας και του κουαρτέτου εγχόρδων κι έγινε κύρια πηγή έμπνευσης για συνθέτες όπως ο Μότσαρτ και ο Μπετόβεν, που με την πληθωρική παρουσία τους επισκίασαν την προσφορά του δασκάλου τους.

Ο Χάυδν άφησε πίσω του ένα μεγάλο σε έκταση και ποιότητα έργο, αποτελούμενο από σχεδόν 1.200 συνθέσεις. Μεταξύ αυτών: 104 Συμφωνίες, 80 κουαρτέτα εγχόρδων, 50 σονάτες για πιάνο, 24 κοντσέρτα, 20 όπερες, 90 χορωδιακά έργα, 100 τραγούδια.

Οκτάβιο Παζ, μεξικανός διπλωμάτης και συγγραφέας, βραβευμένος με Νόμπελ Λογοτεχνίας το 1990. («Ο λαβύρινθος της μοναξιάς») (Θαν. 19/4/1998)

Θάνατοι

 


μ.Χ.
Εμίλ Άντολφ φον Μπέρινγκ, γερμανός γιατρός, ο πρώτος επιστήμονας που βραβεύτηκε με το Νόμπελ Ιατρικής και Φυσιολογίας, το 1901, για το έργο του που αφορούσε τη χρήση του ορού ως θεραπευτικού μέσου και ειδικότερα για τη χρήση του στη θεραπεία της διφθερίτιδας. (Γεν. 15/3/1854)
Τζέσε Όουενς, αφροαμερικανός αθλητής του στίβου, που κέρδισε 4 χρυσά μετάλλια στους Ολυμπιακούς Αγώνες του Βερολίνου και ανέτρεψε στην πράξη τις θεωρίες του Αδόλφου Χίτλερ περί άρειας φυλής. (Γεν. 12/9/1913)
 Ζιλ Ντασέν, γαλλικής καταγωγής αμερικανός σκηνοθέτης, σύντροφος της Μελίνας Μερκούρη. (Γεν. 18/12/1911)

Ζιλ Ντασέν
1911 – 2008

Αμερικανός σκηνοθέτης του θεάτρου και του κινηματογράφου, σύζυγος της Μελίνας Μερκούρη. Οι ταινίες του εκτείνονται από το αστυνομικό γκανγκστερικό φιλμ νουάρ ως τον κοινωνικό ρεαλισμό και τον λυρικό εξπρεσιονισμό.

Ο Ζιλ Ντασέν (Jules Dassin) γεννήθηκε στις 18 Δεκεμβρίου του 1911 στο Κονέκτικατ των ΗΠΑ και ήταν το 8ο παιδί ενός ρωσοεβραίου κουρέα. Ξεκίνησε την κινηματογραφική του πορεία ως μαθητευόμενος στο πλευρό του Άλφρεντ Χίτσκοκ. Αργότερα, συνεργάστηκε με τον σκηνοθέτη Μαρκ Χέλνγκερ, με τον οποίο έκανε δύο ταινίες. Η συνεργασία τους διακόπηκε, όταν αναγκάστηκε να αυτοεξοριστεί τη σκοτεινή εποχή του Μακαρθισμού, λόγω των διώξεων και των παρεμβάσεων που δεχόταν στη δουλειά του. Όταν κλήθηκε να απολογηθεί στο Κογκρέσο, κατηγορούμενος για αντιαμερικανική δράση, γύριζε την ταινία «Night and the City».

Εγκαταλείποντας τις ΗΠΑ, εγκαταστάθηκε στη Γαλλία. Εκεί γύρισε την ταινία «Ριφιφί», ένα από τα σημαντικότερα κινηματογραφικά φιλμ νουάρ της παγκόσμιας κινηματογραφίας, με το οποίο κέρδισε το Βραβείο Σκηνοθεσίας στο Φεστιβάλ των Κανών το 1955.

