Loading...

Κατηγορίες

Τρίτη 05 Μάρ 2024
Σαν σήμερα... 5 Μαρτίου
Κλίκ για μεγέθυνση

















sokratis

Ποιος ήταν ο Σωκράτης;

 

399 π.Χ. 5 Μαρτίου, ο Ελληνας φιλόσοφος, Σωκράτης, ήπιε το κώνειο

Γεννήθηκε στις 4 Ιουνίου του 470 π.Χ. γεννήθηκε ο Έλληνας φιλόσοφος Σωκράτης. Γιος του γλύπτη Σωφρονίσκου και της μαμής Φαιναρέτης. Ακολούθησε στα πρώτα χρόνια της νιότης του  τα επάγγελμα του πατέρα του. Δεν ήταν όμως καμωμένος για μαρμαράς και γρήγορα άρχισε να διαβάζει αφού είχε ήδη ενταχθεί στον κύκλο του Αρχέλαου. Ο Αρχέλαος μπήκε κατά τύχη στο εργαστήριο που εργαζόταν ο Σωκράτης και τον βρήκε να συζητάει ζωηρά με τους άλλους εργάτες σχετικά με το μισθό που έπρεπε να πάρει. Ο τρόπος που υποστήριζε τα δικαιώματά του ήταν τόσο επιδέξιος, ώστε έκανε τον Αρχέλαο να τον πάρει στον κύκλο των μαθητών του.  Ο Πλάτωνας παρουσιάζει τον Σωκράτη να λέει στην «Απολογία» του πως η ενασχόληση με τη φιλοσοφία αποτελούσε γι’ αυτόν θεία εντολή.

Ηταν από τους θεμελιωτές της φιλοσοφικής διαλεκτικής, δηλαδή της εύρεσης της αλήθειας με την υποβολή ορισμένων ερωτήσεων και της μεθοδικής ανεύρεσης απαντήσεων σε αυτές (το ερωτάν και το αποκρίνεσθαι). Ο Κ. Μαρξ τον ονόμασε «προσωποποίηση της φιλοσοφίας».

Ο Σωκράτης πέρασε όλη του τη ζωή με ένα ατέλειωτο κουβεντολόι στις παλαίστρες, στην αγορά, στα σαράφικα, συζητώντας για το δίκαιο, την ανδρεία και την αρετή. Και το έκανε «σαν κανένας ξιπασμένος άγουρος νεανίας» με την προσποίηση πως δεν το ξέρει και προσπαθεί να το «ξεγεννήσει». Και αναρωτιέται ο Επίκουρος, που απαιτούσε από το ρήτορα να είναι σαφής και συγκεκριμένος: «Μα είναι σωστό ένας ολόκληρος άνδρας, να παίρνει πόζες, να χειρονομεί, να μορφάζει, να αραδιάζει φράσεις και σχήματα θέλοντας να αποδείξει τα αναπόδεικτα». Πιο καυστικός ο Κολώτης, μαθητής του Επίκουρου, έχοντας στόχο την περιφρόνηση του Σωκράτη για τις αισθήσεις και τις φυσικές επιστήμες: «Πώς γνωρίζεις ότι το φαΐ είναι φαΐ, το πανωφόρι πανωφόρι και πώς να φυλάγεσαι από φίδια και λύκους».

Ο Σωκράτης, που παρουσιάζει ο σύγχρονός του Αριστοφάνης στις «Νεφέλες», είναι ένας ψευτοφιλόσοφος, απατεώνας της σκέψης και του λόγου, που ξυπόλυτος, βρώμικος και κακομοίρης διδάσκει σε μικρούς και μεγάλους το τέχνασμα της αντιλογίας, «τον ήττω λόγον κρείττω ποιείν», δηλαδή να μπορεί να παριστάνει κανείς το άδικο για δίκαιο και το ψέμα για αλήθεια. Ακόμη, τον δείχνει μικρολόγο «ψυλλοφιλόσοφο» που ασχολείται με το πόσο πηδά ο ψύλλος και μικροκλέφτη που βουτά ένα σφαχτάρι από το βωμό.

Ο Αριστοφάνης γελοιοποιεί θεληματικά τον Σωκράτη για να προσαρμοστεί στις απαιτήσεις της κωμωδίας του, που στόχος της ήταν η τσουχτερή σάτιρα των ηθών του καιρού του. Πάντως, ένα μεγάλο μέρος από όσα καταμαρτυρεί στον Σωκράτη του τα έλεγε όλος ο κόσμος στην αγορά.

Ο λαός αντιπαθούσε τον Σωκράτη, γεγονός που το παραδέχεται και ο ίδιος στην «Απολογία». Ισως σε αυτό να είχε συντελέσει το αλλόκοτο παρουσιαστικό του. Οι Αθηναίοι τον έβλεπαν καθημερινά στην αγορά, έναν κοντόχοντρο ανθρωπάκο, μεσόκοπο, με μύτη πλατσουκωτή και ανασηκωμένη, με μικρά μισόκλειστα μάτια γεμάτα ειρωνεία, με παλιά τριμμένα ρούχα, γένια και μαλλιά αχτένιστα και ακούρευτα.

Ξημεροβραδιάζεται με τους αριστοκράτες και τρέφει βαθιά περιφρόνηση για τους ανθρώπους του λαού, τη δημοκρατία και τις φυσικές επιστήμες που είναι «τέκνα του δήμου».

Η διδασκαλία του αντανακλά τις αντιλήψεις της αθηναϊκής ολιγαρχίας που προσπαθεί να καταλύσει το δημοκρατικό πολίτευμα γι’ αυτό κατηγορήθηκε πως είναι συνωμότης και καταδικάστηκε σε θάνατο. Υποστήριζε πως το κράτος δεν πρέπει να το διοικούν όλοι (ο δήμος) αλλά οι επαΐοντες (αυτοί που ξέρουν), δηλαδή οι σοφοί και οι άριστοι. Δεν έκρυβε τις απόψεις του ο Σωκράτης. Εξάλλου, ο Κριτίας και ο Αλκιβιάδης, που αιματοκύλησαν την Αθήνα, μαθητές του ήταν — όπως και ο προδότης Ξενοφών.

Πρέπει να του αναγνωριστεί ότι εναντιώθηκε στους ολιγαρχικούς όταν αρνήθηκε να συλλάβει έναν δημοκρατικό πολίτη, τον Λέοντα τον Σαλαμίνιο, και ότι μετά την καταδίκη του προτίμησε να πιει το κώνειο παρά να δραπετεύσει και να παραβεί τους νόμους.

Ο Σωκράτης είχε νυμφευθεί σε μεγάλη ηλικία την Ξανθίππη, μια γυναίκα που έμεινε ως παράδειγμα προς αποφυγήν.

 

Στις 23 Σεπτεμβρίου γιορτάζει η Ξανθίππη που για τους αρχαίους ήταν …στρίγκλα

Ελάχιστες είναι γυναίκες για τις οποίες μίλησαν οι μεταγενέστεροι. Πολλοί συχνά μιλούσαν (την ανέφεραν και στα γραπτά τους) οι μεταγενέστεροι, για τη στρίγκλα σύζυγο του Σωκράτη Ξανθίππη. Ως παράδειγμα προς αποφυγήν.

Πρέπει να ήταν αρκετά μικρότερή του και μέχρι 40 έτη. Η παράδοση την εμφανίζει κακή και δύστροπη, αυταρχική, οξύθυμη και ζηλιάρα. Ο Σωκράτης υπέμενε τη συμπεριφορά της με αταραξία και χιούμορ. Οταν μια φορά κάλεσε για φαγητό τον Ευθύδημο, η Ξανθίππη έκανε μεγάλη φασαρία, πέταξε τα φαγητά από το τραπέζι και ο καλεσμένος σηκώθηκε να φύγει περίλυπος. Ο Σωκράτης τότε του είπε:

– Γιατί κάνεις έτσι; Τις προάλλες στο σπίτι σου δεν όρμησε ένα πουλί κι έκανε τα ίδια; Θυμώσαμε τότε μ΄ αυτό;

Οι μαθητές του απορούσαν γιατί ο Σωκράτης δεν επιχειρούσε με τη διδασκαλία του να βελτιώσει τους τρόπους της Ξανθίππης, εκείνος όμως τους βεβαίωνε πως επίτηδες δεν το κάνει, για να εξασκείται στην υπομονή και την εγκαρτέρηση.

