Loading...

Κατηγορίες

Παρασκευή 04 Μάι 2018
Παρασκευή 4 Μαϊου 2018
Κλίκ για μεγέθυνση
 
Ανατολή Ήλιου: 06:23 – Δύση Ήλιου: 20:19

 

Σαν Σήμερα...

Ο Γαλλικός Μάης του ‘68


Ο «Γαλλικός Μάης» του 1968 ήταν ένα κίνημα συνολικής πολιτικής, κοινωνικής και πολιτιστικής αμφισβήτησης, που εκδηλώθηκε όχι σε κάποια δικτατορία, αλλά σε μία δυτική δημοκρατία, όπως η Γαλλία της εποχής του Ντε Γκολ. Ξεκίνησε ως φοιτητική διαμαρτυρία και γρήγορα αγκάλιασε ευρύτερα στρώματα της γαλλικής κοινωνίας, που θέλησαν να εκφρασθούν και να διεκδικήσουν έξω από τα παραδοσιακά κόμματα και τα εργατικά συνδικάτα. Το χρονολόγιο παρακολουθεί την πορεία του «Γαλλικού Μάη» από τη φοιτητική διαμαρτυρία της Ναντέρ (22 Μαρτίου), έως την επικράτηση του Ντε Γκολ στις προεδρικές εκλογές της 30ης Ιουνίου 1968, που σηματοδότησε το συμβατικό τέλος του. Ο κύριος κορμός των γεγονότων, που συγκροτούν το σύμβολο αυτό της εξέγερσης και των επαναστατικών οραμάτων, εκτυλίχθηκε το μήνα Μάιο με επίκεντρο το Παρίσι, εξού και η ονομασία που επικράτησε.


Γεγονότα

 


μ.Χ.
Συνέρχεται στο Τολέδο η Τρίτη Σύνοδος της τοπικής Εκκλησίας, που καταδικάζει τον Αρειανισμό, αλλά εισαγάγει στο Σύμβολο της Πίστεως το filioque, που θα προκαλέσει αρκετά αργότερα το Σχίσμα, ανάμεσα στον Ανατολικό και Δυτικό Χριστιανισμό.
Οι αμερικανοί εργαζόμενοι, που διαδηλώνουν για την καθιέρωση του οκτάωρου στην Πλατεία Χεϊμάρκετ του Σικάγου, συγκρούονται με την αστυνομία. Από ρίψη χειροβομβίδας από την πλευρά των διαδηλωτών σκοτώνονται 8 αστυνομικοί και 60 τραυματίζονται. Η αστυνομία ανοίγει πυρ, σκοτώνοντας ανυπολόγιστο αριθμό διαδηλωτών.
Ο Χίτλερ εξυμνεί την ανδρεία των Ελλήνων. Σε λόγο του που εκφωνεί στο Ράιχσταγκ, αναφέρει: «Η ιστορική δικαιοσύνη με υποχρεώνει να διαπιστώσω ότι απ’ όλους τους αντιπάλους, τους οποίους αντιμετωπίσαμε, ο Ελληνικός Στρατός πολέμησε με ύψιστο ηρωισμό και αυτοθυσία».

Η αεροναυμαχία της Θάλασσας των Κοραλλίων

Η βύθιση του αμερικανικού αεροπλανοφόρου «Λέξινγκτον», κατά τη διάρκεια της αεροναυμαχίας στη Θάλασσα των Κοραλλίων

Η βύθιση του αμερικανικού αεροπλανοφόρου «Λέξινγκτον», κατά τη διάρκεια της αεροναυμαχίας στη Θάλασσα των Κοραλλίων

Η αεροναυμαχία της Θάλασσας των Κοραλλίων υπήρξε μία μεγάλη πολεμική σύγκρουση του Β' Παγκόσμιου Πολέμου, που διεξήχθη από τις 4 έως τις 8 Μαΐου του 1942, στο θέατρο επιχειρήσεων του Νοτίου Ειρηνικού, ανάμεσα στις ναυτικές δυνάμεις της Ιαπωνίας από τη μία πλευρά και των ΗΠΑ και της Αυστραλίας από την άλλη. Ήταν η πρώτη αεροναυμαχία στα στρατιωτικά χρονικά, η πρώτη ναυμαχία στην οποία ενεπλάκησαν αεροπλανοφόρα και η πρώτη στην οποία τα πλοία των δύο αντιπάλων δεν είχαν σε οπτική επαφή και δεν έβαλαν το ένα κατά του άλλου.

