1. Το Συμβούλιο της Επικρατείας με τις με αρ. 190-191/4.2.2022 αποφάσεις της Ολομέλειας έκρινε αντισυνταγματική τη μεταβίβαση της πλειονότητας των μετοχών ΕΥΔΑΠ Α.Ε. και ΕΥΑΘ Α.Ε. στο υπερταμείο (ΕΕΣΥΠ) (Νόμος 4389/2016). Το υπερταμείο συστάθηκε το 2016 κατ’ επιταγή των μνημονιακών θεσμών (Ευρωπαϊκού Μηχανισμού Σταθερότητας) με σκοπό τον εκσυγχρονισμό των δημόσιων επιχειρήσεων, την αξιοποίηση των περιουσιακών στοιχείων του Δημοσίου, την αποδοτικότερη διαχείριση και τη μεγιστοποίηση της δημόσιας περιουσίας με απόδοση μερισμάτων προς απομείωση των δανειακών υποχρεώσεων της χώρας, καθώς και για επενδύσεις.

2. Κατά το Συμβούλιο της Επικρατείας, το υπερταμείο (ΕΕΣΥΠ) εξυπηρετεί τους καταστατικούς σκοπούς του με πολιτικές επενδύσεων και «με ιδιωτικοοικονομικά κριτήρια», δηλαδή σκοπούς ταμειακούς και ταμιευτικούς, καθώς και απόδοσης μερισμάτων, και πάντα με σκοπό το κέρδος. Οι ανωτέρω σκοποί (σύμφωνα με τις αποφάσεις) υπό περιστάσεις είναι δυνατόν να αποβούν σε βάρος της ποιότητας της καθολικότητας ή της προσιτής τιμής των παρεχόμενων λειτουργικών υπηρεσιών από την ΕΥΔΑΠ Α.Ε. και την ΕΥΑΘ Α.Ε. και ειδικότερα της διαρκούς και συνεχούς ύδρευσης-αποχέτευσης, αγαθών ζωτικής σημασίας για την αξιοπρεπή διαβίωση των ανθρώπων και την ελεύθερη ανάπτυξή τους και επομένως για την υγεία τους.

Επισημαίνεται ότι το Δ.Σ. του υπερταμείου ορίζεται από Ειδικό Εποπτικό Συμβούλιο στο οποίο συμμετέχουν και δύο εκπρόσωποι των θεσμών και όχι αποκλειστικά από το Ελληνικό Δημόσιο, οπότε δεν διασφαλίζεται ο πλήρης δημόσιος έλεγχος των ΕΥΔΑΠ Α.Ε. και ΕΥΑΘ Α.Ε.

Πιο συγκεκριμένα, κατά το ΣτΕ διασφαλίζεται η διαχείριση των εταιρειών κοινής ωφέλειας σύμφωνα με τις υποχρεώσεις που απορρέουν από το σύνταγμα [άρθρο 5 παρ. 1 και παρ. 5 και αρ. 21 παρ. 3, όπως έχει κρίνει το ΣτΕ και σε προηγούμενη απόφαση της Ολομέλειάς του (1906/2014)], καθώς το Δημόσιο «δεν επιτρέπεται να επιδιώκει, προεχόντως ή παραλλήλως, οικονομικούς ή άλλους σκοπούς, έστω και υπαγορευόμενους από το ευρύτερο δημόσιο συμφέρον, όταν οι σκοποί αυτοί ανταγωνίζονται ή θέτουν σε κίνδυνο την αξιούμενη αδιάλειπτη και υψηλής ποιότητας παροχή υπηρεσιών ζωτικής σημασίας για το κοινωνικό σύνολο».

3. Σύμφωνα με τα τελευταία δημοσιευμένα στοιχεία, το 2019 και το 2020, το υπερταμείο εισέπραξε αθροιστικά μερίσματα από τις δύο εταιρείες (ΕΥΔΑΠ Α.Ε. και ΕΥΑΘ Α.Ε.) 41 εκατ. ευρώ.