Στο «Συμπόσιο» του Ξενοφώντα εμφανίζεται ο ιστορικός Αντισθένης, μαθητής του Σωκράτη, να λέει στο δάσκαλό του πως η σύζυγός του είναι η πιο δύσκολη από όλες τις γυναίκες που υπάρχουν. Αυτός όμως απαντά ότι την επέλεξε για σύζυγό του ακριβώς γι’ αυτό το πνεύμα αντιλογίας της!



Η πιο γνωστή σκηνή είναι αυτή που η Ξανθίππη πετάει πάνω στο Σωκράτη ένα κανάτι με νερό αμέσως μετά από ένα καυγά. Φημολογείται ότι ο Σωκράτης απλά είπε: «Η Ξανθίππη κάνει ό,τι και ο Δίας, πρώτα βροντά και ύστερα βρέχει»!..Η πιο γνωστή σκηνή είναι αυτή που η Ξανθίππη πετάει πάνω στο Σωκράτη ένα κανάτι με νερό αμέσως μετά από ένα καυγά. Φημολογείται ότι ο Σωκράτης απλά είπε: «Η Ξανθίππη κάνει ό,τι και ο Δίας, πρώτα βροντά και ύστερα βρέχει»!..


Το όνομά της έφτασε να είναι συνώνυμο για ένα άτομο που γκρινιάζει και παραπονείται συνεχώς, ιδίως για μια στρίγκλα σύζυγο. Χαρακτηριστικό παράδειγμα σε αυτό αποτελεί ένα απόσπασμα από «Το Ημέρωμα της Στρίγκλας» του Σαίξπηρ, όπου ο Πετρούκιος συγκρίνει την Καίτη με την Ξανθίππη του Σωκράτη και χειρότερα.

Αλλες πηγές λένε πως είναι υπερβολικές αυτές οι κρίσεις. Πάντως δεν είναι απίθανο να υπήρχαν προστριβές στο ζευγάρι, εφόσον ο Σωκράτης είχε απαρνηθεί τη βιοποριστική πλευρά της ζωής και είχε καταδικάσει την εργασία που αμειβόταν υλικά, δεν μπορούσε να θεωρηθεί ιδανικός τύπος οικογενειάρχη.

Το όνομα μεταδόθηκε ανεξάρτητα από την ομώνυμη μάρτυρα που καταγόταν από την Ισπανία και συνεορτάζεται με την αδελφή της Πολυξένη, στις 23 Σεπτέμβρη. Το όνομα Ξανθίππη (ξανθός + ίππος) εμφανίζεται 13 φορές σε δείγμα 24.415 γυναικών.

 

Του  Ηρακλή Κακαβάνη




                                        ***




Τζανμπατίστα Τιέπολο, Το συμπόσιο της Κλεοπάτρας, 1743-1745, Μελβούρνη, National Gallery of Victoria. Ο Τζοβάνι Μπατίστα Τιέπολο, γνωστότερος ως Τζανμπατίστα Τιέπολο (Giambattista Tiepolo, Βενετία, 5 Μαρτίου 1696 – Μαδρίτη, 27 Μαρτίου 1770) ήταν Ιταλός ζωγράφος από τη Γαληνοτάτη Δημοκρατία της Βενετίας, ο οποίος επανέφερε την μεγαλοπρέπεια της βενετσιάνικης τέχνης. Στα έργα του, τα οποία εκτελούσε με τρομερή ταχύτητα, ξαναζωντάνεψε την ιταλική παράδοση της τοιχογραφίας.


                                 ***

Γεγονότα

JulianusII-antioch(360-363)-CNG.jpg

  • 363 – Ο Ρωμαίος αυτοκράτορας Ιουλιανός κινείται από την Αντιόχεια για να επιτεθεί εναντίον της αυτοκρατορίας των Σασσανιδών, σε μία εκστρατεία που θα επιφέρει το θάνατό του.
  • 399 π.Χ. ο Ελληνας φιλόσοφος, Σωκράτης, ήπιε το κώνειο

JohnCabotPainting.jpg

  • 1496 – Ο βασιλιάς Ερρίκος Ζ΄ της Αγγλίας δίνει την άδεια στον Τζιοβάννι Καμπότο και τους γιους του να εξερευνήσουν άγνωστους τόπους.
  • 1616 – Το βιβλίο του Νικόλαου Κοπέρνικου De Revolutionibus Orbium Coelestium απαγορεύεται από την Καθολική Εκκλησία.
  • 1770 – Στη Βοστώνη, πέντε Αμερικανοί πυροβολούνται θανάσιμα από τα βρετανικά στρατεύματα, γεγονός που θα συμβάλει στο ξέσπασμα της Αμερικανικής Επανάστασης πέντε χρόνια αργότερα.
  • 1824 – Πρώτος αγγλοβιρμανικός πόλεμος: Η Μεγάλη Βρετανία κηρύσσει επισήμως τον πόλεμο στη Βιρμανία.
  • 1827 Πέθανε ο Αλεσάντρο Βόλτα, ιταλός φυσικός και εφευρέτης της μπαταρίας. Το όνομά του δόθηκε στη μονάδα μέτρησης της τάσης του ηλεκτρικού ρεύματος. (Γεν. 18/2/1745)
  • 1836 – Ο Σάμουελ Κολτ παράγει το πρώτο περίστροφο μαζικής παραγωγής.
  • 1842: Πάνω από 500 Μεξικανοί στρατιώτες υπό την αρχηγία του Ραφαέλ Βάσκες εισβάλουν στο Τέξας, καταλαμβάνουν το Σαν Αντόνιο και επιστρέφουν στο Ρίο Γκράντε. Αυτή είναι η πρώτη εισβολή αυτού του είδους από την εποχή της επανάστασης του Τέξας.
  • 1864 Ο Κωνσταντίνος Κανάρης αναλαμβάνει πρωθυπουργός της Ελλάδας.

Arrigo Boito.jpg

  • 1868 – Η όπερα του Αρρίγκο Μπόιτο Μεφιστοφελής κάνει πρεμιέρα στη Σκάλα του Μιλάνου.
  • roza1871 Γεννιέται η Γερμανίδα κομμουνίστρια επαναστάτρια Ρόζα Λούξεμπουργκ.
  • 1909 Μεγάλη απεργία καπνεργατών στο Βόλο. Οι απεργοί επιτίθενται με πέτρες και ξύλα εναντίον των καπναποθηκών, στις οποίες έχουν οχυρωθεί οι έντρομοι έμποροι. Στη συνέχεια, οι διαδηλωτές επιτίθενται κατά της χωροφυλακής και κατά την ανταλλαγή πυροβολισμών, σημειώνονται τραυματισμοί και στις δύο πλευρές. Τελικά, οι απεργοί πετυχαίνουν την απόλυση των συλληφθέντων συναδέλφων τους, ενώ οι έμποροι δέχονται τα αιτήματα των καπνεργατών.
  • 1913 Ο Ελληνικός Στρατός, προελαύνοντας, απελευθερώνει το Τεπελένι

  • 1913 – Ο βασιλιάς των Ελλήνων Γεώργιος Α’ πέφτει νεκρός στη Θεσσαλονίκη από τις σφαίρες του Αλέξανδρου Σχινά, στην 50η επέτειο από της αναρρήσεώς του στο θρόνο. «Κακούργοι χείρες παραφρόνων εδολοφόνησαν εν Θεσσαλονίκη τον Βασιλέα, βυθίσασαι εις βαθύτατον πένθος το έθνος, εν ημέρες αγαλλιάσεως δια την πλήρωσιν πανελληνίων πόθων» ανακοινώνει ο κυβερνητικός εκπρόσωπος.
  • 1914 Συγκροτείται η πρώτη αλβανική Κυβέρνηση υπό τον Τουρχάν πασά.
  • 1918 Γεννιέται ο Τζέιμς Τόμπιν, Αμερικανός νομπελίστας οικονομολόγος, γνωστός για τον «Φόρο Τόμπιν» ενός φόρου στις βραχυπρόθεσμες κερδοσκοπικές ροές κεφαλαίου με σκοπό, όπως ο ίδιος το έθεσε, «να ρίξει άμμο στον τροχό των χρηματαγορών». Αρχικά, η ιδέα του φόρου Τόμπιν υποστηρίχθηκε για την προώθηση της παγκόσμιας χρηματοπιστωτικής σταθερότητας και έγινε σημαία πολλών σοσιαλδημοκρατών πολιτικών παραγόντων, όπως π.χ. της κυβέρνησης Ντ’ αλέμα στην Ιταλία και Ζοσπέν στη Γαλλία.
  • 1918 Φοβούμενος επίθεση των Δυτικών δυνάμεων για να καταπνίξουν την Επανάσταση μέσω της Βαλτικής Θάλασσας, ο Βλαντιμίρ Λένιν μετακινεί την πρωτεύουσα της Ρωσίας από την Αγία Πετρούπολη στη Μόσχα.
  • pazolini1922 Γεννήθηκε ο Ιταλός σκηνοθέτης του κινηματογράφου, Πιέρ Πάολο Παζολίνι
  • 1930: Δημοσιεύεται στην Εφημερίδα της Κυβερνήσεως ο νέος καταστατικός χάρτης των δημοσίων υπαλλήλων.
  • 1933: Εκλογική νίκη των αντιβενιζελικών κομμάτων (Ηνωμένη Αντιπολίτευση), τα οποία συνασπίστηκαν υπό την αρχηγία του Παναγή Τσαλδάρη. Λόγω του ισχύοντος εκλογικού νόμου (πλειοψηφικό με στενή περιφέρεια), τα κόμματα που πρόσκεινται στον Ελευθέριο Βενιζέλο (Εθνικός Συναγερμός), αν και λαμβάνουν περισσότερες ψήφους από τον αντίπαλο συνδυασμό, εκλέγουν τελικά λιγότερους βουλευτές.
  • Σαν σήμερα 5 Μαρτίου1933 – Το Εθνικοσοσιαλιστικό Γερμανικό Εργατικό Κόμμα του Αδόλφου Χίτλερ λαμβάνει το 43,9% στις εκλογές του Ράιχσταγκ, γεγονός που επιτρέπει στους Ναζί να εγκαθιδρύσουν αργότερα δικτατορία.