Η πολεμική προετοιμασία της αεροναυμαχίας της Θάλασσας των Κοραλλίων

Στα τέλη Απριλίου του 1942 οι Ιάπω­νες ετοιμάζονταν να θέσουν υπό τον έλεγχό τους τη Θάλασσα των Κοραλλίων (περιοχή ανάμεσα στην Αυστραλία, τη Νέα Γουϊνέα και τα νησιά του Σολομώντος) και να εγκαταστήσουν αεροπορικές βάσεις στο στρατηγικής σημασίας Πορτ Μόρεσμπι, στο νοτιοανατολικό τμήμα τής Νέας Γουινέας και στο Τουλάγκι, στη νότια περιοχή των νησιών του Σολομώντος, με σκοπό να αυξήσουν την αμυντική τους περίμετρο στον Νότιο Ειρηνικό. Οι Αμερικανοί υπέκλεψαν το σχέδιο επίθεσης, που είχε την κωδική ονομασία «Επιχείρηση ΜΟ», κι έθεσαν σε συναγερμό όλες τις διαθέσιμες συμμαχικές ναυτικές και αεροπορικές δυνάμεις με επικεφαλής τον αντιναύαρχο Φρανκ Φλέτσερ.

Οι Ιάπωνες κινητοποίησαν μεγάλη αποβατική δύναμη, την οποία υποστήριζε ναυτική αρμάδα με επικεφαλής τον ναύαρχο Σιγκεγιόσι Ινούε, ο οποίος είχε στη διάθεσή του τρία αεροπλανοφόρα. Στις 3 Μαΐου εκδηλώθηκε η ιαπωνική επίθεση και την επομένη καταλήφθηκε το Τουλάγκι στο σύμπλεγμα των Νήσων του Σολομώντος, κάτω από δύσκολες συνθήκες, καθώς αμερικανικά αεροσκάφη που απονηώθηκαν από το αεροπλανοφόρο «Γιόρκταουν» έπληξαν την αποβατική δύναμη, βυθίζοντας ένα αντιτορπιλλικό, μερικά ναρκαλιευτικά και αποβατικές λέμβους.

Οι κυρίως επιχειρήσεις

Οι περισσότερες από τις ναυτικές μονάδες μάχης που κάλυπταν την κύρια ιαπωνική αποβατική δύναμη, η οποία είχε αποπλεύσει από το Ραμπαούλ της Νέας Βρετανίας με προορισμό το Πορτ Μόρε­σμπι, στις 4 Μαΐου, διέγραψαν τόξο προς τα ανατολικά, προκαλώντας έτσι σύγκρουση με τις δυνάμεις του Φλέτσερ.

Στις 5 και 6 Μαΐου οι αντίπαλοι σχηματισμοί αεροπλανοφόρων ανα­ζητούσαν ο ένας τον άλλο και στις 7 Μαΐου το πρωί αεροσκάφη των ιαπωνικών αεροπλανοφόρων βύθισαν ένα αμερικανικό αντιτορπιλικό κι ένα πετρελαιοφόρο. Την ίδια ημέρα, αμερικανικά αεροπλάνα βύθισαν το ελαφρό αεροπλανοφόρο «Σόχο» κι ένα θωρηκτό.

Την επομέ­νη, 8 Μαΐου, ιαπωνικά βομβαρδιστικά βύθισαν το αμερικανικό αεροπλανοφόρο «Λέξινγκτον» και προξένησαν ζημιές στο επίσης αερο­πλανοφόρο «Γιόρκταουν», ενώ αμερικανικά βομβαρδιστικά έπληξαν τόσο σοβαρά το μεγάλο ιαπωνικό αεροπλανοφόρο «Σοκάκου», ώστε το τελευταίο αναγκάστηκε ν’ αποσυρθεί από τη μάχη.