Στη Γαλλία, επίσης, παντρεύτηκε την Μπεατρίς Λονέρ, με την οποία απέκτησε δύο παιδιά, τον διάσημο γάλλο τραγουδιστή Τζο Ντασέν (1938-1980) και την ηθοποιό Ζουλί Ντασέν. Ωστόσο, τη ζωή του χάραξε βαθιά ο έρωτάς του με τη Μελίνα Μερκούρη, την οποία γνώρισε δύο χρόνια μετά το «Ριφιφί».

Από τη στιγμή εκείνη άρχισε η δεύτερη καριέρα του, καθώς οι περισσότερες ταινίες που σκηνοθέτησε είχαν πρωταγωνίστρια τη Μελίνα. Μαζί γύρισαν εννέα ταινίες, μεταξύ των οποίων το «Τοπκαπί», η «Φαίδρα» και το «Ποτέ την Κυριακή», που τιμήθηκε με το βραβείο καλύτερης ταινίας στο Φεστιβάλ Κανών το 1960. Η ίδια ταινία ήταν υποψήφια για Όσκαρ σκηνοθεσίας και σεναρίου, όμως τελικά απέσπασε το Όσκαρ καλύτερης μουσικής και τραγουδιού για «Τα Παιδιά του Πειραιά» του Μάνου Χατζιδάκι.

Με τη Μελίνα, παντρεύτηκε το 1966 και υιοθέτησε τόσο την υπηκοότητα του Έλληνα, όσο και το όραμα της συντρόφου του για την επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα. Μαζί ανέπτυξαν έντονη αντιδικτατορική δράση την περίοδο της χούντας των συνταγματαρχών και με την αποκατάσταση της Δημοκρατίας το 1974 εγκαταστάθηκαν μόνιμα στην Ελλάδα.

Σε μία συνέντευξή του είχε πει: «Ζούσα μια διαφορετική εξορία από το ' 67 έως το '74. Σκηνοθέτησα μία μόνο ταινία, γιατί η καρδιά μου είχε μόνο απογοήτευση για τη δικτατορία στην Ελλάδα. Αφοσιώθηκα στη Μελίνα, μένοντας πλάι της όσο το δυνατόν περισσότερο. Οι ταινίες δεν βρίσκονταν καν στο μυαλό μας, γυρίσαμε μία, την "Υπόσχεση την αυγή", απλώς και μόνο επειδή είχαμε υπογράψει τα συμβόλαια».

Στην Αθήνα ο Ζιλ Ντασέν σκηνοθέτησε και τρία θεατρικά έργα, την «Όπερα της Πεντάρας», τον «Γλάρο», και τον «Θάνατο του εμποράκου». Σε συνέντευξή του είχε δηλώσει: «Ξεκίνησα από το θέατρο και λόγω του θεάτρου είχα αρχίσει από νωρίς να σέβομαι και να αγαπώ την Ελλάδα».

Μετά το θάνατο της διάσημης ηθοποιού και πολιτικού, ο Ντασέν δημιούργησε στη μνήμη της το Ίδρυμα «Μελίνα Μερκούρη», με στόχο την προώθηση της δημιουργίας του νέου Μουσείου της Ακρόπολης και την προβολή του ελληνικού πολιτισμού. Κατέχοντας τη θέση του προέδρου, παραχώρησε στο ίδρυμα τα έσοδα από τις ταινίες του, προκειμένου να ενισχυθεί ο αγώνας για την επιστροφή των μαρμάρων του Παρθενώνα από το Βρετανικό Μουσείο.

Πέθανε πλήρης ημερών, σε ηλικία 97 ετών, στις 31 Μαρτίου 2008.