  • 1940 – Παρθενική παράσταση της Λυρικής Σκηνής Αθηνών, με την οπερέτα του Στράους «Νυχτερίδα». Εμπνευστής και πρώτος διευθυντής είναι ο Κωστής Μπαστιάς, τότε Γενικός Διευθυντής Κρατικών Σκηνών της Κυβέρνησης Μεταξά.
  •  
  • 1940 – Η σφαγή του Κατίν. Μπαίνει υπογραφή σε έγγραφο που θα οδηγήσει στη μαζική εκτέλεση 22.000 Πολωνών αξιωματικών, διανοουμένων και πολιτικών κρατουμένων, έγκλημα γνωστό ως «Η Σφαγή του Κατίν». Η ΕΣΣΔ ισχυρίστηκε επίσημα ότι ο Γιόζεφ Γκέμπελς χρησιμοποίησε το γεγονός προπαγανδιστικά, καθώς ο τόπος της σφαγής ανακαλύφθηκε από Γερμανούς κατά την προέλασή τους στα ανατολικά, εφαρμόζοντας την τακτική του κεραυνοβόλου πολέμου. Αντίγραφα από τα έγγραφα στα οποία στηρίζεται η επίσημη εκδοχή, παρουσιάστηκαν το 1992 από τον Ρώσο πρόεδρο, Μιχαήλ Γκορμπατσόφ, στον Πολωνό ομόλογό του, Λεχ Βαλέσα.
  • 1943 Μεγάλη απεργία ξεσπά στο Τορίνο της φασιστικής Ιταλίας. Οι εργάτες απαιτούν αυξήσεις στα δελτία τροφίμων, στους μισθούς, αλλά και τον τερματισμό του πολέμου. Οι Αρχές απάντησαν με καταστολή και συλλήψεις των επικεφαλής των κινητοποιήσεων. Ωστόσο, το απεργιακό ρεύμα φούντωσε και τους επόμενους μήνες επεκτάθηκε και σε άλλες πόλεις της Ιταλίας.
  • 5 3 431943 Μεγάλες απεργίες των εργαζομένων στην Αθήνα και τον Πειραιά. Πάνω από 200.000 λαού διαδηλώνουν στους δρόμους της πρωτεύουσας ενάντια στην πολιτική επιστράτευση που κήρυξαν οι δυνάμεις Κατοχής. Στις συγκρούσεις με τους κατακτητές οι διαδηλωτές είχαν απώλειες 10 νεκρούς και πάνω από 134 τραυματίες. Ανάμεσα στους νεκρούς ήταν και ο σπουδαστής Εδμόνδος Τορόν και ο Κώστας Ωραιόπουλος. Όμως ο λαός είχε νικήσει.Οι διαδηλωτές όρμησαν στο υπουργείο Εργασίας και έκαψαν τις καταστάσεις επιστράτευσης. Οι Γερμανοί δήλωσαν πως το μέτρο της πολιτικής επιστράτευσης δεν θα ισχύσει για την Ελλάδα.
  • 1946 Ο Γουίνστον Τσόρτσιλ μιλά στο Φούλτον του Μιζούρι όπου εισάγει στο πολιτικό λεξιλόγιο την έκφραση «σιδηρούν παραπέτασμα», που αναφέρεται στις σοσιαλιστικές χώρες.
  • 1950: Λήγει η απεργία των ανθρακωρύχων, που κρατούσε δύο μήνες στις ΗΠΑ, μετά από συμφωνία της κυβέρνησης με τα συνδικάτα.
  • 1950 Μέσα σε κλίμα έντονης τρομοκρατίας και διώξεων διεξάγονται βουλευτικές εκλογές. Παρ’ όλα αυτά, ο συνδυασμός της «Δημοκρατικής Παράταξης», ο οποίος υποστηρίχτηκε από το ΚΚΕ, πήρε 163.824 ψήφους (9,7%) και 18 έδρες στη Βουλή. Πρώτο Κόμμα αναδείχθηκε το Λαϊκό Κόμμα με 18,8%.
  • nikiforidis1951 Πίσω από τις φυλακές του Γεντί Κουλέ εκτελείται ο ΕΠΟΝίτης Νίκος Νικηφορίδης και οι σύντροφοί του Θεόδωρος Ορφανίδης, Μόσχος Στογιάννης, Κώστας Σπρίντζος, Μήτσος Κωνσταντίνου, Μπάμπης Παπαδόπουλος, Ρήγας Παραθυράς. Ο Ν. Νικηφορίδης είχε καταδικαστεί σε θάνατο ως επικεφαλής της «τρομοκρατικής κομμουνιστικής οργανώσεως» Δημοκρατικό Φιλειρηνικό Μέτωπο των Νέων, επειδή μάζευε υπογραφές γύρω από την Έκκληση της Στοκχόλμης για την Ειρήνη
  • 1953 Πέθανε ο ηγέτης της Σοβιετικής Ένωσης, Ιωσήφ Στάλιν
  • 1953 Πεθαίνει ο μεγάλος σοβιετικός συνθέτης Σεργκέι Προκόβιεφ.

  • 1956 – Κάνει πρεμιέρα στους κινηματογράφους η ταινία του Νίκου Κούνδουρου «Ο Δράκος», με πρωταγωνιστή τον Ντίνο Ηλιόπουλο. Θεωρείται μία από τις κορυφαίες ταινίες του ελληνικού κινηματογράφου.
  • merden1959 – Ο γερμανός εγκληματίας πολέμου Μαξ Μέρτεν καταδικάζεται σε 25ετή κάθειρξη από το Ειδικό Στρατοδικείο Εγκληματιών Πολέμου της Αθήνας. (Υπόθεση Μέρτεν)

  • 1962 – Πραγματοποιείται συγκέντρωση της νεολαίας της Ένωσης Κέντρου στην Αθήνα, στην οποία ο Γεώργιος Παπανδρέου παρομοιάζει την κατάσταση στην Ελλάδα με εκείνη της Τουρκίας πριν από το πραξικόπημα του 1960 και αποκαλεί τα μέλη της κυβέρνησης «Μεντερέδες».  Εκεί προβάλλεται για πρώτη φορά και το σύνθημα «1-1-4» (ο αριθμός του ακροτελεύτιου άρθρου του Συντάγματος του 1952, που ορίζει ότι «Η τήρησις του παρόντος Συντάγματος αφιερούται εις τον πατριωτισμόν των Ελλήνων»). Μετά τη συγκέντρωση ακολουθεί διαδήλωση, που καταλήγει σε συγκρούσεις με την Αστυνομία.
  • 1964 Πεθαίνει ο Μίλτος Μανάκης, που, μαζί με τον αδελφό του Γιαννάκη, θεωρείται ένας από τους πρωτοπόρους κινηματογραφιστές των Βαλκανίων.
  • 1966 – Αεροσκάφος της BOAC συντρίβεται στο όρος Φούτζι στην Ιαπωνία, σκοτώνοντας 124 άτομα.
  • 1968 Ολοκληρώνεται η νέα εθνική οδός Λάρισας-Θεσσαλονίκης.
  • 1970 – Η Συνθήκη μη διάδοσης πυρηνικών όπλων τίθεται σε ισχύ μετά την επικύρωσή της από 43 κράτη.
  • 1972 Ο Μίκης Θεοδωράκης εγκαταλείπει το ΚΚΕ.
  • 1974: Κατά τη διάρκεια του πολέμου του Γιομ Κιπούρ οι ισραηλινές δυνάμεις αποσύρονται από τη δυτική όχθη της Διώρυγας του Σουέζ.
  • 1981: Μεγάλη σεισμική δόνηση, μεγέθους 6,2 Ρίχτερ, σημειώνεται τα μεσάνυχτα, προκαλώντας νέο κύμα πανικού στην Αθήνα, κυρίως όμως στη Χαλκίδα, τη Θήβα και τη γύρω περιοχή. Τις μεγαλύτερες ζημιές υπέστησαν οι Πλαταιές και το χωριό Καπαρέλλι.
  • 1994: Ενεργοποιείται το πρώτο πρόγραμμα spam στην ιστορία του ίντερνετ για την αποστολή ανεπιθύμητων e-mail. To χρησιμοποιεί ένας Αμερικανός δικηγόρος, ονόματι Λόρενς Κάντερ, για να διαφημίσει τις υπηρεσίας του. Η ονομασία spam για το συγκεκριμένο είδος ηλεκτρονικής αλληλογραφίας προέρχεται από το ομώνυμο τηλεοπτικό σκετς των Monty Python και καθιερώθηκε από τη διαδικτυακή κοινότητα.
  • 1998 Η NASA ανακοινώνει ότι η ερευνητική αποστολή Clementine, που βρίσκεται σε τροχιά γύρω από τη Σελήνη, ανακάλυψε νερό στους πολικούς κρατήρες αρκετό για να συντηρήσουν μία ανθρώπινη αποικία καθώς και ένα σταθμό ανεφοδιασμού πυραύλων.
  • 2000: Ο Δημοσθένης Ταμπάκος κατακτά το χρυσό μετάλλιο στους κρίκους κατά τη διάρκεια διεθνούς μίτινγκ στη Μόσχα με 9.750 βαθμούς. Στο ίδιο αγώνισμα ο Γιώργος Ελησσιάδης κατατάσσεται 8ος, ενώ στο δίζυγο ο Βασίλης Τσολακίδης καταλαμβάνει την 6η θέση.
  • 2001: Ποδοπατούνται μέχρι θανάτου 35 μουσουλμάνοι προσκυνητές κατά το ετήσιο προσκύνημα στη Μέκκα.
  • 2003: Έρχεται στο φως της δημοσιότητας η σύλληψη και κράτηση του 25χρονου Έλληνα φοιτητή, Χαράλαμπου Δουσεμετζή, από τις βρετανικές Αρχές, με την κατηγορία της κατοχής αντικειμένων, που θα μπορούσαν να χρησιμοποιηθούν είτε στην προετοιμασία είτε στη διεξαγωγή τρομοκρατικής ενέργειας. Ο Δουσεμετζής φέρεται να έχει δική του ιστοσελίδα, όπου αναφέρει την επιθυμία του να γίνει μέλος της «17Ν», ενώ στο δωμάτιο του βρέθηκαν αφίσες της οργάνωσης, δύο σφραγίδες με το αστέρι και το λογότυπό της, μια προκήρυξή της και βιβλία για διεθνείς τρομοκρατικές οργανώσεις. Για τον λόγο αυτό παραπέμπεται σε δίκη σε τοπικό δικαστήριο της κωμόπολης Μπίλντελντον, ωστόσο η πολιτική αγωγή στις 7 Απριλίου αποσύρει τις κατηγορίες και ο φοιτητής αφήνεται ελεύθερος.
  • 2006: Πεθαίνει ο «Ice Man», Ρίτσαρντ Κουκλίνσκι. Ένας από τους πιο διαβόητους και σκληρούς εκτελεστές της Μαφίας.
  • 2009: Διάγγελμα του Κώστα Καραμανλή, με αφορμή την παγκόσμια οικονομική κρίση. Ο Έλληνας πρωθυπουργός τονίζει ότι απαιτείται επαγρύπνηση, ενώ διαβεβαιώνει ότι το σχέδιο της κυβέρνησης θα δώσει λύσεις, αρκεί να υπάρχει συνεννόηση και συνένωση δυνάμεων.
  • 2013 Πεθαίνει ο Ούγκο Τσάβεζ Φρίας, πρώην στρατιωτικός και Πρόεδρος της Βενεζουέλας από το 1999 έως το 2013.
  • 2022: Οι ρωσικές και οι ουκρανικές δυνάμεις συμφωνούν να ανοίξουν για πέντε ώρες έναν ανθρωπιστικό διάδρομο για τους ανθρώπους που θέλουν να εγκαταλείψουν τη Μαριούπολη και τη Βολνοβάχα, αναμένοντας 200.000 άτομα από τη Μαριούπολη και 15.000 άτομα από τη Βολνοβάχα να χρησιμοποιήσουν το διάδρομο. Ωστόσο, η εφαρμογή του διαδρόμου αναβάλλεται καθώς τα δύο μέρη κατηγορούν το ένα το άλλο για παραβίαση της συμφωνίας κατάπαυσης του πυρός.



Γεννήσεις

  • 1133 – Ερρίκος Β΄, βασιλιάς της Αγγλίας
  • 1324 – Δαυίδ Β΄, βασιλιάς της Σκωτίας
  • 1326 – Λουδοβίκος Α΄, βασιλιάς της Ουγγαρίας
  • 1512 – Γεράρδος Μερκάτορ, Φλαμανδός χαρτογράφος
  • 1527 – Ούλριχ, δούκας του Μεκλεμβούργου
  • 1585 – Ιωάννης Γεώργιος Α΄, εκλέκτορας της Σαξονίας
  • 1685 – Γκέοργκ Φρήντριχ Χαίντελ, Γερμανός συνθέτης. Ο Γκέοργκ Φρίντριχ Χέντελ (γερμανικά: Georg Friedrich Händel‎‎, αγγλικά: George Frideric Handel‎‎‎‎· 5 Μαρτίου 1685 - 14 Απριλίου 1759) ήταν Γερμανός συνθέτης της ύστερης περιόδου της μπαρόκ μουσικής, που διακρίθηκε κυρίως για τα ορατόριά του. Έζησε κατά το μεγαλύτερο μέρος της ζωής του στην Αγγλία και απέκτησε την αγγλική υπηκοότητα το 1726. Συνέθεσε concerti grossi, όπερες και ορατόρια. Το πιο διάσημο έργο του είναι το ορατόριο Μεσσίας. Επηρέασε βαθιά πολλούς από τους μεταγενέστερους συνθέτες, μεταξύ των οποίων ήταν ο Φραντς Γιόζεφ Χάυντν, ο Μότσαρτ και ο Μπετόβεν, ενώ το έργο του συνέβαλε στη μετάβαση από την εποχή της μπαρόκ μουσικής στην κλασική περίοδο. Οι συνθέσεις του περιλαμβάνουν περίπου 50 όπερες, 23 ορατόρια και πολλές συνθέσεις εκκλησιαστικής μουσικής, καθώς και ορχηστρικά κομμάτια.
  •  
    1696 – Τζανμπατίστα Τιέπολο, Ιταλός ζωγράφος από τη Γαληνοτάτη Δημοκρατία της Βενετίας.  Επανέφερε την μεγαλοπρέπεια της βενετσιάνικης τέχνης. Στα έργα του, τα οποία εκτελούσε με τρομερή ταχύτητα, ξαναζωντάνεψε την ιταλική παράδοση της τοιχογραφίας.
  • 1750 – Ζαν-Μπατίστ ντε Βιλουαζόν, Γάλλος λόγιος
  • 1841 – Φρειδερίκος Κ. Καρρέρ, συγγραφέας και πολιτικός
  • 1857 – Άγγελος Γιαλλινάς, (Κέρκυρα, 5 Μαρτίου 1857 - Κέρκυρα, 1939) ήταν Επτανήσιος ζωγράφος, που έγινε γνωστός κυρίως για τις υδατογραφίες του. 

    Από το 1872 έως το 1875 παρακολούθησε μαθήματα ζωγραφικής στην Καλλιτεχνική Σχολή της Κέρκυρας με δάσκαλο τον Χαράλαμπο Παχή. Συνέχισε κατόπιν τις σπουδές του στη Βενετία, τη Νεάπολη και τη Ρώμη.[5] Στην Ιταλία έλαβε την απόφαση να στραφεί προς την υδατογραφία. Επέστρεψε στην Κέρκυρα το 1878.[5]

    ληξιαρχική πράξη τέκνου του Άγγελου Γιαλλινά

    Η εκθεσιακή του δραστηριότητα εγκαινιάστηκε το 1875 με τη συμμετοχή του στο διαγωνισμό των Ολυμπίων ενώ το 1886 οργάνωσε την πρώτη του ατομική έκθεση στην Αθηναϊκή Λέσχη. Εκεί γνωρίστηκε με τον τότε πρεσβευτή της Μεγάλης Βρετανίας, ο οποίος του ανέθεσε τη φιλοτέχνηση επτά διάφορα τοπία. Έτσι, με αφορμή τη δημιουργία του λευκώματος αλλά και τις γνωριμίες που έκανε μέσω του πρέσβη, ταξίδεψε σε διάφορα μέρη όπως η Αίγυπτος, η Ιταλία, η Γαλλία, η Μικρά Ασία, η Κωνσταντινούπολη, η Ρόδος κλπ ζωγραφίζοντας τοπία και συμμετέχοντας σε εκθέσεις.[6] Μεταξύ άλλων συμμετείχε σε εκθέσεις του Ζαππείου, το Παρνασσού, της Καλλιτεχνικής Έκθεσης Αθηνών, της Παγκόσμιας Έκθεσης Παρισιού κ.α.        Το 1918 παρουσίασε ατομική έκθεση στην αίθουσα Geo της Αθήνας. Το 1974, η Εθνική Πινακοθήκη της Ελλάδας, τον τίμησε μετά θάνατον με μεγάλη αναδρομική έκθεση υδατογραφιών του.

    Το 1902 ο Γιαλλινάς ίδρυσε την Καλλιτεχνική Σχολή Κέρκυρας στην οποία δίδαξε και ο ίδιος ενώ το 1907/1908 ανέλαβε τη διακόσμηση του Αχίλλειου.

    Οι ρομαντικές τοπιογραφίες του Γιαλλινά διακρίνονται για τη διάχυτη διαβάθμιση του χρώματος και την τέλεια απόδοση χαρακτηριστικών λεπτομερειών, χωρίς εντούτοις να πρόκειται για φωτογραφικές απεικονίσεις. Ο Γιαλλινάς δημιούργησε έτσι μία μοναδική στο είδος της σχολή που ξεφεύγει από την Επτανησιακή Σχολή και προσεγγίζει περισσότερο τον ακαδημαϊσμό της Σχολής του Μονάχου.

    Το σπίτι του στην πάνω πλατεία της Κέρκυρας έχει μετατραπεί σε πινακοθήκη, ενώ έχει συγκροτηθεί ίδρυμα για τη διαχείρισή της, την ανάδειξη και την προβολή του έργου του. Τον Σεπτέμβριο του 2010 διαπιστώθηκε πως άγνωστοι αφαίρεσαν από εκεί άγνωστο αριθμό πινάκων του Κερκυραίου ζωγράφου,[7] τα περισσότερα εκ των οποίων εντοπίστηκαν τον Νοέμβριο του 2016.[8]

  • 1871 – Ρόζα Λούξεμπουργκ, Γερμανίδα επαναστάτρια (5 Μαρτίου 187115 Ιανουαρίου 1919, στα πολωνικά: Róża ή Rozalia Luksemburg‎‎, στα γερμανικά: Rosa ή Rosalia Luxemburg‎‎) ήταν Εβραία φιλόσοφος, μαρξίστρια πολιτική θεωρητικός και επαναστάτρια που ανήκε στο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας και αργότερα στο Ανεξάρτητο Σοσιαλδημοκρατικό Κόμμα της Γερμανίας.

    Ξεκίνησε τη δράση της με την εφημερίδα Η Κόκκινη Σημαία (Die Rote Fahne), όπου και συνίδρυσε την Ένωση Σπάρτακος (Spartakusbund), μια μαρξιστική επαναστατική ομάδα από την οποία και δημιουργήθηκε το Κομμουνιστικό Κόμμα Γερμανίας με το οποίο έλαβε μέρος σε ανεπιτυχή επανάσταση στο Βερολίνο τον Ιανουάριο του 1919. Η εξέγερση ξεκίνησε παρά τους ενδοιασμούς της Ρόζας και συνετρίβη από τα απομεινάρια του μοναρχικού στρατού και από οργανωμένες ακροδεξιές πολιτοφυλακές που συλλογικά ονομάζονταν Φράικορπς (Freikorps), οι οποίες εστάλησαν από τη σοσιαλδημοκρατική κυβέρνηση. Η Λούξεμπουργκ και εκατοντάδες άλλοι συνελήφθησαν, βασανίστηκαν και εκτελέστηκαν.

  • 1898 – Μιζάο Οκάουα, Γιαπωνέζα υπεραιωνόβια
  • 1901 – Λούις Καν, Εσθονός αρχιτέκτονας. Ο Λούις Καν (Louis Isidore Kahn, 5 Μαρτίου 1901 - 17 Μαρτίου 1974) ήταν Εσθονός-Αμερικανός αρχιτέκτονας ο οποίος δραστηριοποιήθηκε κυρίως στην Φιλαδέλφεια των Ηνωμένων πολιτειών.       Salk Institute, La Jolla, California (1959–65)                                Jatiya Sangsad Bhaban, Dhaka, Bangladesch (1962–73)                                                  Αποτελεί έναν από τους μεγαλύτερους αρχιτέκτονες του 20ου αιώνα και από τους σημαντικότερους εκπροσώπους του μοντερνισμού.                                                          Υπήρξε καθηγητής αρχιτεκτονικής στο Πανεπιστήμιο του Γέιλ καθώς και στη σχολή σχεδιασμού στο πανεπιστήμιο της Πενσυλβάνια. Οι κατασκευές του φημίζονταν για το μνημειώδες ύφος και τον μονολιθικό τους χαρακτήρα.
  • 1908 – Ρεξ Χάρισον, Άγγλος ηθοποιός
  • 1910 – Μομοφούκου Άντο, Ταϊβανέζος επιχειρηματίας
  • 1918 – Τζέιμς Τόμπιν, Αμερικανός οικονομολόγος
  • 1920 – Γκαμπριέλ Ρομπέρ, Γάλλος ποδοσφαιριστής
  • 1922 – Πιερ Πάολο Παζολίνι, Ο Πιερ Πάολο Παζολίνι (Pier Paolo Pasolini, 5 Μαρτίου 1922 – 2 Νοεμβρίου 1975) ήταν Ιταλός ηθοποιός, ποιητής, συγγραφέας, σεναριογράφος και σκηνοθέτης.

    Ο Πιερ Πάολο Παζολίνι γεννήθηκε στην Μπολόνια της Ιταλίας στις 5 Μαρτίου του 1922, χρονιά που ανεβαίνει στην εξουσία ο Μουσολίνι. Το γεγονός αυτό αποτελεί σταθμό και για την κοινωνική διάρθρωση της Ιταλίας που αλλάζει μορφή χάνοντας σιγά σιγά την αναγεννησιακή της παράδοση και καταντώντας χώρα μιας μάζας μικροαστών στα χέρια του μεγάλου κεφαλαίου και των μεγαλογαιοκτημόνων.

    Γι'αυτό τον λόγο κιόλας ο Παζολίνι υπήρξε δηλωμένος Μαρξιστής. Σχεδόν όλες οι ταινίες του περιέχουν κοινωνικά και πολιτικά σχόλια για τα λαϊκά και αστικά στρώματα, τα οποία συμβαδίζουν με τις αρχές του Μαρξισμού, όπως Το θεώρημα (1968) και το Το Κατά Ματθαίον Ευαγγέλιο.

    Πατέρας του ήταν ο Κάρλο Παζολίνι, υπαξιωματικός του πεζικού, γόνος παλιάς οικογένειας της Ραβέννας, της οποίας κατασπατάλησε τη μικρή περιουσία και κατατάχτηκε στον στρατό ως μοναδική λύση. Μητέρα του η Σουζάνα Κολούσι, από οικογένεια εύπορων αγροτών, δασκάλα, από την Καζάρσα του Φριούλι, ακριτική περιοχή της Ιταλίας στα σύνορα της πρώην Γιουγκοσλαβίας. Το επάγγελμα του Κάρλο Παζολίνι ως στρατιωτικού υποχρεώνει την οικογένειά του σε συνεχείς μετακινήσεις. Στο Κονιλιάνο του Μπελούνο γεννιέται, το 1925, ο αδερφός του Γκουίντο-Αλμπέρτο.

    Γράφει ο Παζολίνι στον Αιρετικό Εμπειρισμό:

    Την εποχή εκείνη τα πήγαινα ακόμα καλά με τον πατέρα μου. Ήμουνα ιδιαίτερα πεισματάρης και καπριτσιόζος (δηλαδή νευρωτικός), αλλά κατά βάθος καλός. Με τη μητέρα μου (έγκυο αλλά δεν το θυμάμαι) ήμουνα, όπως και σ' όλη μου τη ζωή, δεμένος με μια παθιασμένη αγάπη χωρίς ελπίδα.

    Είναι αλήθεια ότι μάνα και πατέρας απ' τη νηπιακή ηλικία επηρεάζουν διαμετρικά αντίθετα και με καθοριστικό τρόπο την ψυχοσύνθεση του παιδιού. Ο πατέρας διοικεί την οικογένεια με στρατιωτικό τρόπο. Τυραννικός κι αυταρχικός προκαλεί μόνο φόβο. "Γεμάτος πάθος, σεξουαλικότατος, βίαιος σαν χαρακτήρας" γράφει γι' αυτόν ο γιος του, "κατέληξε στη Λιβύη, χωρίς δεκάρα· έτσι άρχισε τη στρατιωτική καριέρα που τον καταπίεσε και τον παραμόρφωσε ψυχολογικά τόσο ώστε να τον σπρώξει στον έσχατο συντηρητισμό. Είχε ποντάρει τα πάντα πάνω στη φιλολογική μου καριέρα, από τότε που ήμουνα ακόμα παιδί, μιας και τα πρώτα μου ποιήματα τα έγραψα σε ηλικία εφτά χρονών. Είχε διαισθανθεί, ο κακομοίρης, αλλά δεν είχε προβλέψει τις ταπεινώσεις που θα συνόδευαν την επιτυχία μου". Αλλά το καθοριστικό πρόσωπο στη ζωή του είναι η γλυκύτατη μητέρα, μόνιμο αντικείμενο λατρείας, στην οποία θα αφιερώσει μερικούς απ' τους πιο δυνατούς του στίχους. Δεν είναι δύσκολο να καταλάβουμε, έστω κι απ' αυτές τις λίγες ενδείξεις, τα σημάδια ενός τεράστιου οιδιπόδειου συμπλέγματος, του οποίο ο Παζολίνι είχε μια σπάνια όσο και ακραία επίγνωση.

    Τα πρώτα του ποιήματα γράφηκαν στο Σάτσιλε όπου ο Παζολίνι έβγαλε το δημοτικό σχολείο. Ύστερα ακολούθησαν άλλες μετακινήσεις: Κρεμόνα, Ρέτζο Εμίλια, όπου παρακολούθησε το γυμνάσιο και, τελικά, στην Μπολόνια το λύκειο Γκαλβάνι και κατόπιν το πανεπιστήμιο. "Ένα πανεπιστήμιο με δομή φασιστική", θα σχολιάσει αργότερα. "Εξαιρείται μόνο η προσωπικότητα του Λόνγκι που εκείνα τα χρόνια στην Μπολόνια πρόσφερε πολλά σε μένα και σε πολλούς άλλους, συνομήλικους και πιο μεγάλους από μένα"

    Το 1942, ενώ ο πατέρας του βρίσκεται αιχμάλωτος στην Κένυα, ο Πιερ Πάολο με τη μητέρα του και τον αδερφό του καταφεύγουν στο σπίτι των Κολούσι στην Καζάρσα. Τα χρόνια εκείνα, με δικά του έξοδα, ο νεαρός Παζολίνι εκδίδει την ποιητική συλλογή Ποιήματα στην Καζάρσα, γραμμένα στη διάλεκτο του Φριούλι. Τον επόμενο χρόνο κάνει τη στρατιωτική του θητεία στο Λιβόρνο· λιποτακτεί μετά τις 8 Σεπτεμβρίου και ξαναγυρίζει στην Καζάρσα.

    Το 1945 ο αδερφός του Γκουίντο δολοφονείται μαζί με άλλους συντρόφους του της αντάρτικης ομάδας Όζοπο, από Γιουγκοσλάβους αντάρτες. Τον θάνατο του Γκουίντο τον κάνει ακόμα τραγικό το γεγονός ότι σε μια πρώτη φάση κατορθώνει να ξεφύγει πληγωμένος, αλλά προδίνεται, μπλοκάρεται και τελικά σκοτώνεται. Στα έργα του Παζολίνι βρίσκουμε μνήμες, πόνο, οίκτο και πένθος για τον θάνατο εκείνο, ενώ ο θάνατος του παλικαριού είναι ένα από τα πιο αγαπημένα και πονεμένα του θέματα στο Τα Παιδιά της Ζωής και στο Μια Ζωή Γεμάτη Βία, τα δύο μυθιστορήματα που έγραψε σε ρομανέσκο.

    Τα χρόνια του Φριούλι

    Ο Παζολίνι στον τάφο του Αντόνιο Γκράμσι

    Με το τέλος του πολέμου ο πατέρας γυρίζει στην Καζάρσα. Το χάσμα ασυνεννοησίας μεταξύ πατέρα απ' τη μια και μητέρας-γιου απ' την άλλη γίνεται ακόμα βαθύτερο. Την ίδια χρονιά ο Πιερ Πάολο παίρνει το δίπλωμα φιλολογίας απ' το πανεπιστήμιο της Μπολόνια με μια διατριβή πάνω στον Πάσκολι. Απ' το 1945 ως το 1949 διδάσκει στο γυμνάσιο του Βαλβασόνε, ενός μικρού χωριού κοντά στην Καζάρσα. Στις 18 Φεβρουαρίου 1945, ιδρύει με νεαρούς φοιτητές την Academiuta de lenga Furlana, μια μικρή ακαδημία σπουδών για τη γλώσσα και την κουλτούρα του Φριούλι. Η περίοδος του Φριούλι είχε σημαντική επίδραση στη ζωή του Παζολίνι ως διανοούμενου και ως ατόμου. Τα νεανικά αυτά χρόνια που έζησε στην αγαπημένη ατμόσφαιρα του χωριού, μελετώντας με πραγματικό ενδιαφέρον τις διάφορες εκδηλώσεις και εκφράσεις του αγροτικού κόσμου, θα τα μυθοποιήσει αργότερα (όπως θα μυθοποιήσει και τη νιότη του) και θα τα νιώσει αρχαϊκά, ιερά, αμόλυντα.

    Αυτή την αρχαϊκή φρεσκάδα του κόσμου που έρχεται σε άμεση επαφή με τη φύση θα κάνει μοντέλο και σκοπό του και θα προσπαθήσει να τα μεταδώσει στους άλλους. Απ' τα βάθη των ημερών εκείνων από εκείνες τις ρίζες θα ξεκινήσει να ζωγραφίσει μια Ιταλία ταπεινή, πραγματική, καθημερινή, και στα τελευταία του πια γραπτά θα διαπιστώσει και θ' ανακοινώσει την εξαφάνιση της με τρόπο που συχνά θα ξεσηκώσει θύελλες αποδοκιμασίας και θα δημιουργήσει σκάνδαλο.

    Στενά συνδεδεμένος με τον τρόπο που αυτός ένιωθε τον αγροτικό κόσμο είναι και ο τρόπος που παρατηρεί τον κόσμο του Προλεταριάτου των συνοικισμών της Ρώμης. Σε μια συνέντευξή που δίνει στη La Stampa την Πρωτοχρονιά του 1975 μιλάει γι' αυτούς ακριβώς τους συνοικισμούς. "Ήταν ένας κόσμος περιθωριακός και τρομερός στη σκληρότητά του, αλλά διατηρούσε ένα δικό του κώδικα τιμής και γλώσσας ο οποίος δεν αντικαταστάθηκε με τίποτα. Σήμερα τα παιδιά των συνοικισμών τρέχουν με μηχανές και βλέπουν τηλεόραση αλλά δεν ξέρουν να μιλάνε, μόλις που καταφέρνουν να τραυλίζουν πια. Είναι το βασικό πρόβλημα όλου του αγροτικού κόσμου ή τουλάχιστον της κεντρικής και νότιας Ιταλίας". Σε γενικές λοιπόν γραμμές η λογοτεχνική και πολιτιστική ένταξη του Παζολίνι διαμορφώθηκε στην Καζάρσα. Τα ποιήματα που έγραψε ανάμεσα στα 1943 και 1949 με το γενικό τίτλο Το αηδόνι της Καθολικής Εκκλησίας, φανερώνουν όλα αυτά και ταυτόχρονα την πολιτική και πολιτιστική εξέλιξη του νεαρού συγγραφέα.