Στο τέλος της ημέρας, οι απώλειες σε αεροσκάφη των Ιαπώνων ήταν τόσο μεγάλες, ώστε ο ναύαρχος Ινούε αναγκάστηκε να ματαιώσει την απόβαση στο Πορτ Μόρεσμπι για εύθετο χρόνο, επειδή τα πλοία του χωρίς αεροπορική κάλυψη βρίσκονταν στο έλεος των συμμαχικών βομβαρδιστικών, που απογειώνονταν και από χερσαίες βάσεις της Βόρειας Αυστραλίας. Ο Ινούε συγκέντρωσε τις δυνάμεις του κι επέστρεψε στο Ραμπαούλ, απ’ όπου είχε ξεκινήσει πριν από τέσσερις ημέρες.

Τα επακόλουθα της αεροναυμαχίας της Θάλασσας των Κοραλλίων

Στη διάρκεια της πενθήμερης σύρραξης οι Ιάπωνες έχασαν 966 άνδρες και οι Σύμμαχοι 656. Οι υλικές απώλειες για τους Ιάπωνες ήταν 92 αεροπλάνα, 7 πλοία (3 βυθίστηκαν και 4 υπέστησαν σοβαρές ζημιές) και για τους Συμμάχους 69 αεροσκάφη και 4 πλοία (3 βυθίστηκαν και ένα υπέστη σοβαρές ζημιές).

Η αεροναυμαχία της Θάλασσας των Κοραλλίων, αποτέλεσε στρατηγική νίκη των Συμμάχων, επειδή για πρώτη φορά από την έναρξη των στρατιωτικών επιχειρήσεων στο μέτωπο του Ειρηνικού κατόρθωσαν να ανακόψουν μία μεγάλη προέλαση των Ιαπώνων. Επιπλέον, οι Σύμμαχοι κατόρθωσαν να αναπληρώσουν σύντομα τις απώλειές τους, όχι όμως και οι Ιάπωνες, που είχε ως επακόλουθο την ήττα στη Ναυμαχία του Μίντγουεϊ τον Ιούνιο του 1942. Τους επόμενους μήνες οι Σύμμαχοι ξεκίνησαν την αντεπίθεσή τους κι έθεσαν οριστικά υπό τον έλεγχό τους τον Νότιο Ειρηνικό.

  Σημειώνεται η πρώτη αεροπορική τραγωδία στην ιστορία του αθλητισμού. Αεροπλάνο που μεταφέρει την ομάδα της Τορίνο συντρίβεται στο λόφο Σουπέργκα κοντά στην ιταλική πόλη, με αποτέλεσμα να βρουν το θάνατο 31 άνθρωποι, 18 από τους οποίους συγκροτούν την αποστολή της μεγάλης Γκρανάτα με τους 10 διεθνείς.

Η τραγωδία της Σουπέργκα

Η πρώτη αεροπορική τραγωδία με θύμα ποδοσφαιρική ομάδα. Συνέβη στις 4 Μαΐου του 1949, όταν το αεροπλάνο που μετέφερε τη μεγάλη Τορίνο, προσέκρουσε στον λόφο Σουπέργκα του Τορίνου, με αποτέλεσμα να χάσουν τη ζωή τους όλοι οι επιβαίνοντες ποδοσφαιριστές της.

Η Τορίνο κυριαρχούσε στο ιταλικό ποδόσφαιρο τη δεκαετία του '40 και ήταν μία από τις κορυφαίες ομάδες της Ευρώπης. Σε αντίθεση με ό,τι συμβαίνει σήμερα, όπου τη βιομηχανική πόλη του ιταλικού βορρά εκπροσωπεί η μεγάλη της αντίπαλος, η Γιουβέντους. Η «γκρανάτα» βάδιζε ακάθεκτη για το πέμπτο της πρωτάθλημα μέσα στη δεκαετία, καθώς τέσσερις αγωνιστικές πριν από το τέλος είχε τέσσερις βαθμούς περισσότερους από την Ίντερ και έξι από τη Μίλαν.

Στις 3 Μαΐου του 1949 αντιμετώπισε στη Λισαβώνα την Μπενφίκα, σ' ένα φιλικό παιγνίδι προς τιμήν του άσου των «αετών» Φρανσίσκο Φερνάντεζ, που αποχωρούσε από την ενεργό δράση. Κατά την επιστροφή της αποστολής στο Τορίνο, το αεροπλάνο, τύπου Fiat G-212, της εταιρείας Avio Linee Italiane (θυγατρική της FIAT), έπεσε σε ομίχλη λίγο προτού προσγειωθεί στο αεροδρόμιο του Τορίνου και προσέκρουσε στον λόφο Σουπέργκα, που υψώνεται στα νότια της πόλης και συνετρίβη.

Από τους 31 επιβαίνοντες (4 μέλη του πληρώματος, 3 δημοσιογράφοι, 18 ποδοσφαιριστές, 6 παράγοντες και μέλη του τεχνικού επιτελείου) κανείς δεν επέζησε. Ανάμεσα στους νεκρούς συμπεριλαμβάνονταν σπουδαία ονόματα του ιταλικού ποδοσφαίρου της εποχής εκείνης, όπως οι διεθνείς Βαλέριο Μπατσικαλούπο, Βαλεντίνο Ματσόλα (πατέρας του μετέπειτα σπουδαίου μέσου της Ίντερ Σάντρο Ματσόλα), Άλντο Μπαλαρίν και Ρούμπενς Φαντίνι. Μόνο δύο ποδοσφαιριστές φάνηκαν τυχεροί, καθώς δεν ταξίδεψαν στη Λισαβώνα: ο Σάουρο Τομά, που ήταν τραυματίας και ο Λουίτζι Τζουλιάνο (προπονητής του Αιγάλεω την περίοδο 1966-1967), που δεν πρόλαβε να βγάλει διαβατήριο.

Η Ίντερ και η Μίλαν, που διεκδικούσαν τον τίτλο, ζήτησαν το πρωτάθλημα να κατακυρωθεί στην Τορίνο. Η ομοσπονδία διαφώνησε και στους τέσσερεις εναπομείναντες αγώνες, η αποδεκατισμένη Τορίνο χρησιμοποίησε υποχρεωτικά την ομάδα των νέων. Το ίδιο έκαναν και οι αντίπαλοί της σε ένδειξη σεβασμού. Οι Τορινέζοι μπορεί να κέρδισαν και τους τέσσερεις αγώνες και να ανακηρύχθηκαν πανηγυρικά πρωταθλητές Ιταλίας, αλλά δεν ξανάγιναν ποτέ η μεγάλη ομάδα της δεκαετίας του '40.

Η εθνοφρουρά του Οχάιο σκοτώνει τέσσερις φοιτητές και τραυματίζει 11 στο πανεπιστήμιο του Κεντ, κατά τη διάρκεια διαδηλώσεων εναντίον του πολέμου στο Βιετνάμ. Οι C.S.N.&Y. εμπνέονται από το γεγονός και γράφουν το τραγούδι τους «Ohio».
Διεξάγεται ο 36ος Διαγωνισμός Τραγουδιού της Eurovision στην Ιταλία. Νικήτρια αναδεικνύεται για λογαριασμό της Σουηδίας η Κάρολα, με τη σύνθεση «Fangad Av En Stormvind» (Αποκλεισμένη από μια θύελλα). Η χώρα μας συμμετέχει με το τραγούδι του Ανδρέα Μικρούτσικου «Άνοιξη», το οποίο με ερμηνεύτρια τη Σοφία Βόσσου καταλαμβάνει τη 13η θέση.

Γεννήσεις

 


μ.Χ.
Μπαρτολομέο Κριστοφόρι, ιταλός οργανοποιός, που θεωρείται ότι εφηύρε το πιάνο. (Θαν. 27/1/1731)
Όντρεϊ Χέπμπορν, βρετανοβελγίδα ηθοποιός. (Θαν. 20/1/1993)

Άμος Οζ
1939 –         

Συγγραφέας, πανεπιστημιακός, δημοσιογράφος από το Ισραήλ. Μία από τις σημαντικότερες προσωπικότητες της εποχής μας, τόσο για τη θέση που κατέχει στο χώρο των γραμμάτων, όσο και για τη στράτευσή του στην υπόθεση της ειρήνης.

Γεννήθηκε ως Άμος Κλάουσνερ στις 4 Μαΐου 1939 στην Ιερουσαλήμ από γονείς της εβραϊκής διασποράς. Μετά την αυτοκτονία της μητέρας του και σε ηλικία 15 ετών πηγαίνει να ζήσει σε κιμπούτς (εβραϊκή κολλεκτίβα). Τότε αλλάζει το επίθετό του σε Οζ, που στα εβραϊκά σημαίνει δυνατός. Θα ζήσει και θα δουλέψει σε κιμπούτζ ως το 1986, οπότε εξαιτίας του άσθματος του γιου του, θα αναγκαστεί να την εγκαταλείψει. Πολλά από τα μυθιστορήματά του έχουν ως τόπο δράσης είτε τα κιμπούτζ, είτε την Ιερουσαλήμ και χρησιμεύουν ως μικρόκοσμος της ισραηλινής κοινωνίας.

Στα τέλη της δεκαετίας του ’50, ο Οζ θα κληθεί να υπηρετήσει τη στρατιωτική του θητεία, σε μία εποχή που το νεοσύστατο κράτος του Ισραήλ προσπαθεί να ορθοποδήσει. Κατά τη διάρκεια του Πολέμου των 6 Ημερών, το 1967, ανακλήθηκε από την εφεδρεία και ήταν διοικητής άρματος μάχης.

Την ίδια χρονιά με άρθρο του στην εφημερίδα του Εργατικού Κόμματος «Νταβάρ» υποστηρίζει ότι η λύση του Μεσανατολικού βρίσκεται στην ύπαρξη δύο ξεχωριστών κρατών και όχι στην αλληλοεξόντωση Παλαιστινίων και Ισραηλινών. 10 χρόνια αργότερα θα είναι ένα από τα ιδρυτικά μέλη της ειρηνιστικής οργάνωσης «Peace Now». H συλλογή άρθρων του «Το Ισραήλ, η Παλαιστίνη και η ειρήνη» (εκδ. Καστανιώτης) μας αποκαλύπτει τις απόψεις του για το θέμα.

Το 1968 κυκλοφορεί το μυθιστόρημά του «Ο Μίχαελ μου» (εκδ. Καστανιώτης), με ηρωίδα μία νεαρή εβραία, που ζει μία ήρεμη και άνετη ζωή με τον σύζυγό της, αλλά βασανίζεται από επιθυμίες και φαντασιώσεις. Το βιβλίο αυτό αποτέλεσε το διαβατήριο του Οζ προς τη διεθνή καταξίωση.

Το 2004 κυκλοφόρησε και στα ελληνικά το πολυσέλιδο μυθιστόρημά του «Ιστορία αγάπης και σκότους» (εκδ. Καστανιώτη). Ένα έργο επικό, αλλά και χαμηλόφωνο, εν πολλοίς αυτοβιογραφικό, που θεωρείται το αριστούργημά του.

Στα ελληνικά κυκλοφορούν ακόμη τα μυθιστορήματά του «Νύχτα στο Τελ Κεντάρ» (εκδ. Καστανιώτης), «Το μαύρο κουτί» (εκδ. Ψυχογυιός), «Η ίδια θάλασσα» (εκδ. Καστανιώτη), «Η Γυναίκα, που γνώρισα» (εκδ. Ψυχογυιός), " Εικόνες από τη ζωή στο χωριό" (εκδ.Καστανιώτη) και το παιδικό «Σούμχι: Μια ιστορία για την αγάπη και την περιπέτεια» (εκδ. Καστανιώτη).

Στο έργο του Οζ, η ιστορία της πατρίδας του είναι διαρκώς παρούσα. Κοινός τόπος στα γραπτά του, μυθιστορήματα και δοκίμια, η εξερεύνηση της ανθρώπινης φύσης, με τις αδυναμίες, αλλά και το μεγαλείο της διαφορετικότητάς της και η αποφασιστικότητά του να μιλήσει τη γλώσσα της αλήθειας, οποιονδήποτε κι αν αυτή ενοχλεί.

Ο Άμος Οζ αφιερώνει σήμερα τον χρόνο του στη διδασκαλία, το γράψιμο, αλλά και στην εκστρατεία για την ειρήνευση στη Μέση Ανατολή. Τα κείμενά του έχουν μεταφραστεί σε περισσότερες από 30 γλώσσες του κόσμου.

Τζέιν Τζέικομπς
1916 – 2006

Αμερικανοκαναδή δημοσιογράφος, συγγραφέας και ακτιβίστρια σε θέματα πολεοδομίας και χωροταξίας, γνωστή για τη συνεισφορά της στις αστικές σπουδές (urban studies).

Η Τζέιν Τζέικομπς, το γένος Μπούτσνερ, γεννήθηκε στις 4 Μαΐου 1916 στο Σκράντον της Πενσυλβάνιας. Ο πατέρας ήταν γιατρός και η μητέρα της νοσοκόμα.

Το 1935 εγκαταστάθηκε με την αδελφή της στη Νέα Υόρκη, πρώτα στο Μπρούκλιν και στη συνέχεια στο Γκρίνουιτς Βίλατζ, μία παραδοσιακή γειτονιά του Μανχάταν, για την οποία έδωσε αγώνες προκειμένου να μην ανοικοδομηθεί και χάσει τον ιδιαίτερο χαρακτήρα της.

Στην αρχή δούλεψε ως στενογράφος και στη συνέχεια ως δημοσιογράφος, γράφοντας άρθρα με το κομμάτι για την καθημερινότητα της αμερικανικής μεγαλούπολης. Το 1961 εξέδωσε το επιδραστικό βιβλίο «The Death and Life of Great American Cities» («Ο Θάνατος και η Ζωή των Μεγάλων Αμερικανικών Πόλεων»), στο οποίο υποστήριξε ότι η σύγχρονη οικιστική ανάπτυξη δεν λαμβάνει υπόψη τις ανάγκες των κατοίκων, εισάγοντας έννοιες της κοινωνιολογίας στο γνωστικό πεδίο της πολεοδομίας και χωροταξίας, όπως το «κοινωνικό κεφάλαιο». Με το βιβλίο της αυτό και τη μαχητική της αρθρογραφία, η Τζέικομπς αφύπνισε πολλές συνειδήσεις κι έσωσε εν μέρει το Γκρίνουιτς Βίλατζ από τα νύχια των κερδοσκόπων.

Το 1968, μία σύλληψη για την ακτιβιστική της δράση στη Νέα Υόρκη, η αντίθεσή της στον πόλεμο του Βιετνάμ κι έχοντας δύο γιους σε ηλικία στράτευσης, την οδήγησαν μαζί με τον σύζυγό της στο Τορόντο του Καναδά, όπου έζησε το υπόλοιπο της ζωής της. Στη νέα της πατρίδα συνέχισε τους αγώνες της για την αστική ανάπλαση με μέτρο τον άνθρωπο. Έγραψε, επίσης, τα βιβλία «The Economy of the Cities» («Η Οικονομία των Πόλεων», 1969) και «Cities and the Wealth of Nations» («Πόλεις και ο Πλούτος των Εθνών», 1984).

Η ανδροκρατούμενη συντεχνία των αμερικανών πολεοδόμων την αντιμετώπισε με υποτιμητικό και συχνά ειρωνικό τρόπο. Την κατηγόρησαν για γενικολογίες και για έλλειψη σπουδών στο συγκεκριμένο αντικείμενο, ενώ κάποιοι άλλοι την προέτρεψαν να γυρίσει στην κουζίνα της και να πλύνει κάνα πιάτο.

Η Τζέιν Τζέικομπς πέθανε στο Τορόντο στις 25 Απριλίου 2006, σε ηλικία 89
Αντώνης Παπαδόπουλος, έλληνας κωμικός ηθοποιός, γνωστός για τη συμμετοχή του σε ταινίες με τον Θανάση Βέγγο. (Θαν. 9/10/1983)

Θάνατοι

 


μ.Χ.
Λουί Μπρεγκέ, γάλλος μηχανικός και αεροπόρος, από τους πρωτοπόρους της αεροναυπηγικής. (Γεν. 2/1/1880)
Γιόζιπ Μπροζ Τίτο, κομμουνιστής ηγέτης της Γιουγκοσλαβίας και πρόεδρος της χώρας. (Γεν. 7/5/1892)
Αλέξης Δαμιανός, έλληνας σκηνοθέτης, ηθοποιός και συγγραφέας. Οι ταινίες του «Μέχρι το πλοίο» και «Ευδοκία» σηματοδότησαν την ιστορία του νέου ελληνικού κινηματογράφου. (Γεν. 21/1/1921)

πηγη: www.sansimera.gr

     
    © Copyright 2011 - 2024 Στύξ - Ανεξάρτητη Πολιτισμική και Πολιτική Εφημερίδα της Βόρειας Πελοποννήσου