Φιλμογραφία

  • Στα 16 γνώρισα τον έρωτα (1980)
  • Κραυγή γυναικών (1978)
  • Η Δοκιμή (1974)
  • Υπόσχεση την Αυγή (1970)
  • Εκτέλεση εν ψυχρώ (1968)
  • Hamilchama al hashalom- Survivor (1968)
  • 0:30 Καλοκαίρι Βράδυ (1966)
  • Τοπκαπί (1964)
  • Φαίδρα (1962)
  • Ποτέ την Κυριακή (1960)
  • Ο Νόμος (1959)
  • Ο Χριστός Ξανασταυρώνεται (1957)
  • Ριφιφί (1955)
  • Η Νύχτα και η Πόλη (1950)
  • Thieves' Highway (1949)
  • Γυμνή Πόλη (1948)
  • Brute Force (1947)
  • A Letter for Evie (1946)
  • Two Smart People (1946)
  • The Canterville Ghost (1944)
  • Young Ideas (1943)
  • Reunion in France (1942)
  • The Affairs of Martha (1942)
  • Nazi Agent (1942)
  • The Tell-Tale Heart (1941)

Ζάχα Χαντίντ
1950 – 2016

Ζάχα Χαντίντ

Ζάχα Χαντίντ

Η Ζάχα Χαντίντ ήταν εμβληματική προσωπικότητα της σύγχρονης αρχιτεκτονικής, που γεννήθηκε στη Βαγδάτη, αλλά σπούδασε και δημιούργησε στο Λονδίνο. Με έργα που «δεν μπορούσε να τα φανταστεί κανείς», με έντονη και εξωστρεφή προσωπικότητα που θύμιζε ροκ σταρ, έγινε η πρώτη γυναίκα και μάλιστα μουσουλμάνα, που κέρδισε το 2004 το επίζηλο βραβείο Πρίτζκερ, το θεωρούμενο Νόμπελ της Αρχιτεκτονικής.

Γεννήθηκε στις 31 Οκτωβρίου 1950 στην κοσμοπολίτικη εκείνη την εποχή Βαγδάτη, γεγονός που συνετέλεσε καθοριστικά στη διαμόρφωση της προσωπικότητά της. Ο πατέρας της ήταν πλούσιος επιχειρηματίας με καταγωγή από τη Μοσούλη και συνιδρυτής του Εθνικού Δημοκρατικού Κόμματος, που πρέσβευε την εκκοσμίκευση και την κοινωνική δημοκρατία. Φοίτησε σε γαλλόφωνο καθολικό σχολείο στη γενέτειρά της και στη συνέχεια σπούδασε μαθηματικά στο Αμερικανικό Πανεπιστήμιο της Βηρυτού.

Το 1972 η Ζάχα Χαντίντ μετακόμισε στο Λονδίνο και γράφτηκε στην απαιτητική Αρχιτεκτονική Σχολή της Αρχιτεκτονικής Ένωσης του Λονδίνου, γνωστή ως ΑΑ, κέντρο της αρχιτεκτονικής πρωτοπορίας. Ο άνθρωπος που την επηρέασε όσο κανένας άλλος ήταν ο έλληνας καθηγητής της Ηλίας Ζέγγελης (σχεδόν άγνωστος στον ελληνικό χώρο), που «μου έμαθε να εμπιστεύομαι ακόμη και την πιο αλλόκοτη διαίσθησή μου», όπως είχε τονίσει σε μία συνέντευξή της. Σημαντικό ρόλο στην εξέλιξή της είχε και ο μαθητής του Ζέγγελη, ο διάσημος ολλανδός αρχιτέκτονας Ρεμ Κούλχαας, στο αρχιτεκτονικό γραφείο του οποίου στο Ρότερνταμ έκανε τα πρώτα της βήματα.

Το 1980 άνοιξε τα δικά της φτερά, ιδρύοντας το δικό της γραφείο στο Λονδίνο. Δύο χρόνια αργότερα τράβηξε το διεθνές ενδιαφέρον, παρότι η πρώτη της δουλειά για το Peak Leisure Club του Χονγκ Κονγκ δεν υλοποιήθηκε ποτέ. Το 1994 ήλθε η πρώτη μεγάλη παραγγελία στο γραφείο της για τον σχεδιασμό ενός πυροσβεστικού σταθμού στην πόλη Βάιλ της Γερμανίας. Το φουτουριστικό της σχέδιο, που εντασσόταν στη σχολή του «Αποδομισμού», εντυπωσίασε τους ομοτέχνους της, όχι όμως και τους πυροσβέστες. Το 2003, όταν έγιναν τα εγκαίνια του κέντρου τέχνης στο Σινσινάτι των ΗΠΑ, ο κριτικός των Τάιμς της Νέας Υόρκης έγραψε «το σπουδαιότερο κτίριο στις ΗΠΑ από την εποχή του τέλους του Ψυχρού Πολέμου». Η φήμη της είχε εκτοξευθεί.