    Την ίδια εκείνη περίοδο, μετά τους αγώνες των εργατών γης στο Φριούλι, γράφει την πρόζα Οι Μέρες του Αγαθού Ντε Γκάσπερι που αργότερα θα γίνει μυθιστόρημα και θα εκδοθεί το 1962 με τίτλο Το Όνειρο μιας Υπόθεσης.

    Η φυγή στη Ρώμη

    Τα χρόνια λοιπόν της Καζάρσα θα μείνουν αξέχαστα κι ανεπανάληπτα. Το ίδιο και η μετακίνηση ή η φυγή, όπως θα τη χαρακτηρίσει ο ίδιος, απ' τα μέρη εκείνα. Τις παραμονές των εκλογών του 1948 ένα αγόρι εξομολογείται στον παπά της Καζάρσα ότι είχε σεξουαλικές σχέσεις με τον Παζολίνι. Αυτόματα η ζωή του νεαρού καθηγητή γίνεται αδύνατη στο στενό περίγυρο του χωριού. Φεύγει με τη μητέρα του στη Ρώμη κι εκεί, ζει χρόνια πάρα πολύ δύσκολα. "Υπήρξα ένας απ' αυτούς τους άνεργους που καταλήγουν στην αυτοκτονία" θα πει αργότερα.

    Στην αρχή έμενε στην Πιάτσα Κοσταγκούτι, μετά στο συνοικισμό Σαν Μάμολο, κοντά στις φυλακές Ρεμπίμπια. Ίσως αυτές οι αλλαγές διευθύνσεων για ένα άλλο συγγραφέα δε θα είχαν καμιά σημασία, αλλά αυτοί οι τόποι, αυτά τα ονόματα είναι πολύ γνωστά στους αναγνώστες του καθώς και η Βία Φοντανεϊάνα όπου πήγε να κατοικήσει αμέσως μόλις καλυτέρεψαν λίγο οι οικονομικές του συνθήκες.

    Το 1954 εκδίδονται τα ποιήματα που είχε γράψει στο Φριούλι, σε μια συλλογή με τίτλο Η Πιο Ωραία Νιότη. Δύο χρόνια πριν είχε δημοσιευτεί μια σημαντική μελέτη του πάνω στην ποίηση με διάλεκτο του 19ου αιώνα, που είχε γράψει σε συνεργασία με τον Μάριο Ντ' Άρκο. Το 1955, ο Παζολίνι ιδρύει και δουλεύει μαζί με τους Ροβέρσι, Λεονέτι, Ρομάνο και Φορτίνι το φιλολογικό περιοδικό Οφιτσίνα (Officina) που παρά τη μικρή διάρκεια (κλείνει οριστικά το 1959 μετά από ένα άρθρο που έγραψε ο Παζολίνι εναντίον του Πάπα Πίου ΧΙΙ) παραμένει μια σπουδαία μαρτυρία μιας μερίδας Ιταλών διανοούμενων απέναντι σε προβλήματα που αντιμετωπίζoνταν απ' τους περισσότερους συντηρητικά και μονόπλευρα, χωρίς καμιά εναλλακτική λύση. Το δοκίμιο Πάθος και Ιδεολογία και τα λυρικά κομμάτια του Η Θρησκεία των Καιρών μου, που εκδίδονται αντίστοιχα το 1960 και 1961, παραμένουν η σημαντικότερη συμβολή του Παζολίνι στο Οφιτσίνα. Το 1955 εκδίδεται το μυθιστόρημα Τα Παιδιά της Ζωής, που υπήρξε η πρώτη του συγγραφική επιτυχία.

    Ο θάνατος του Παζολίνι

    Ο Πιερ Πάολο Παζολίνι δολοφονήθηκε στις 2 Νοεμβρίου 1975 στην παραλία της Όστια, κοντά στη Ρώμη. Πατήθηκε αρκετές φορές με το δικό του αυτοκίνητο, και μέρος του σώματός του κάηκε με βενζίνη μετά τον θάνατό του. Το έγκλημα για πολύ καιρό θεωρήθηκε σαν φόνος εκδίκησης τύπου Μαφίας, και είναι απίθανο ότι έγινε από ένα μόνο άτομο. Ο Giuseppe (Pino) Pelosi (1958–2017), τότε 17 ετών, συνελήφθη να οδηγεί το αυτοκίνητο του Παζολίνι και ομολόγησε τον φόνο. Καταδικάστηκε το 1976. Το 2005, απέσυρε την ομολογία του, και υποστήριξε ότι άγνωστοι είχαν σκοτώσει τον Παζολίνι. Είπε ότι αναγκάστηκε να ομολογήσει γιατί υπήρχαν απειλές κατά του ίδιου και της οικογένειάς του. Η έρευνα σχετικά με τη δολοφονία Παζολίνι άρχισε εκ νέου μετά την αναίρεση του Πελόζι. Υπήρξαν ενδείξεις ότι ο φόνος έγινε από εκβιαστές, οι οποίοι είχαν κλέψει μερικές μπομπίνες της ταινίας Σαλό ή 120 Μέρες στα Σόδομα και ο Παζολίνι σχεδίαζε να τους συναντήσει στη Στοκχόλμη. Οι δικαστές έκριναν ότι οι νέες ενδείξεις δεν ήταν αρκετές για να ξανανοίξουν την υπόθεση.

    Είναι θαμμένος στην Καζάρσα, στο αγαπημένο του Φριούλι.

  • 1925 – Πολ Βερζέ, Γάλλος πολιτικός
  • 1929 – J. B. Lenoir, Αμερικανός τραγουδοποιός
  • 1933 – Κώστας Λινοξυλάκης, ποδοσφαιριστής
  • 1935 – Γεώργιος Τόλης, ιατρός
  • 1942 – Φελίπε Γκονθάλεθ, Ισπανός πολιτικός
  • 1942 – Αντριέν Ουνγκμπετζί, πρωθυπουργός του Μπενίν
  • 1945 – Ράντι Μάτσον, Αμερικανός αθλητής
  • 1950 – Φερνάντο ντα Πιεντάντε Ντίας ντος Σάντος, πρωθυπουργός της Ανγκόλας
  • 1955 – Γιώργος Παπαστάμκος, νομικός και πολιτικός
  • 1963 – Τζόελ Όστιν, Αμερικανός επίσκοπος
  • 1966 – Άασιφ Μάντβι, Ινδός ηθοποιός
  • 1968 – Γκόρντον Μπάιναϊ, Ούγγρος πολιτικός
  • 1968 – Αμπρόουζ Μαντβούλο Ντλαμίνι, πολιτικός από το Εσουατίνι
  • 1969 – Θανάσης Βισκαδουράκης, ηθοποιός
  • 1970 – Τζον Φρουσιάντε, Αμερικανός μουσικός (Red Hot Chili Peppers)
  • 1972 – Λούκα Τουρίλλι, Ιταλός μουσικός
  • 1973 – Γιάννης Αναστασίου, ποδοσφαιριστής
  • 1974 – Εύα Μέντες, Αμερικανίδα ηθοποιός
  • 1975 – Λουτσιάνο Μπούρτι, Βραζιλιάνος οδηγός αγώνων
  • 1976 – Σαρούνας Γιασικέβιτσιους, Λιθουανός καλαθοσφαιριστής
  • 1982 – Μίλος Μάριτς, Σέρβος ποδοσφαιριστής
  • 1984 – Γκιγιόμ Οαρό, Γάλλος ποδοσφαιριστής
  • 1986 – Μίκα Νιούτον, Ουκρανή τραγουδίστρια και ηθοποιός

Θάνατοι

  • 254 – Πάπας Λούκιος Α΄
  • 1303 – Δανιήλ, πρίγκιπας της Μόσχας
  • 1417 – Μανουήλ Γ΄ Μέγας Κομνηνός, αυτοκράτορας της Τραπεζούντας.