Η αποχώρηση των ΕΥΔΑΠ Α.Ε. και ΕΥΑΘ Α.Ε. από τον ενοποιημένο ισολογισμό του υπερταμείου θα στερήσει και αξία ενεργητικού της τάξης του 1 δισ. ευρώ, οπότε η περιουσία του θα μειωθεί από τα 6 δισ. ευρώ στα 5 δισ. ευρώ και υπάρχει πιθανότητα το υπερταμείο να ζητήσει προς αναπλήρωση άλλα δημόσια περιουσιακά στοιχεία, ιδίως σήμερα (2021-2022), που το δημόσιο χρέος έχει ξεπεράσει το 200% του ΑΕΠ της χώρας.

4. Το έτος 2012 πολίτες (καταναλωτές=έννομο συμφέρον) και σωματεία εργαζομένων ζητήσαμε την ακύρωση της μεταβίβασης των μετοχών της ΕΥΔΑΠ Α.Ε. στο ΤΑΙΠΕΔ και εν συνεχεία την πώληση αυτής σε ιδιώτες και η με αριθμ. 1906/2014 απόφαση του ΣτΕ σε Ολομέλεια την ακύρωσε.

Το έτος 2016 155 πολίτες (ως καταναλωτές) και σωματεία εργαζομένων ζητήσαμε από το ΣτΕ την ακύρωση των ανωτέρω νόμων και διοικητικών πράξεων για τη μεταβίβαση των μετοχών των ΕΥΔΑΠ Α.Ε. και ΕΥΑΘ Α.Ε. στο υπερταμείο και με τις πρόσφατες (190 και 191/4.2.2022) αποφάσεις κρίθηκε αντισυνταγματική η μεταβίβαση. Αξίζει να σημειωθεί ότι η με τους Νόμους 4389/2016 και ιδίως 4425/2016, μεταβίβαση των μετοχών στο υπερταμείο έγινε «...με την επιφύλαξη των περιορισμών του συντάγματος και της συμμόρφωσης με τις αποφάσεις της Δικαιοσύνης...» και όντως το ΣτΕ έκρινε τελεσιδίκως τη μεταβίβαση αντισυνταγματική.

Το έτος 2021 (23.12.2021) προσφύγαμε 20 πολίτες (καταναλωτές) και σωματεία κατά της απόφασης του υπουργείου Υποδομών και της Διυπουργικής Επιτροπής Συμπράξεων ΣΔΙΤ (υπουργείο Ανάπτυξης και υπουργείο Οικονομικών) και ζητήσαμε από το ΣτΕ την ακύρωση των διοικητικών πράξεων αλλά και του διαγωνισμού της 20ής.1.2022 στον οποίο το Ελληνικό Δημόσιο θα συμπράξει με ιδιωτικές εταιρείες (ΤΕΡΝΑ, ΑΚΤΩΡ, ΙΝΤΡΑΚΑΤ κ.ά.) αναθέτοντας τις υπηρεσίες λειτουργίας και συντήρησης του Εξωτερικού Υδροδοτικού Συστήματος (ΕΥΣ) (ποταμός Μόρνος, λίμνες Υλίκης και Μαραθώνος, κανάλια, αντλιοστάσια, αγωγοί κ.λπ.) σε μία εκ των ανωτέρω ιδιωτικών εταιρειών. Η δικάσιμος έχει προσδιοριστεί στις 10.5.2022 και ελπίζουμε, μετά τις αποφάσεις της Ολομέλειας του ΣτΕ, να αποτρέψουμε την ιδιωτικοποίηση του υδροδοτικού συστήματος και εμμέσως του νερού, που είναι ύψιστο δημόσιο αγαθό.

* Ο Ιωάννης Καρδαράς είναι δικηγόρος στον Α.Π., μέλος της Επιτροπής Διαβούλευσης της Περιφέρειας Αττικής

πηγη: https://www.avgi.gr