Η Ζάχα Χαντίντ, που άφησε την τελευταία της πνοή στις 31 Μαρτίου 2016 στο Λος Άντζελες εξαιτίας μιας βρογχίτιδας που εξελίχθηκε σε καρδιακή προσβολή, άφησε ευδιάκριτο το αποτύπωμά της σε έργα - ορόσημα της σύγχρονης αρχιτεκτονικής, όπως το Πολιτιστικό Κέντρο του Μπακού, το επιστημονικό κέντρο Phaeno στο Βόλφσμπουργκ της Γερμανίας, το περίπτερο της γέφυρας (Pabellón Puente) στη Σαραγόσα της Ισπανίας και τις κολυμβητικές εγκαταστάσεις των Ολυμπιακών Αγώνων του Λονδίνου.

 

Ίμρε Κέρτες
1929 – 2016

Ούγγρος συγγραφέας, βραβευμένος με Νόμπελ Λογοτεχνίας το 2002.

Ο Ίμρε Κέρτες γεννήθηκε στις 9 Νοεμβρίου 1929 στη Βουδαπέστη, από γονείς εβραϊκής καταγωγής. Σε ηλικία 14 ετών εκτοπίστηκε, λόγω της καταγωγής του, στο Άουσβιτς και από εκεί στο στρατόπεδο του Μπούχενβαλντ, απ’ όπου απελευθερώθηκε το 1945. Οι τραυματικές του εμπειρίες κατά την εφηβική του ηλικία από τα ναζιστικά στρατόπεδα σφράγισαν το έργο του. «Όταν σκέπτομαι να γράψω μια καινούργια νουβέλα ο νους μου πάει πάντα στο Άουσβιτς» είχε πει σε μία συνέντευξή του.

Έγινε γνωστός εκτός των συνόρων της Ουγγαρίας μετά την πτώση του κομμουνισμού στις αρχές της δεκαετίας του ‘90. Ως τότε έγραφε, αλλά κέρδιζε τα προς το ζην ως μεταφραστής της γερμανικής λογοτεχνίας, καθώς είχε απολυθεί από την εφημερίδα στην οποία εργαζόταν ως δημοσιογράφος, για την αντικαθεστωτική του δράση.

Το 2002 τιμήθηκε από τη Σουηδική Ακαδημία με το Νόμπελ Λογοτεχνίας, επειδή «στο έργο του αναδεικνύεται η εύθραυστη εμπειρία του ατόμου απέναντι στην αυθαίρετη βαρβαρότητα της ιστορίας». Το συγγραφικό του έργο ήταν γνωστό στο γερμανόφωνο κοινό, ενώ λίγες ήταν οι μεταφράσεις του στα αγγλικά και ανύπαρκτες στα ελληνικά, μέχρι τη βράβευσή του με το Νόμπελ. Στη συνέχεια, μεταφράστηκε σε πολλές γλώσσες και στα ελληνικά.

Ο Ίμρε Κέρτες πέθανε στη Βουδαπέστη στις 31 Μαρτίου 2016, σε ηλικία 86 ετών.

Βιβλία του Κέρτες στα ελληνικά

  • Αστυνομική Ιστορία (Κέδρος)
  • Εγώ ένας άλλος (Καστανιώτης)
  • Εκκαθάριση (Καστανιώτης)
  • Καντίς για ένα αγέννητο παιδί (Καστανιώτης)
  • Το μυθιστόρημα ενός ανθρώπου δίχως πεπρωμένο (Καστανιώτης)
  • Φάκελος Κ. (Καστανιώτης)

    πηγη: www.sansimera.gr

     
    © Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου