• 2020 Το μνημείο της ΚΕ του ΚΚΕ οι «Σκιές», που φιλοτέχνησε ο Μάρκος Γεωργιλάκης, γλύπτης και αναπληρωτής καθηγητής της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών, στέκεται περήφανο και ολόρθο σε μια γη κατάσπαρτη με τα αποτυπώματά των Μακρονησιωτών.

Πέντε ανθρώπινες μορφές που αναδύονται από το έδαφος της Μακρονήσου, στέκουν αγέρωχες πάνω σε αυτό, απλώνουν τη σκιά και την παρουσία τους στο χώρο, συνθέτουν το μνημείο - φόρο τιμής στους χιλιάδες αγωνιστές που μαρτύρησαν σε αυτόν το τόπο φυλακής και εξορίας.

«Τώρα τα χέρια μας κάθουνται ολόγυμνα πάνου στα γόνατά μας, όπως κάθεται ο ήλιος πάνου στο βουνό, όπως κάθεται το βουνό πάνου στη θάλασσα, όπως κάθεται η καρδιά του συντρόφου πάνου στην πίστη της. Τούτα είναι τα χέρια των κομμουνιστών»: Οι στίχοι του Γιάννη Ρίτσου χαραγμένοι πάνω στη μαρμάρινη βάση του μνημείου συμπληρώνουν τη σύνθεση.

Το έργο φιλοτέχνησε ο γλύπτης και αναπληρωτής καθηγητής της Ανωτάτης Σχολής Καλών Τεχνών Μάρκος Γεωργιλάκης, ανταποκρινόμενος στον ανοιχτό Πανελλήνιο Καλλιτεχνικό Διαγωνισμό που είχε προκηρύξει η ΚΕ του ΚΚΕ. Ως υλικό κατασκευής επιλέχθηκε ο ανοξείδωτος χάλυβας, ώστε να αποδοθεί στο βέλτιστο βαθμό η καλλιτεχνική φόρμα και συγχρόνως το Μνημείο να αντέχει στο χρόνο και στις συνθήκες του νησιού.

«Δεν μπορώ να αντιληφθώ τη Μακρόνησο χωρίς τους ανθρώπους της, χωρίς τους εξόριστους, που έζησαν, πόνεσαν, βασανίστηκαν στα χώματά της», έχει εξηγήσει ο δημιουργός του γλυπτού. Έτσι, οι πέντε μορφές που απαρτίζουν τη γλυπτική σύνθεση συμβολίζουν τη ζωντανή παρουσία όσων φυλακίστηκαν και εξορίστηκαν στο Μακρονήσι, στέκοντας έτοιμες να «υποδεχθούν» όσους φτάνουν στο νησί.

• 394 – Μάχη του ποταμού Φρίγδου: Ο αυτοκράτορας Θεοδόσιος Α΄ νικά τον σφετεριστή Ευγένιο και τον Φράγκο Αρβογάστη.
• 1492 – Ο Χριστόφορος Κολόμβος σαλπάρει από τη Λα Γκομέρα των Καναρίων Νήσων, το τελευταίο λιμάνι που έπιασε πριν διασχίσει για πρώτη φορά τον Ατλαντικό Ωκεανό.
• 1522 – Το Victoria, το μόνο πλοίο που απέμεινε από την αποστολή του Φερδινάνδου Μαγγελάνου, επιστρέφει στο Σανλούκαρ ντε Μπαραμέδα της Ισπανίας και γίνεται το πρώτο πλοίο που έκανε τον περίπλου του κόσμου.
• 1634 – Τριακονταετής Πόλεμος: ο καθολικός αυτοκρατορικός στρατός νικά τις προτεσταντικές δυνάμεις της Σουηδίας και των συμμάχων της στη μάχη του Νέρντλινγκεν.

• 1683 Πέθανε ο Γάλλος πολιτικός Ζαν Μπατίστ Κολμπέρ, υπουργός Οικονομικών του Λουδοβίκου του XIV και ένας από τους κύριους εκπροσώπους της θεωρίας του μερκαντιλισμού.
• 1757 Γεννήθηκε ο μαρκήσιος ντε Λαφαγιέτ, Γάλλος ευγενής και επαναστάτης, που τάχθηκε με το πλευρό της Γαλλικής Επανάστασης και συμμετείχε στον πόλεμο της αμερικανικής ανεξαρτησίας
• 1766 Γεννιέται ο Τζον Ντάλτον, Αγγλος φυσικός και χημικός που με την ατομική του θεωρία για την ύλη και τις μελέτες του για τις ιδιότητες των αερίων, θεωρείται ένας από τους μεγάλους θεμελιωτές της επιστήμης της χημείας.
  Το 1803 αρχίζει να χρησιμοποιεί σύμβολα για να αντιπροσωπεύσει τα άτομα διαφορετικών στοιχείων.
• 1860 Γεννήθηκε ο ποιητής Λορέντζος (Λαυρέντιος) Μαβίλης
• 1861 Ο φοιτητής (και οπαδός της Γαλλικής αστικής Επανάστασης) Αριστείδης Δόσιος αποτυγχάνει στην απόπειρα δολοφονίας της βασίλισσας Αμαλίας. Συλλαμβάνεται και καταδικάζεται σε θάνατο. Στην εξέγερση του 1862 απελευθερώθηκε.
• 1876 Γεννιέται ο Σκοτσέζος φυσιολόγος Τζον Τζέιμς Ρίκαρντ Μακλέοντ. Μαζί με τον σερ Τσαρλς Μπάντινγκ ανακάλυψε την ινσουλίνη το 1921. Οι δυο τους κέρδισαν το βραβείο Νόμπελ Ιατρικής το 1923
• 1899 Η γαλακτοβιομηχανία “Carnation” κυκλοφορεί για πρώτη φορά παστεριωμένο γάλα σε συσκευασία μεταλλικού δοχείου.
• 1899 Ο υπουργός Εξωτερικών των ΗΠΑ Τζον Χέι, σε μια προσπάθεια να διασφαλίσει τα οικονομικά συμφέροντά των ΗΠΑ στην Κίνα από τους ανταγωνιστές τους (Βρετανία, Γαλλία, Ιαπωνία, Ρωσία, κλπ.), διακηρύσσει το ιμπεριαλιστικό δόγμα των «ανοιχτών θυρών»
• 1901 Ο Πρόεδρος των ΗΠΑ Γουίλιαμ Μακίνλεϊ δολοφονείται από τον αναρχικό Λέων Τσόλγκος.
• 1910 Ο Ελευθέριος Βενιζέλος μιλάει για πρώτη φορά στον ελληνικό λαό, σε συγκέντρωση στην Πλατεία Συντάγματος.
• 1913 Στις ΗΠΑ, ο δρ. Νογκούτσι ανακοινώνει ότι απομόνωσε το μικρόβιο της λύσσας.
• 1915 Δοκιμάζεται από το στρατό της Βρετανίας το πρώτο τανκ.
• 1919 Το Ανώτατο Συμμαχικό Συμβούλιο επικυρώνει την παραχώρηση ολόκληρης της Θράκης στην Ελλάδα, ενώ στη Βουλγαρία δίνεται εμπορική διέξοδος στο Αιγαίο.
• 1930 Στον απόηχο της διεθνούς καπιταλιστικής κρίσης πραγματοποιείται στρατιωτικό πραξικόπημα στην Αργεντινή, όπου εγκαθιδρύεται δικτατορία υπό τον Χ. Φ. Ουριμπούρου.
• 1941 Η γερμανική μυστική αστυνομία εκδίδει διαταγή, σύμφωνα με την οποία οι Εβραίοι θα πρέπει να φέρουν υποχρεωτικά το άστρο του Δαβίδ.
• 1942 Γεννιέται ο μουσικός Ψαραντώνης, ένας από τους πιο γνωστούς Κρητικούς λυράρηδες (το πραγματικό του όνομα είναι Αντώνης Ξυλούρης και είναι αδελφός του Νίκου Ξυλούρη)
• 1944 Γεννήθηκε ο μουσικός Ρότζερ Γουότερς των Πινκ Φλόιντ.
• 1951 Η Μορίν Κόνολι, γνωστή και ως “Μικρή Μο” γίνεται η νεότερη τενίστρια που κερδίζει το 1ο από τα 3 συνεχόμενα US Open σε ηλικία 16 ετών και εννέα μηνών.
• 1955 Πογκρόμ εξαπολύεται κατά των Ελλήνων στην Κωνσταντινούπολη. Η κυβέρνηση του τότε πρωθυπουργού Αντνάν Μεντερές θέτει σε εφαρμογή το καλομελετημένο σχέδιο. Αφορμή υπήρξε η προβοκατόρικη ενέργεια της τοποθέτησης βόμβας στο σπίτι όπου γεννήθηκε στη Θεσσαλονίκη ο Κεμάλ Ατατούρκ.
  Το γεγονός διατυμπανίστηκε από τις τουρκικές εφημερίδες της Κωνσταντινούπολης με έκτακτες εκδόσεις. Χαρακτηριστικό είναι ότι η «Ισταμπούλ Εξπρές», από την ανυπομονησία της, έθεσε σε κυκλοφορία το παράρτημά της μισή ώρα νωρίτερα από την έκρηξη της βόμβας στη Θεσσαλονίκη!
  Οργανωμένες ομάδες τραμπούκων με λοστούς, ρόπαλα, με στρατιωτική πειθαρχία, υπό την παρότρυνση της αστυνομίας, ισοπέδωσαν και λεηλάτησαν κάθε τι το ελληνικό στην Κωνσταντινούπολη.
  Αποτέλεσμα ήταν ο θάνατος 10 Ελλήνων, ο τραυματισμός εκατοντάδων, η λεηλάτηση 4.384 ελληνικών καταστημάτων, η καταστροφή 3.000 ελληνικών κατοικιών, ο βιασμός 200 Ελληνίδων, η πυρπόληση 59 εκκλησιών, η σύληση τάφων, μέχρι και η εκταφή πτωμάτων στα ελληνικά νεκροταφεία.
• 1956 Πεθαίνει ο Βρετανός αρχιτέκτονας Μάικλ Βέντρις, που το 1952 αποκρυπτογράφησε τη μινωική γραφή Γραμμική Β’.
• 1959 Μετά από επίμονες προσπάθειες του πατέρα του και με την πρόθυμη υποστήριξη του πρωθυπουργού Κωνσταντίνου Καραμανλή, επιστρέφει στην Ελλάδα, μετά από μακρόχρονη απουσία στις ΗΠΑ, ο Ανδρέας Παπανδρέου.
• 1959 Εγκαινιάζεται το γήπεδο της Τούμπας στη Θεσσαλονίκη, που αποτελεί την έδρα του ΠΑΟΚ.
• 1966 Ο αρχιτέκτονας του απαρτχάιντ, ρατσιστής πρωθυπουργός της Νότιας Αφρικής, Χέντρικ Φέρβουρντ, δολοφονείται μέσα στη Βουλή από τον ελληνικής καταγωγής Δημήτρη Τσαφέντα. Ο Τσαφέντας καταδικάστηκε σε θάνατο, αλλά η Νοτιοαφρικανική κυβέρνηση προτίμησε να τον κλείσει ισόβια ως ψυχασθενή στην απομόνωση υποβάλλοντας τον σε καθημερινά βασανιστήρια.
• 1968 Παγκόσμιας σημασίας οι ανασκαφές στη Σαντορίνη καθώς τα ευρήματα που ήταν θαμμένα μέσα στη στάχτη δίνουν μοναδικές πληροφορίες για την ζωή το 1550 ‑1520 π.Χ.
• 1970 Παλαιστίνιοι μέλη του Λαϊκού Μετώπου για την Απελευθέρωση της Παλαιστίνης, πραγματοποιούν αεροπειρατεία ταυτόχρονα σε δύο επιβατικά αεροσκάφη από την Ευρώπη προς τη Νέα Υόρκη και τα μεταφέρουν στην Ιορδανία.
• 1972 Σφαγή του Μονάχου: Εννέα Ισραηλινοί αθλητές (μαζί με έναν Γερμανό αστυνομικό) σκοτώνονται από την παλαιστινιακή τρομοκρατική ομάδα Μαύρος Σεπτέμβρης, αφού πάρθηκαν όμηροι κατά τους Ολυμπιακούς Αγώνες του Μονάχου, μετά από σπασμωδική παρέμβαση της γερμανικής αστυνομίας που καταλήγει σε τραγωδία.
• 1975 Στην ανατολική Τουρκία, ισχυρός σεισμός 6,8 Ρίχτερ προκαλεί το θάνατο τουλάχιστον 2.350 ανθρώπων και τον τραυματισμό 3.000.
• 1982 Ο Κωνσταντίνος Καραμανλής κηρύσσει την έναρξη του 13ου Ευρωπαϊκού Πρωταθλήματος Αθλητισμού (ΕΠΑ) εγκαινιάζοντας το ΟΑΚΑ μπροστά σε 70.000 θεατές.
• 1989 Ανακαλύπτονται λακκοειδείς τάφοι του 6ου π.Χ. αιώνα στην Αιανή Κοζάνης.
• 1991 Στην Κύπρο, το Ανώτατο Δικαστήριο αποφασίζει την αποφυλάκιση του Νίκου Σαμψών, επικεφαλής του πραξικοπήματος του 1974.
• 1991 Η αντεπαναστατική ηγεσία της Σοβιετικής Ένωσης αναγνωρίζει την ανεξαρτησία της Λετονίας, της Λιθουανίας και της Εσθονίας, δρομολογώντας τον ολοκληρωτικό διαμελισμό της ΕΣΣΔ.
• 1991 Οι ανατροπές στην πρώην ΕΣΣΔ οδηγούν την ιστορική πόλη του Λένιγκραντ (γνωστή έτσι από το 1924) σε επανονομασία ως (Αγία) Πετρούπολη.
• 1993 Έκθεση της UNESCO αναφέρει ότι, πάνω από 948 εκατομμύρια ενηλίκων στον κόσμο, εκ των οποίων τα 2/3 γυναίκες, είναι αναλφάβητοι.
• 1995 Η Γαλλία πραγματοποιεί την πρώτη, από τις οκτώ προγραμματισμένες, πυρηνική της δοκιμή στο νότιο Ειρηνικό, με έκρηξη ισχύος 20 κιλοτόνων, προκαλώντας τη διεθνή κατακραυγή.
• 1997 Γίνεται η κηδεία της πριγκίπισσας Νταϊάνα η οποία σκοτώθηκε σε αυτοκινητιστικό δυστύχημα στις 31 Αυγούστου στο Παρίσι.
• 1998 Πέθανε ο Ιάπωνας σκηνοθέτης Ακίρα Κουροσάβα
• 2002 Πέθανε σε ηλικία 84 ετών η ηθοποιός Ίλια Λυβικού
• 2004 Πέθανε ο ηθοποιός Τώνης Γιακωβάκη
• 2007 Πέθανε ο Λουτσιάνο Παβαρότι (Luciano Pavarotti) ιταλός τενόρος. (Γεν. 12/10/1935)
• 2020 Το μνημείο της ΚΕ του ΚΚΕ οι «Σκιές», που φιλοτέχνησε ο Μάρκος Γεωργιλάκης, γλύπτης και αναπληρωτής καθηγητής της Ανώτατης Σχολής Καλών Τεχνών, στέκεται περήφανο και ολόρθο σε μια γη κατάσπαρτη με τα αποτυπώματά των Μακρονησιωτών. Πέντε φιγούρες σύμβολο τιμής και μνήμης σε όλους τους κομμουνιστές και αγωνιστές που μαρτύρησαν σε εκείνον τον τόπο, αλλά στάθηκαν ορθοί στο μεγάλο ανήφορο, γιατί είχαν μεγάλη απόφαση στην καρδιά. Πέντε φιγούρες που κοιτούν πέρα, την «αντιφεγγιά της Αθήνας»… Και μια υπόσχεση, ένα αυτονόητο χρέος: Δεν σας ξεχνάμε! Σας τιμάμε κάθε μέρα με την πάλη μας!
• 2021 Πέθανε ο ηθοποιός Ζαν Πολ Μπελμοντό

Γεννήσεις

• 1666 – Ιβάν Ε’, τσάρος της Ρωσίας
• 1766 – Τζον Ντάλτον, Άγγλος χημικός και φυσικός
• 1773 – Λογγίνος Χέυδεν, Ρώσος ναύαρχος
• 1852 – Χαράλαμπος Άννινος, συγγραφέας
• 1860 – Λορέντζος Μαβίλης, ποιητής
• 1879 – Γιόζεφ Βιρτ, Γερμανός πολιτικός
• 1879 – Μαξ Σρεκ, Γερμανός ηθοποιός
• 1888 – Τζόζεφ Πάτρικ Κένεντι, Αμερικανός πολιτικός
• 1892 – Έντουαρντ Βίκτορ Άπλετον, Άγγλος φυσικός
• 1913 – Λεονίντας ντα Σίλβα, Βραζιλιάνος ποδοσφαιριστής
• 1923 – Πέτρος Β’, βασιλιάς της Γιουγκοσλαβίας
• 1943 – Αντώνης Ξυλούρης, γνωστός ως Ψαραντώνης, βιρτουόζος της κρητικής λύρας και συνθέτης.
  
• 1943 – Ρότζερ Γουώτερς, Άγγλος τραγουδιστής και μουσικός (Pink Floyd)
• 1944 – Κριστιάν Μπολτανσκί, Γάλλος καλλιτέχνης
• 1948 – Βασίλης Στραβοπόδης, ποδοσφαιριστής
• 1954 – Δημήτρης Κίζας, Κύπριος ποδοσφαιριστής
• 1956 – Σάκαρι Κουόσμανεν, Φινλανδός ηθοποιός και τραγουδιστής
• 1957 – Μικαέλ Ζαν, γενική κυβερνήτρια του Καναδά
• 1957 – Ζοζέ Σόκρατες, Πορτογάλος πολιτικός
• 1963 –  Γκερτ Βίλντερς, Ολλανδός πολιτικός
• 1966 – Εμίλ Μποκ, Ρουμάνος πολιτικός
• 1975 – Gala, Ιταλίδα τραγουδίστρια
• 1976 – Αλέν Ραγκουέλ, Γάλλος ποδοσφαιριστής
• 1978 – Μαρλέν Αγγελίδου, τραγουδίστρια
• 1979 – Μιχάλης Αρναούτης, πυγμάχος
• 1987 – Χρήστος Τσακμάκης, αθλητής

Θάνατοι

• 628 – Καβάδης Β’, βασιλιάς της Περσίας
• 957 – Λιούντολφ, δούκας της Σουηβίας
• 972 – Πάπας Ιωάννης ΙΓ΄
• 1581 – Γκιγιόμ Ποστέλ, Γάλλος γλωσσολόγος
• 1683 – Ζαν Μπατίστ Κολμπέρ, Γάλλος πολιτικός
• 1873 – Ζαν Σακορνάκ, Γάλλος αστρονόμος
• 1907 – Σουλί Προυντόμ, Γάλλος συγγραφέας
• 1938 –  Αλφόνσος των Αστουριών, Ισπανός πρίγκιπας
• 1956 – Μάικλ Βέντρις, Άγγλος αρχιτέκτονας
• 1966 – Χέντρικ Φέρβερντ, Νοτιοαφρικανός πολιτικός
• 1978 – Μαξ Ντεκουζί, Γάλλος αντισφαιριστής
• 1998 – Ακίρα Κουροσάβα, Ιάπωνας σκηνοθέτης
• 2002 – Ίλυα Λιβυκού, ηθοποιός
• 2004 – Τώνης Γιακωβάκης, ηθοποιός
• 2007 – Λουτσιάνο Παβαρόττι Ιταλός τενόρος
• 2011 – Μάικλ Χαρτ, αμερικανός συγγραφέας, εφευρέτης του e-book. (Γεν. 8/3/1947)
• 2021- Άντονι Τζόνσον Αμερικανός ηθοποιός