    Ο Μανουήλ Γ' Μέγας Κομνηνός (16 Δεκεμβρίου 1364 - 5 Μαρτίου 1417) ήταν αυτοκράτορας της Τραπεζούντας από το 1390 έως το θάνατό του το 1417. Ήταν γιος του προκατόχου του, αυτοκράτορα Αλέξιου Γ' και της Θεοδώρας Καντακουζηνής.

    Οι σχέσεις της Τραπεζούντας και της αποδυναμωμένης από εμφύλιο σπαραγμό Βυζαντινής Αυτοκρατορίας είχαν πάψει πια να προκαλούν διαμάχες. Ο Μανουήλ ορίστηκε διάδοχος του θρόνου από τον πατέρα του, το 1377, μετά τον θάνατο του μεγαλύτερου αδελφού του Βασίλειου. Τον ίδιο χρόνο παντρεύτηκε την κόρη του βασιλιά της Γεωργίας, Δαυίδ Θ', Ευδοκία (χήρα του ετεροθαλούς αδελφού του Ανδρόνικου). Η δεύτερη σύζυγός του ήταν η Άννα Φιλανθρωπηνή, την παντρεύτηκε το 1395, ήταν απόγονος της βυζαντινής οικογένειας των Δουκάδων.

    Μόλις ανέλαβε τον θρόνο, μετά τον θάνατο του πατέρα του, ο Μογγόλος κατακτητής Ταμερλάνος είχε μόλις κατακτήσει τη Γεωργία. Ο Μανουήλ έκλεισε ειρήνη με τον Ταμερλάνο και έγινε φόρου υποτελής του. Το 1402 ο Ταμερλάνος συνέτριψε στη Μάχη της Άγκυρας τις Οθωμανικές δυνάμεις του σουλτάνου Βαγιαζήτ Α', ήττα που καθυστέρησε για αρκετές δεκαετίες την οθωμανική επέκταση.

    Το προνόμια των Βενετών ανανεώθηκαν το 1396. Οι Βενετοί έμποροι είχαν πια δικαίωμα να συναλλάσσονται απεριόριστα σε όλη την Αυτοκρατορία και να δένουν τα πλοία τους σε όλα τα λιμάνια της. Τα προνόμια αυτά παραχωρήθηκαν, γιατί οι ανταγωνιστές τους Γενουάτες έκαναν οικονομικό πόλεμο στην Τραπεζούντα, έχοντας διακόψει κάθε συναλλαγή μαζί της.

    Ο Μανουήλ, όπως και ο πατέρας του, έκανε δωρεές σε θρησκευτικά ιδρύματα και μοναστήρια και ιδιαίτερα στη Μονή Σουμελά.

  • 1534 – Κορρέτζο, Ιταλός ζωγράφος

    Ο Κορρέτζο (Antonio Allegri da Correggio, Αύγουστος 1489 - 5 Μαρτίου 1534) ήταν Ιταλός ζωγράφος, ο αντιπροσωπευτικός της σχολής της Πάρμας.

    Λίγα είναι γνωστά για την ζωή του, για τους καλλιτέχνες δίπλα στους οποίους μαθήτευσε και για τις επιρροές που δέχτηκε. Επικρατέστερη πάντως θεωρείται αυτή του Αντρέα Μαντένια .

    Τα δύο μεγάλης κλίμακας έργα του ήταν οι τοιχογραφίες του στους θόλους του San Giovanni Evangelista (1520) και της μητρόπολης της Πάρμας (1526). Στα έργα αυτά ο Κορρέτζο ανέπτυξε την τεχνική του sotto in su, μια προοπτική σμίκρυνση που έκανε τις μορφές να φαίνονται ότι αιωρούνται στους θόλους.

  • 1588 – Ερρίκος Α΄ των Βουρβόνων, πρίγκιπας του Κοντέ
  • 1815 – Φραντς Άντον Μέσμερ, Γερμανός ιατρός
  • 1827 – Αλεσάντρο Βόλτα, Ιταλός φυσικός
  • 1827 – Πιέρ Σιμόν Λαπλάς, Γάλλος μαθηματικός
  • 1876 – Φραντσέσκο Μαρία Πιάβε, Ιταλός λιμπρετίστας
  • 1903 – Εζέν-Ανατόλ Ντεμαρσέ, Γάλλος χημικός
  • 1903 – Γκαστόν Παρί, Γάλλος λόγιος
  • 1907 – Φρίντριχ Μπλας, Γερμανός λόγιος
  • 1925 – Γιόχαν Γένσεν, Δανός μαθηματικός και μηχανικός
  • 1943 – Εδμόνδος Τορόν, αντιστασιακός
  • 1953 – Σεργκέι Προκόφιεφ, Ρώσος συνθέτης
  • 1953 – Ιωσήφ Στάλιν, Σοβιετικός ηγέτης
  • 1964 – Μίλτος Μανάκης, κινηματογραφιστής
  • 1966 – Άννα Αχμάτοβα, Ρωσίδα ποιήτρια
  • 1966 – Κωνσταντίνος Σπετσιώτης, αθλητής
  • 1967 – Μοχάμεντ Μοσαντέκ, Ιρανός πολιτικός
  • 1970 – Ιωάννης Γιαννηκώστας, αξιωματικός του Ναυτικού
  • 1979 – Άγγελος Μαυρόπουλος, ηθοποιός
  • 1982 – Τζον Μπελούσι, Αμερικανός ηθοποιός
  • 1986 – Τζορτζ Νέλσον, Αμερικανός βιομηχανικός σχεδιαστής
  • 1989 – Θάνος Τζενεράλης, ηθοποιός
  • 1998 – Χρήστος Σβολόπουλος, αθλητικογράφος, προπονητής και αθλητής
  • 2000 – Ρένα Ντορ, ηθοποιός
  •  
    2004 – Φίλιππος Ηλιού, (1931-2004) Ιστορικός, ιδρυτής του Κέντρου Μαρξιστικών Μελετών και Ερευνών.Ήταν γιος του βουλευτή της ΕΔΑ Ηλία Ηλιού και της Ελευθερίας Καλδή. Ως το 1935 έζησε στη Μύρινα της Λήμνου. Στην διάρκεια της Γερμανικής κατοχής εντάχθηκε στην Ε.Π.Ο.Ν.
  • 2006 – Μίλαν Μπάμπιτς, Σέρβος πολιτικός
  • 2011 – Μανώλης Ρασούλης, τραγουδοποιός
  • 2013 – Ούγκο Τσάβες, Βενεζουελανός πολιτικός
  •  
    2016 – Παναγιώτης Τέτσης, ζωγράφος. Ο Τέτσης διαμόρφωσε μια προσωπική αντίληψη του εξπρεσιονισμού. Τα έργα του περιλαμβάνουν σκηνές της καθημερινότητας, προσωπογραφίες, τοπία αλλά και νεκρή φύση. Στα έργα του παρατηρείται μια σημαντική μέριμνα στα χρώματα και στο φως. Πέραν από τη ζωγραφική, ο Τέτσης ασχολήθηκε και με τη χαρακτική αλλά και με τη δημιουργία τοιχογραφιών σε εκκλησίες και δημόσια κτήρια.
  • 2016 – Ρέι Τόμλινσον, Αμερικανός προγραμματιστής υπολογιστών
  • 2016 – Νικόλαους Χάρνονκουρτ, Αυστριακός διευθυντής ορχήστρας
  • 2017 – Κουρτ Μολλ, Γερμανός βαθύφωνος

Επέτειοι

  • Διεθνής Ημέρα Ευαισθητοποίησης για τον Αφοπλισμό και τη Μη Διάδοση
  • Στην Κίνα γιορτάζουν την «Ημέρα του Λέι Φενγκ». Ο Λέι Φενγκ (1940-1962) ήταν ένας μετριόφρων και πιστός στο ΚΚΚ και τον Μάο, κινέζος στρατιώτης, ο οποίος σκοτώθηκε σε ηλικία 22 ετών, όταν καταπλακώθηκε από ένα τηλεγραφόξυλο, στο οποίο προηγουμένως είχε προσκρούσει ένα στρατιωτικό φορτηγό. Ο Λέι Φενγκ, που είναι πρότυπο για την κινεζική νεολαία, τιμάται με διάφορες εκδηλώσεις στα σχολεία, ενώ παιδιά ενθαρρύνονται να καθαρίσουν τους δημόσιους χώρους της περιοχής τους.
  • Η Κορνουάλη, περιοχή της νοτιοδυτικής Αγγλίας, γιορτάζει τη μνήμη του προστάτη της Αγίου Πίραν, με παρελάσεις και διάφορες υπαίθριες εκδηλώσεις.






 
© Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου